آلودگی نوری چیست؟ آلودگی نوری، نور مصنوعی بیش از حد، گمراه و یا مزاحم است. به بیان دیگر، نور مصنوعی که به دلیل طراحی یا اجرای بد یک سیستم نورپردازی و ایجاد نوری فراتر از حد انتظار روشنایی، از استاندارد خود خارج شده است و بر دو نوع اصلی تقسیم‌بندی می‌شود: «نور ناخوشایند تحمیلی بر نور طبیعی و یا نور زمینه اندک» و «نور بیش از حد» (در فضاهای داخلی). از آن‌جا که این پدیده اثرات منفی بسیاری شامل هدررفت انرژی، اثرات سوء بهداشتی و روانی بر انسان، اختلال در اکوسیستم و رصدهای ستاره‌شناسی، افزایش آلودگی هوا و مبهم‌بودن ستارگان در آسمان شب دارد، معضلی نیازمند بررسی است.
استفاده از نور برای روشنایی شهر، مفهوم جدیدی در زندگی شهرنشینی ایجاد کرده و منظری دیگر از حیات شهری را رقم می‌زند؛ مفهومی که حیات شبانۀ شهر نام گرفته است و به شاخص‌کردن فضا و نشانه‌های شهری، ارتقا کیفیت محیط‌های شهری، ایجاد امنیت در فضا و تمایل به حضور در آن و ایجاد آسایش جسمی و روانی می‌انجامد. آلودگی نوری خود از عوارض جانبی تمدن صنعتی است. در سال‌های اخیر شهرداری‌ها اقدام به نورپردازی گستردۀ خیابان‌ها، معابر، پل‌ها و پارک‌ها کرده‌اند. در نگاه اول شاید این فعالیت، یک اقدام مثبت در جهت زیباسازی شهرها به نظر برسد اما با تأمل بیشتر، ابتدایی‌بودن این نورپردازی‌ها و معضلات شایع در سطح شهرها در اثر این اقدام، قابل ملاحظه است. برای مثال هدف در نورپردازی خیابانی، نورپردازی بزرگراه‌هاست، اما متأسفانه بیشتر نورپردازی‌های خیابان‌ها در ارتفاع بالا و نامناسب نسبت به تقاطعات انجام شده که با مقیاس پیاده‌روها هم‌خوانی ندارد. ما به اندازه‌ای به نور لامپ‌ها نیاز داریم که با زاویۀ تابش مناسبی زیر پایمان را روشن کند، نه فضای بالاتری سرمان را. به دلیل ناآشنایی با علم نورپردازی و نبود متخصص در این زمینه، مسئولان زیباسازی شهرداری شهری چون تهران بدون توجه به آلوده‌شدن فضای پایتخت و میزان لطمه‌ای که به محیط زیست وارد می‌شود، با نصب انواع لامپ‌ها و نورپردازی‌های لیزری سبب شده‌اند آلودگی نوری به مرحلۀ هشدار برسد.
سبک مشخص و اصول نورپردازی معینی برای نورپردازی فضاهای شهری وجود نداشته و این نورپردازی‌ها به صورتی کاملاً ابتدایی و سلیقه‌ای طراحی می‌شود. پیش از این هادی حیدرزاده مدیر کل سابق حفاظت محیط زیست استان تهران نیز برخورد سلیقه‌ای با مسألۀ نورپردازی در تهران را تأیید کرده بود.
جلوگیری از آلودگی نوری جزء راهبردها و سیاست‌های اجرایی مصوبۀ ۱۵۲ جلسۀ رسمي علني فوق‌العادۀ شوراي اسلامي شهر تهران با عنوان «الزام شهرداري تهران به تهيه و ارائۀ طرح جامع روشنايي و نورپردازي فضاهاي شهر تهران» بوده است. اما مسئولین اجرایی به جای درک این معضل و چاره‌جویی برای حل آن و پیشگیری از ایجاد معضلات بیشتر در آینده اهداف دیگری را پیگیری می‌نمایند. سازمان زیباسازی «اجرای طرح‌های ویژه، خلاقانه و استفاده از فن‌آوری‌های نوین در امر نورپردازی و آذین‌بندی‌های مناسبتی» را از اولویت‌های خود ذکر می‌کند. از این عبارات پیداست که مهم‌ترین دغدغۀ یک ارگان مسئول عبارت است از طرح‌های خلاقانه و استفاده از فن‌آوری‌های نوین، در صورتی که اساساً تا کنون هیچ الگو و سبک نورپردازی مدونی در نورپردازی فضاهای شهری ارائه نشده است!
برای نورپردازی خوب در وهلۀ اول باید رویکرد خود را در شیوه‌های نورپردازی گزینش کنیم. در مجموع می‌توان سه رویکرد کلی را در شیوه‌های نورپردازی تشخیص داد: «رویکرد عملکردگرا» که از نور برای تقویت عملکرد بنا استفاده می‌کند، «رویکرد تزئینی» که نورپردازی را راهی برای تزئین بنا می‌بیند و «رویکرد معناگرا» که از نورپردازی برای ایجاد فضا، القای معانی و تکمیل طراحی نما بهره می‌برد.
