وزیر راه و شهرسازی طی گزارشی در رسانه ملی مدعی شد که حباب قیمت مسکن ترکیده و قیمت آن کاهش داشته است. این مورد نیز مانند سایر موارد گرانی و کاهش قیمت، برای مردم پیام خاصی ندارد. قیمت مسکن سه برابر شده و کمتر از 5 یا 10 درصد کاهش پیدا کرده است. گرانی مسکن و عدم دسترسی به آن برای اقشار مختلف جامعه، یکی از مسائل اصلی وزارت راه و شهرسازی است و با کمال تعجب میبینیم که وزیر محترم به عنوان گزارشدهنده، قیمت مسکن را همانند شهروندان دیگر تنها رصد میکند و برنامهای برای کنترل و هدایت آن ارائه نمیکند.
مقولۀ مسکن و بازار آن در ایران از سیستم معمول عرضه و تقاضا پیروی نکرده است. دلیل آن میتواند به کالای سرمایهای بودن زمین و مسکن در ایران و مداخلات حوزه دولتی در بازار مسکن بازگردد. اما آنچه در چند ماه گذشته در این بازار میگذرد نشاندهندۀ جهتدهی خاصی در بازار از سوی دولت و انبوهسازان است.
بالارفتن قیمت ارز، به بهانۀ گرانشدن مصالح، آب در آسیاب گرانی حوزه مسکن ریخت. حوزهای که به واسطه دلالیها، دارای بازاری ملتهب است، با این پالسهای هدفمند بیشتر تحریک میشود و قیمت مسکن با وجود تولید حجم عظیمی از مصالح در داخل کشور تا سه برابر افزایش پیدا میکند.
آمار ضد و نقیض موجود در بازار مسکن در مورد حضور خانههای خالی از سکنه در شهر تهران نیز نشان میدهد دولتمردان با کنار کشیدن خود از این بازار به بهانۀ تعدیل قیمت با ایجاد تقاضا یا عرضه، به این وضعیت کمک میکنند و مجلسنشینان هم با عدم تصویب قانون مالیات برای خانههای خالی دست در دست دلالان و احتکارکنندگان مسکن میگذارند.
مسئلۀ مسکن و راه حل برونرفت از آن تقریباً در سطح جامعه مشخص شده است. وضع مالیاتهای سنگین بر خانههای خالی، ساخت مسکن ارزانقیمت توسط انبوهسازان با وام و زمینهای دولتی از جمله این راه حلهاست. اما با بایکوت مسکن مهر توسط دولت و نبود برنامۀ جایگزین، مسکن ارزانقیمت حذف شد و مسکوت گذاشتن قانون مالیات نیز به پدیده احتکار مسکن دامن زد.
بروز مسائل موازی فوق نشان میدهد یقهسفیدانی در بدنۀ حکومت از بازار احتکارشده مسکن سود میبرند و به راهحلهای مطرحشده توسط کارشناسان و افکار عمومی نیز پاسخگو نیستند. چه بسا رئیس اتحادیۀ مشاورین املاک با اعلام رکورد گرانی خانه در شمال تهران و پیشگرفتن بازار آن از منهتن نیویورک، این وضعیت تأسفبرانگیز را به عنوان یک فرصت سرمایهگذاری به جهانیان ارائه میکند تا به این بازار ورود کنند.
این امر موجب شده تا آنهایی که سرمایهای برای خرید مسکن ندارند به ناچار به حاشیۀ شهرها پرتاب شوند و آنهایی هم که به دنبال خرید ملک هستند، بازار کشور ترکیه را به دلیل نوسانات کمتر برگزینند که خود موجب خروج سرمایه از کشور میشود، بازار مسکن در کشور همسایه به واسطۀ ورود سرمایههای ایرانیان رونق گرفته و بازار کشور به دلیل سودجویی دولت و دلالان در رکود فرو میرود.