اواخر بهمن ماه، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در نشست مدیران شهری اعلام کرد به زودی یکی از خیابان‌های تهران تبدیل به «خیابان کامل» خواهد شد. به این معنا که آن خیابان برای تمامی اقشار، فضای ایمن دربرخواهد داشت. عبدالرضا گلپایگانی به شرایط هر منطقه در اتخاذ سیاست‌های فرهنگی در عرصه‌های شهری تأکید کرد و گفت: «نمی‌توان حتی در شهری مثل تهران برای همه مناطق یک نسخه فرهنگی پیچید بلکه باید متناسب با شرایط فرهنگی مردم هر منطقه، سیاست‌های فرهنگی را انتخاب کرد».

«خیابان کامل» کانسپتی جدید برای طراحی خیابان‌ است که زندگی و فعالیتهای خیابان را همتراز و حتی مهمتر از نقش عملکردی آن می‌شناسد؛ لذا به دنبال ایجاد دسترسی برای تمام کاربران در هر سن و با هر توانایی است، صرف نظر از اینکه به عنوان راننده، پیاده، دوچرخه سوار یا در وسایل نقلیه عمومی سفر می‌کنند. مفهوم خیابان کامل رویکردهای بسیاری را برای برنامه‌ریزی، طراحی و بهره‌برداری از خیابان و حقوق راه در اختیار کاربران قرار داده است تا نظام نقلیه ایمن‌تر و کارآمدتر شود. سیاست‌های کامل خیابان در سطوح مختلف ملی، منطقه‌ای و محلی تنظیم و توسط دستورالعمل‌های طراحی خیابان پشتیبانی می‌شود. رویکردهای خیابان کامل بر اساس زمینه‌های اجتماعی متفاوت است؛ ممکن است طیف گسترده‌ای از عناصر مانند پیاده‌روها، خطوط دوچرخه، خطوط اتوبوس، ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی، فرصت‌های عبور، مسیرها قابل دسترسی برای عابر پیاده، محدودکننده‌های ترافیکی، مقطع خیابان و معابر را بررسی کند.

ایدئوگرام خیابان کامل در برنامه توسعه شهر تورونتو ۲۰۱۹

اینکه مدیریت شهری تهران به این نتیجه رسیده که نمی‌توان برای تمام شهر نسخۀ واحدی پیچید امری پسندیده است و به دنبال آن طرح خیابان کامل به مثابه کانسپتی برای طراحی خیابان می‌تواند رویکردی مشخص برای مدیریت خیابان‌ها به همراه داشته باشد که پس از انقلاب اسلامی تا کنون جای خالی آن کاملا محسوس بوده است. اما باید مراقب بود تا این ایده با سطحی‌نگری به جداسازی روش‌های مختلف حمل و نقل تقلیل نیابد؛ در اینصورت مانند تجربه‌های گذشته، فقط با پروژه‌هایی مواجه خواهیم شد که به‌صورت نقطه‌ای و بر اساس سلیقه مدیریت شهری انتخاب و اجرا شده‌اند و تاثیرگذاری بسیار اندکی در بالا بردن کیفیت منظر شهر خواهند داشت.

در اجرای ایده خیابان کامل حداقل به این دو نکته باید توجه داشت:

• اول. شناخت نقش و ارتباط خیابان در کل سیستم شهر که مهمترین مرحله برای انتخاب، اولویت‌بندی و طراحی پروژه است. قرائت نقش خیابان می‌تواند به بالا بردن جنبه‌های کیفی آن بیانجامد و خیابان کامل را از یک امر عملکردی به یک ایده کیفی ارتقا دهد.
• دوم. تامین زیر ساخت‌های لازم که در نظر داشتن بعد اجتماعی خیابان در تکمیل آن نقشی موثر دارد. ایجاد یک شبکه از مسیرهای نظام نقلیه عمومی، دوچرخه و فضاهای جمعی برای موفقیت پروژه‌های خیابان کامل ضروری است. برای مثال در طول خیابان‌ها گشودگی‌هایی میتواند ایجاد شود که علاوه بر تامین فضای لازم برای ایستگاه‌ها و مکث‌های انواع روش حمل و نقل عمومی، به زنجیره‌ای از فضاهای جمعی تبدیل شود.

خیابان کامل بیشتر از اینکه یک طرح باشد یک دیدگاه برای جامعه‌ای است که می خواهد خیابان‌های خود را تکمیل کند. چنانچه دو مورد بالا در سیاستگذاری‌های اصلی خیابان کامل مد نظر قرار نگیرد، این ایده تبدیل به دستور العملی عمومی خواهد شد که برای مناطق مختلف بصورت یکسان اجرا می‌شود و این با هدف اولیه پروژه در تناقض است.