• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
پنج‌شنبه 9 تیر 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی معماری مبانی نظری معماری

مرزی برای منیّت نااهلان معماری

محمدرضا فروزنده توسط محمدرضا فروزنده
دوشنبه 15 آذر 1400
در مبانی نظری معماری, معماری
A A
0

آیا چیستیِ مفاهیمی چون «معماری» بایستۀ ترسیم مرز هستند؟

«تجرید» و «انتزاع» که خود را در «نام»ها عیان می کنند خصلت هایی انسانی اند که هم مایۀ رشدند و هم مایۀ رکود. مایۀ رشداند چون ما را از آشفتگی تفسیر می رهانند و مراتب استنتاج را فراهم می‌ کنند؛ و مایۀ رکوداند چون مفاهیم را اسیر و محبوس می کنند. حبس مفاهیم در نام ها، نتیجه ای است که از ماهیت انتزاع سرچشمه می گیرد؛ چرا که رسالت انتزاع، هرس مفاهیم و ساده سازی آن هاست. این «ساده سازی» و استفاده مکرّر از واژه های مفاهیم، گاه توسط نااهلان به «تقلیل» می انجامد.

مرز معماری 

«هنر»، «شهر»، «معماری» و واژه هایی از این دست که به محصولی از عملی انسانی اشاره دارند نیز همواره در معرض این خطراند. امروزه ما هر صدایی که شکل و شمایلی حداقلی از یک قطعه را دارا باشد «موسیقی» می نامیم و به طور کلی هر محصولی را که  قادر باشیم در دسته های هنر هفتگانه بگنجانیم «هنر» می پنداریم. و به همین ترتیب هر بنایی را «معماری» می خوانیم؛ بدون آن که پیش از آن به این پرسش پاسخ دهیم و آن را با پاسخ قیاس کنیم: «معماری» چیست؟ آیا این گونه مفاهیم بایستۀ ترسیم «مرز» اند؟

بیشتر بخوانید

نقدی بر طرح شماتیک مسجد النبی در کتاب باغ و منظر اسلامی

رتبه بندی ساختمان در سلیقه بازار

ممکن است در نگاه اول این طور به نظر برسد که ترسیم مرز برای چیستیِ مفاهیم، عمل ساده سازی و انتزاع را شدت می بخشد. ممکن است فردی در اعتراض بگوید که این عمل، رکودی بیشتر را در پی خواهد داشت. باید پذیرفت که مفاهیم در طول تاریخ به قدری دچار دگرگونی شده اند و می شوند که خطر مذکور محتمل است. اما از طرفی باید در نظر گرفت که مفاهیمی این چنینی هرچند دگرگون شده، ماحصل تصادم اندیشه های افرادی است که خود را وقف تعریف چیستی آن ها کرده اند.

این تعاریف نیز خود محصول تزها، آنتی تزها و سنتزها است و چیزی خارج از این جهان نیست. «معماری» نیز از دسته مفاهیمی است که خود «علم» نیست؛ «علم» خادم اوست و نه مخدوم آن. بنابراین دشوار است که آن را مبتنی بر مشاهده و تجربۀ صرف تعریف کرد و اگر نتوان چنین کرد، تنها چیزی که باقی می ماند اندیشه هایی است که افراد «اهل» با خود حمل می کنند.

بدیهی است که این تعاریف ابداً به صورت ها اشاره ندارند و از جنس مفاهیم اند. بنابراین فردی در قامت معمار که به حرفۀ معماری می پردازد می تواند این طفل به بلوغ رسیده را به مسیری دیگر رهنمایی کند؛ لیکن شایسته نیست که او را دفن کن و جنین خویش را جایگزین کند. به کار بردن واژۀ شایسته به این دلیل است که امروزه نااهلان با سرمایه و قدرت وارد این خانه می شوند و برا آن مرزی ندارند. آن ها مجسمه ای را جایگزین معماری (این محمل مواجهه) می کنند و به بت پرستی می پردازند.

بنابراین تنها چیزی که باقی می ماند همین قید اخلاقی است: «احترام». واژه ای از خانواده «حریم»؛ همان مرزی مبهم و ذهنی که باید «اهل» (ساکن) آن خانه باشی تا بتوانی از آن عبور کنی.

مرزی برای منیّت نااهلان معماری
تصویر 1: نمونه ای از مجسمه هایی که جایگزین معماری می شوند. معمار حتی در توضیح پروژه هم گویی در حال تشریح یک مجسمه است.
برچسب ها: مبانی نظریمعماری
نوشته قبلی

فضای میانی، گمشده ساختمان‌های مسکونیِ تهران

نوشته‌ی بعدی

تعهدی برای حیات سرزمین

محمدرضا فروزنده

محمدرضا فروزنده

پژوهشگر دکتری معماری منظر دانشگاه تهران

مطالب مرتبط - Related Post

نقدی بر طرح شماتیک مسجد النبی در کتاب باغ و منظر اسلامی

نقدی بر طرح شماتیک مسجد النبی در کتاب باغ و منظر اسلامی

سه‌شنبه 24 خرداد 1401
رتبه بندی ساختمان: حلقه مفقوده ارتقاء سلیقه در بازار

رتبه بندی ساختمان در سلیقه بازار

پنج‌شنبه 12 خرداد 1401

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

معماری، معنا و روایت

نقد مفهوم هویت در معماری معاصر ایران

نوشته‌ی بعدی
تعهدی برای حیات سرزمین

تعهدی برای حیات سرزمین

هر زمین پوشی، چمن نیست!

هر زمین پوشی، چمن نیست!

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

2
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
درخت خشکیده تحویل دهید و اثر هنری تحویل بگیرید!

درخت خشکیده تحویل دهید و اثر هنری تحویل بگیرید!

پنج‌شنبه 9 تیر 1401
احیای فرهنگی - هویتی بافت پیرامون حرم رضوی، چالش ها و راهکارها

احیای فرهنگی هویتی بافت پیرامون حرم رضوی، چالش ها و راهکارها

سه‌شنبه 7 تیر 1401
قرائت منظر شهری

قرائت منظر شهری

یکشنبه 5 تیر 1401
با رخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

با زخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

چهارشنبه 1 تیر 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم