کوچۀ مروی یکی از کوچه‌های تاریخی تهران با قدمتی حدود ۲۰۰ است که در نزدیکی بازار تهران قرار دارد و در دهۀ ۸۰ مورد بازسازی و احیا قرار گرفته است. اجرای برنامه‌های اصلاحی و طرح‌های شهری در این محل، با این هدف بوده است که بازدید‌کننده در این فضا حال‌وهوای تهران قدیم را تجربه کند و به نوعی با ترویج پیاده‌مداری، حال‌وهوای مثبت و سرزنده‌ای به کوچۀ مروی هدیه شود. اینکه تا چه حد این برنامه موفقیت‌آمیز بوده است موضوعی است که قابل‌تأمل است.

پروژه‌ای که توسط سازمان زیباسازی شهر تهران اجرا شد دارای پیامدهای مختلفی است. به طور مثال با ممنوع‌کردن ترافیک سواره نفوذپذیری بافت کاسته شده است و بسیاری از کسبه از نبود امکان حمل‌ونقل برای اجناسشان در سختی هستند  و گاهی با استفاده از موتورسیکلت و چرخ‌های دستی به حمل بار اقدام می‌نمایند که این موضوع نه تنها زیبندۀ یک مکان با هویت تاریخی نیست بلکه امنیت تردد عابران را نیز دچار مشکل می‌نماید. علاوه بر این برخی از مردم برای جابه‌جاکردن اجناس خریداری‌شده با مشکل مواجه هستند. در حقیقت این ممنوعیت عبورومرور خودرو باعث کاهش نفوذ‌پذیری و در نتیجه کاهش پاسخ‌دهی این فضای شهری شده است.

از طرف دیگر در بسیاری از خیابان‌های پیاده‌مدار و تاریخی دنیا ترافیک سواره و پیاده از یکدیگر جدا نشده‌اند و ترافیک سواره و پیاده با یکدیگر در صلح هستند. به طور مثال در خیابان استقلال ترکیه، با اینکه اولویت در مسیر با  عابر پیاده است، اما خطوط تراموای نیز قابل دسترس هستند. خیابان شانزه‌لیزه در فرانسه خیابانی پیاده‌مدار است در اینجا نیز جدایی ترافیک سواره و از پیاده را مشاهده نمی‌کنیم نمونۀ مشابه این صلح بین سواره و پیاده را در پیاده‌راه تاریخی باب همایون تهران می‌بینیم. در خیابان باب همایون نیز امکان حمل‌ونقل سواره به گونه‌ای متناسب با حال‌وهوای تاریخی بافت فراهم است و ممنوعیت تردد خودرو باعث کاهش نفوذ‌پذیری بافت شهری نگردیده است. در این خیابان حمل‌ونقل با استفاده از وسیلۀ نقلیه‌ای شبیه به لوکوموتیو‌های قدیمی صورت می‌گیرد که با  روحیۀ قدیمی خیابان هماهنگ است و مردم برای رفت‌وآمد و حمل‌ونقل خریدهایشان (خیابان یاب همایون نزدیک به بازار تاریخی تهران است) از آن استفاده می‌کنند.

با این اوصاف و بررسی اجمالی چند خیابان پیاده‌محور موفق در دنیا مشاهده می‌کنیم که در هیچ یک از آن‌ها حذف کامل حرکت سواره صورت نپذیرفته است. در حقیقت در این نمونه‌ها رمز موفقیت   کنترل ترافیک سواره، بدون ممانعت از حضور آن، در هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با حرکت پیاده بوده است که اصطلاحاً به این خیابان‌ها خیابان‌هایی با ترافیک آرام می‌گویند و در آن‌ها همچنان اولویت با عابر پیاده است. البته برای کوچۀ مروی نیز پیاده‌کردن ایده‌هایی نظیر آنچه در خیابان باب همایون مشاهده می‌شود زیبنده است و منظور از ترافیک سواره اتومبیل شخصی نیست. بنابراین بهتر است در کوچۀ مروی که یکی از محورهای تاریخی شهر تهران است نیز ترتیبی برای استفاده از وسایل نقلیه داده شود به طوری که فضای تاریخی و پیاده‌مدار بافت نیز مخدوش نشود به طور مثال استفاده از لوکومتیو‌های قدیمی برای حمل‌و‌نقل ایدۀ خوبی است و به جذابیت و سرزندگی مکان می‌افزاید. البته باید در نظر داشت که نمی‌توان برای همۀ خیابان‌ها و گذر‌ها از یک قاعدۀ خاص پیروی کرد و هر خیابانی با توجه به شرایط و زمینه‌ای که در آن قرار دارد نیازمند مطالعه و در نظر گرفتن همۀ جوانب امر است.

نویسنده: الهام نهاوندی