• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
پنج‌شنبه 5 خرداد 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر فضای جمعی

شهروندزدایی و طردشدگی فضایی

مریم مجیدی توسط مریم مجیدی
جمعه 11 تیر 1400
در فضای جمعی, منظر
A A
0

چگونه می توان «جان» یک شهر را گرفته و شهروندان را از فضاهای شهری رانده و طرد کرد؟

همۀ ما اگر کمی بیندیشیم، دست کم چند مورد از تغییرات ناگهانی در شهر یا محله هایمان را به یاد می آوریم. خیابانی که یک شبه پیاده شده، پلی که خراب شده، پارکی که پارکینگ شده، ساختمانی که خراب شده، ساختمان دیگری عَلَم شده، مجسمه ای که برچیده شده، زیرگذری که یکطرفه شده و …. . حداقل ذهن شهروندان تهرانی که پر از چنین شگفتی هایی است و جالبتر اینکه همۀ این اقدامات در حالی انجام شده که بر روی دیوارها «تهران شهری برای همه» بوده است، پس در حال حاضر زندانبان خودش بیشتر از همه دربارۀ آزادی حرف میزند!

اخیراً تغییراتی در میدان امام خمینی(ره) تهران به وقوع پیوسته و دسترسی شهروندان را به آن محدود کرده است. دور فضای سبز بخش غربی فنس کشیده و در قرار داده اند، دور حوضچۀ بخش غربی یک دیوار آجری کشیده اند و … . تغییراتی که مشخص نیست چرا و به چه علت رخ داده و موجب نارضایتی شهروندان شده است. این درحالی است که میدانهای شهری از جمله فضاهایی هستند که به دلیل نقش نشانه‌ ای در شهر، تأثیر بسزایی در هویت شهر و تثبیت در ذهن و خاطرۀ شهروندان دارند.

بیشتر بخوانید

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

احیای تکنوکرات قنوات

آنها بارها و بارها در ذهن تعداد زیادی از شهروندان بازنمایی و تبدیل به یک عنصر مهم منظر شده اند‌ و از این رو بخش مهمی از منظر شهر را تشکیل می‌ دهند. حال اگر به این ارزش ها قدمت تاریخی نیز بیفزاییم، ارزش آنها دوچندان شده و تأثیر بر ادراک شهروندان نیز بیش از پیش خواهد شد. بنابراین کوچکترین اعمال تغییرات در آنها (بدون مطالعه و درنظرگرفتن ابعاد مداخله)، به تخریب ذهنیت شهروندان از آنها، نارضایتی آنها و در نهایت اختلال در منظر شهری منجر خواهد شد.

یا نمونه ای دیگر اقداماتی است که در میدان تجریش در جهت انسان محور کردن این میدان رخ داده و حمل و نقل شهروندان را با مشکل مواجه کرده و گفته می شود: «قرار است طرح خوبی اجرا شود! اینجا به یک پلازای شهری تبدیل می شود که مردم از آن راضی خواهند بود». یعنی باز هم «حقی» برای شهروندان در نظرگرفته نشده و قرار نیست از تغییراتی که در شرف وقوع است حداقل «آگاه» شوند. سهم شهروندان از تغییرات یاد شده چه بوده و آیا این تغییرات منجر به بهبود شرایط و افزایش رضایت آنها از فضاهای شهری شده است؟

شهروندزُدایی و طَردشدگی فضایی
تصویر 1: طرد شهروندان توسط مدیریت شهری، استفاده از فضاهای شهری ممنوع. مأخذ: ایرنا

این اتفاقات و اتفاقات مشابه آنها که کم هم نیستند، تازیانه هایی هستند که دائماً در شهر تهران بر بدن حقوق شهروندی وارد می شود و نتیجۀ آن «شهروندزُدایی» و «طَرد شهروندان» از فضاهای شهری است. فضاهایی که شهروندان دیگر حقی برای حضور در آنها ندارند و دائماً از استفاده از آنها منع می شوند. جان شهر «حق» است، حقی که «شهروندان» بر گردن حاکمان و مدیران شهری دارند و در نتیجه شهروندی موضوع «اعادۀ حق» است. شهرنشینی که حقش پذیرفته شده باشد، شهروند است.

ظهور شهروندی و شهروندمداری نیز در رضایت شهروندان است. هر نوع عدم رضایت به معنای عدم رعایت حقوق شهروندی است. بنابراین بازپس گیری فضاهای شهری توسط شهروندان تنها در صورتی رخ می دهد که مدیریت شهری در گام اول «شهروندی به مثابۀ یک حق» را به رسمیت شناخته و بپذیرد، که اگر بپذیرد با اقدامات خود به دنبال اعادۀ این حق به عنوان امانتی در دست خود به شهروندان و در نتیجه افزایش میزان رضایت آنها خواهد بود.

همانگونه که خداوند در آیۀ 58 سورۀ نساء می فرماید: «خداوند به شما فرمان می ‌دهد که امانتها را به صاحبانش بازگردانید». اما در شرایط فعلی به نظر می رسد شهرداری تهران مسیر درستی را در پیش گرفته و با اقدامات فعلی در جهت رسیدن به هدف اصلی خود یعنی راندن شهروندان از فضاهای شهری و اخذ جان شهر بسیار موفق عمل کرده است!

برچسب ها: رضایتشهروندی
نوشته قبلی

لزوم تسریع در تدوین ضوابط ساخت و ساز روستایی

نوشته‌ی بعدی

انتخابات شورا؛ و حرکت در لبه دانش جهانی با منطق «کَمِل سی نات سی»

مریم مجیدی

مریم مجیدی

دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، پژوهشکدۀ نظر

مطالب مرتبط - Related Post

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401

بحران های سرزمینی از دیدگاه منظر

تصمیم‌ گیری برای اقدام در منظر

معضل قاچاق، تهدیدی برای منظر راه

جای خالی پروژه های واقعی در برنامه های درسی معماری منظر دانشگاه های ایران

نوشته‌ی بعدی
انتخابات شورا؛ و حرکت در لبه دانش جهانی با منطق «کَمِل سی نات سی»

انتخابات شورا؛ و حرکت در لبه دانش جهانی با منطق «کَمِل سی نات سی»

فراتحلیل پژوهشهای آکادمیک داخلی در رابطه با موضوع ریسک مخاطرات طبیعی

فراتحلیل پژوهشهای آکادمیک داخلی در رابطه با موضوع ریسک مخاطرات طبیعی

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
استقبال از بیان های جدید هنر در دنیای مجازی و انزوای هنرهای سنتی

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

دوشنبه 2 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401
چرا ما کارناوال نداریم؟!

چرا ما کارناوال نداریم؟!

جمعه 30 اردیبهشت 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم