چند روز گذشته در یکی از گروه های تلگرامی که با حضور معماران و شهرسازان تشکیل گردیده است، جناب آقای دکتر آخوندی، وزیر محترم سابق مسکن و راه در گروه حضور یافته و به سوالات حاضرین پاسخ داده و گپ و گفت دو ساعته ای شکل گرفت که بیشتر مباحث مطروحه در خصوص عملکرد ایشان در حوزه اقتصاد مسکن که یکی از مهم ترین دستاوردهای دوره وزارت ایشان به ظن خودشان راه اندازی صندوق های مسکن یکم بوده است که تا آنجا که مقدور بود ایشان توضیحاتی دادند و سوالاتی نیز پرسیده شد که حتی در مورد همان موضوع صندوق مسکن یکمی ها هم که در آنجا بحث گردید گفته شد که آورده آن صندوق به اندازه خمس قیمت یک آپارتمان نقلی برای یک زوج جوان در جنوب شهر نیز کفاف نمی دهد!
علاوه بر نقد بر همان دستاورد دوره وزارت ایشان و تلاش های بسیاری که برای به سرانجام رساندن آن ایشان انجام داده بودند، پس از آن گفتگو این یادداشت را در ادامه آنجا منتشر نمودم تا باشد بتوان پاسخی از سوی ایشان به این سوالات و نقدها داده شود.
به نظر من بهترین اقدامی که آقای دکتر آخوندی می توانند در دفاع از عملکرد خویش در دوره هفت ساله وزارتخانه خویش داشته باشند انتشار گزارشی شفاف و روشن از عملکرد ایشان است چرا که یکی از نقدهای جدی بر دوره عملکردشان کمرنگ شدن حوزه مسکن در دوره وزارتشان بوده است و از آنجا که در حوزه مسکن ایشان زیر سایه طرح مسکن مهر دولت قبل قرار گرفته بودند و چون توانایی ادامه آن طرح را نداشتند فلذا سعی کردند کمتر در حوزه مسکن وارد شوند که در همان گفتگو از ایشان خواستیم در چند گراف و نمودار، خروجی عملکردشان در پنج سال وزارت در حوزه مسکن را منتشر نمایند.
یکی از مهم ترین نقدها به عملکرد ایشان چند بعدی نبودن عملکرد بوده به نحوی که مثلا ایشان در حوزه نوسازی در بافت فرسوده در کلانشهرها بویژه در شهر تهران چه بوده است؟
بنده برای شما مثال میزنم که مثلا آقای دکتر حاجی علی اکبری در همین دوره پنجم شورای شهر بعد از دوران شهرداری آقای دکتر قالیباف این بوده است که در ارایه بسته های تشویقی در بافت فرسوده به اندازه توان به سازندگان کمک کردند به نحوی که حتی علاوه بر تخفیفات در عوارض ساخت و ساز و کمک هزینه نما و در اقدامی قابل تحسین، بخشی از سود بانکی دوره ساخت را به سازندگان پرداخت می کردند حال جناب آقای آخوندی بفرمایند که در حوزه بافت فرسوده چه اقدام موثری در همین شهر تهران داشته اند؟
البته یکی از نکاتی که ایشان در آن گفتگو عنوان می‌فرمودند این بود که اگرچه مسکن مهر در دولت قبل راه اندازی شد اما بیش از ۷۰ درصد از پروژه های مسکن مهر در طول دولت یازدهم و داوزدهم به سرانجام رسیده است که این اقدام دولت قابل تقدیر است اما متاسفانه آن عنوان”مزخرف خواندن مسکن مهر” باعث شد هجمه سنگینی علیه ایشان به راه افتد که البته به نظرم تا بخش زیادی هم آن هجمه ها درست بوده به جهت آنکه هیچ دولتی در طول این چهل سال هیچوقت برنامه اجرایی و منسجمی برای خانه‌دار کردن اقشار ضعیف نداشته است که طرح مسکن مهر علی‌رغم همه کاستی ها سعی کرد گامی بلند در جهت پاسخ به این نیاز اساسی این قشر از جامعه بردارد و حال شما میبینید وزیری می آید و این طرح و ایده را به سخره میگیرد!
آنچه که مشخص است آن بود که آقای آخوندی اصولا اعتقادی به مداخله دولت در ساخت مسکن برای اقشار ضعیف جامعه نداشتند و چون در پارادایم فکری این شیوه حل مسکن جائی نداشت فلذا به این مساله ورود پیدا نکردند اما هیچگاه پاسخ ندادند که اگر مسکن مهر طرحی مزخرف بود چرا شما ایده جایگزینی در حوزه ساخت با هر مکانیزم و چارچوبی که به آن اعتقاد داشتید و مطالعات علمی و پژوهشی شما بر درستی آن ایده شما صحّه می‌گذاشت ارائه نکردید و متاسفانه فقط ایده “مسکن اجتماعی” شما نیز فقط در حد حرف باقی ماند!
و اصلا جناب آقای وزیر اگر شما در مورد مسکن اجتماعی هم اگر طرحی نداشتید چرا حرفش را زدید و رسانه ای کردید؟
در همان گفتگوی تلگرامی ایشان فرمودند که شما وزیر بودید چه می کردید؟ من در جواب عرض کردم اقای وزیر، مسکن مهر بد، مسکن اجتماعی شما خب چه شد؟ به چه سرانجامی رسید؟ و اگر پشتوانه علمی، قانونی و اجرایی برای آن متصور نبودید اصلا چرا مطرح کردید؟!
بر اساس آمار و ارقام ما فاصله یک میلیون واحدی سالانه میان تولید و ساخت مسکن و تقاضای مصرف داریم شما بعنوان وزیری که پنج سال در این جایگاه حضور داشتید برای کم کردن این فاصله یک میلیون واحدی چه برنامه ای داشتید و حالا بعد از پنج سال خروجی آن برنامه را می شود ارایه کنید؟
همه ما پذیرفته ایم که مسکن بازاری چند بعدی است و از آنجا که نگاه سرمایه ای به آن وجود دارد پس متاثر از سایر بازارها همچون دلار و سکه و جدیدا بورس است اما ساخت خانه برای اقشار ضعیف جامعه مثل همین مسکن ملی که بعد از دوره وزارت شما دوباره راه افتاده اقدامی است که دولت ها انجام می دهند وگرنه هیچ‌کارگری در همین زهتابی که من شورایار آن هستم در اسفند ۹۶ واحدی فروخته ام به مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان که ۶۰ میلیون وام بانکی بافت فرسوده، ۶۰ میلیون رهن به مستاجر و ۳۰ میلیون تومان آورده فرد بوده که اکثرا کارگر بوده اند که توانستیم چندین خانواده را اینگونه خانه‌دار کنیم اما الان آن کارگر در خوابم نخواهد توانست آن واحد را با یک میلیارد تومان هم خریداری کند!
چرا؟ آقای آخوندی ۵ سال فرصت داشتند که لااقل برای این قشر از جامعه فکری بکنند و اقدام کنند اما چه کردند؟
آقای وزیر بیشمار واحد آپارتمانی خالی در همین تهران افتاده است اما بسیاری از این واحدها در توان خرید آن کارگر نیست و اینجا دولت ها هستند که باید بیایند و برای آن کارگر و مسکن آن فکری بکنند
الان یک کارمند با سابقه چند ساله با حقوق مثلا هفت میلیون چند سال طول میکشد تا خانه دار شود و همه این افسارگسیختگی مسکن به خاطر بازارهای موازی یقینا نیست و بخشی به خاطر همین بی‌برنامگی است چرا که همه می دانیم مسکن مهر هیچ وقت نتوانست باعث کاهش قیمت مسکن شود اما عده ای با هر کیفیتی که الان مطمینم به خاطر کیفیتش مورد طعنه قرار میگیرم اما در هر صورت سقف بالای سری دارند و حتی حاضرند با هر کیفیت و مشقتی که مسکن مهر دارد در آن سکنی گزینند چرا که الان کرایه یک واحد ۵۰ متری در زهتابی شده ۱۰۰ میلیون رهن کامل و این یعنی در فلان نقطه دورافتاده شهر تهران اگر یک آلونک ۵۰ متری باشد طرف حاضر است برود تا ۵۰ میلیون پول پیش و کرایه ماهیانه یک و نیم میلیونی را پرداخت نکند.
آقای دکتر آخوندی وزیر محترم سابق مسکن و شهرسازی، من یک شورایارم که هیچ قدرت و توانی در مقیاس شما نداشتم و ندارم که بخواهم شما را به دادگاهی بکشانم اما صادقانه میگویم واقعا شما به اندازه همین چند خط خودتان را به محکمه وجدانتان ببرید ببینید که آیا در این فرصت طلایی وزارتخانه توانستید کاری بکنید یا خیر؟
این شما و این سطور و وجدان شما….بدرود
