پیرو تغییر در معیارهای نمایندگی شورایاری نظرآنلاین در قالب نقد اول با محمد کریم آسایش عضو هیئت مدیره سازمان مردمنهاد مجمع حق بر شهر باهمستان مصاحبهای ترتیب داد تا موضوع تغییرات اساسنامه را مورد بررسی قرار دهد.
نظرآنلاین: بررسیهای شما در مورد تغییرات اساسنامه چگونه است؟
محمد کریم آسایش: در اساسنامهای که در ارتباط با شورایاریها مورد بررسی قرار گرفت، تعدادی پیشنهاد داده شده و تغییراتی اعمال شده است. اولین مورد سن رأیدهندگان است که از ۱۵ سال به ۱۸ سال افزایش یافته است. با این تغییر طبعاً هم مشارکت را کاهش میدهیم و هم تمرین مشارکت را تضعیف میکنیم. در حالی که ما در دبیرستانها نهادهای انتخابی و انتخابات دانشآموزی (شورای دانش آموزی و شهردار مدرسه) داریم. اما با این تغییر امکان پیوند و همکاری بین نهادها و شورایاریها کاهش پیدا میکند. بنابراین دانشآموزی که حق رأی و انتخاب از او سلب شده باشد، طبیعتاً ارتباط و مشارکت کمتری هم پیدا میکنند. البته همین الان هم ارتباط خیلی محکمی وجود ندارد که همین ارتباط ضعیف هم با این تغییر ضعیفتر میشود. در کشورهای دیگر بسیار معمول است که احزاب وارد دبیرستانها شوند و عضوگیری کنند، بنابراین انجام این مشارکت در زمینههای سیاسی معمول است، چه برسد به شورایاری که اصلاً پست سیاسی هم به حساب نمیآید.
نظرآنلاین: نظر شما دربارۀ تغییر کف و سقف سنی نمایندگان شورایاری چیست؟ این اتفاق را چگونه ارزیابی میکنید؟
محمد کریم آسایش: سن انتخابشوندگان است که کف آن از ۲۵ سال به ۲۲ سال تغییر یافته و سقف هم که قبلاً نداشت، الان عدد ۷۵ سال برای سقف آن در نظر گرفته شده است. از این لحاظ که کف را به ۲۲ رساندهاند، خیلی خوب است؛ جوانگرایی است ولی کافی نیست. ما در کشورهای دیگر شاهد هستیم که عضو شورای شهر ۱۸ ساله یا شهردار ۱۹ ساله وجود دارد، ولی ما حتی نمیتوانیم شورایار ۲۰ ساله داشته باشیم. دلیل را داشتن کارت نظام وظیفه یا کارت معافیت دائم بیان کردند، اما در بند ۷ مادۀ ۷۱ قانون شورایارها آمده که شورای شهر می تواند در خصوص تشکیل انجمنها و نهادهای اجتماعی با توافق دستگاههای ذیربط اقدام کند. مگر این نیست که اگر کسی جزو هیئت مدیرۀ سازمانهای مردمنهاد باشد، میتواند از معافیت تحصیلی استفاده کند، خب چرا همین قانون را برای شورایاریها اعمال نکردهاند؟ این در واقع، شکلی از شهروندزدایی و تبعیض است. در بحث سقف هم همینگونه است. در مورد جوانگرایی و اینکه بحث کهولت سن مانع کارکرد مفید و مثبت میشود بحثی نیست، اما در همۀ موارد صادق نیست. نباید در این مورد از مدل سلبی استفاده شود. اگر به دنبال جوانگرایی هستند، باید سهیمه برای جوانان قائل شوند. مثلاً گذاشتن این قانون که از گروه شورایاری یک نفر حتماً باید زیر ۴۰ سال سن داشته باشد. سهمیه مغایر با حقوق شهروندی نیست ولی وقتی که سن بالای ۷۵ سال سلب میشود، در حقیقت حقوق شهروندی است که سلب میشود.