• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
شنبه 7 خرداد 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی معماری رفتار اجتماعی

اجتماعی بودن در روزگار کرونا

حمیده ابرقویی‌فرد توسط حمیده ابرقویی‌فرد
یکشنبه 7 دی 1399
در رفتار اجتماعی, معماری
A A
0

دنیای امروز ما با قرارگیری در دل بحرانی به نام همه‌ گیری کرونا، عرصه برخورد با ناشناخته ‌هاست. آگاهی نسبت به شیوع بالا و پیامدهای ناگوار مبتلا شدن به این بیماری، آثار مختلفی بر حیات انسانی در سراسر جهان داشته است. تحولات حیات اجتماعی نشانگر نتایج متفاوتی است که برآمده از طبع اجتماعی انسان به عنوان یک اصل و نقش و اهمیت بعد کالبدی و ظرف فضایی –در نظر افراد و جوامع مختلف- برای دیدن و دیده شدن به عنوان عملی اجتماعی است. تناقض از آنجا آغاز می ‌شود فضاهای عمومی که تا قبل از این بستری برای شکل‌ گیری تعاملات اجتماعی میان افراد غریبه و از جهتی ضامن سلامت روان اعضای جامعه بودند، اکنون به ورطه ‌ای برای سلامت جسمانی افراد بدل شده‌اند و این مساله شکل جدیدی از انزوا اجتماعی و جداشدگی تجویز شده را در قالب فاصله ‌گذاری فیزیکی رقم زده است. به راستی پیامدهای اجتماعی ناشی از همه ‌گیری کرونا، چه چیزهایی درباره ترجیحات اجتماعی انسان به ما می ‌آموزد و چه تاثیراتی بر ماهیت فضاهای عمومی داشته است؟

گسترش فضای مجازی به ‌عنوان یکی از اثرات فرآیند جهانی شدن و آگاهی نسبت به ارزش ‌های مشترک بشری، تحول معنای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و… فضا به همراه داشته است. این تحول در شرایط کنونی، به شکل پررنگ ‌تر شدن نقش فضای مجازی به‌عنوان فضای عمومی و بستر شکل ‌گیری روابط و تعاملات اجتماعی دیده می‌ شود؛ فضای مجازی که تا پیش از این به‌ عنوان تهدید و مانعی بر سر راه زندگی جمعی مطرح بود این بار، با ارفاق بر کیفیت پایین‌تر نسبت به برخوردهای چهره‌ به چهره پیشین، در نقش ناجی روابط اجتماعی ظاهر شده است. در شرایط فعلی فضای مجازی نه به‌عنوان شکل جدیدی از فضا بلکه به شکل سایه ‌ای از فضاهای عمومی پیشین مطرح است؛ از جمله کلاس‌ های دانشگاهی مجازی که جایگزین شکل حضوری پیشین شده و خریدهای برخط که جای مراکز تجاری را گرفته ‌اند. دیدگاه‌ها درباره گسترش فضاهای مجازی به دو شکل نگرانی از جایگزینی شکل مجازی تعاملات و روابط اجتماعی بر شکل واقعی و نگاه مثبت به کاربرد فناوری ‌های جدید در اداره کلانشهرها و کیفیت زندگی دیده می ‌شود. به عقیده برخی اثرات ویروس کرونا بر شکل زندگی اجتماعی پس از اتمام دوره همه‌ گیری آن ماندگار خواهد بود و برخی دیگر آن را درنگ و وقفه‌ ای در زیست اجتماعی بشر می ‌دانند که در ادامه تقویت رفتارها و تعاملات اجتماعی و فضاهای عمومی حقیقی را دنبال دارد.

اجتماعی بودن در روزگار کرونا
تصویر 1: فضای مجازی شکل جدید و در حال گسترش فضای عمومی و راه حلی برای اجتماعی بودن در دوره همه‌گیری کرونا

پررنگ شدن نقش اجتماعی فضای مجازی در ماه‌ های اخیر، بازتاب این واقعیت است که نیازهای زیستی و امنیتی انسان بر نیازهای اجتماعی وی تقدم دارند اما در هر حال پاسخ اجتماعی به همه ‌گیری کرونا -حتی در شکل تنزل یافته و مجازی آن- نشان می‌ دهد که ما فراتر از ابعاد‌ کالبدی فضای عمومی می ‌توانیم اجتماعی باشیم و فاصله‌ گذاری کالبدی الزاماً به معنای فاصله ‌گذاری اجتماعی نیست. این رخداد تاییدی بر این واقعیت است که در شرایط خاص برای عموم چارچوب کالبدی، ارزش فضا را تعیین نمی‌ كند، بلكه فرصت‌ هایی اهمیت دارند که استفاده و فعالیت مشترک را -حتی در درجه کمتری از محسوس بودن روابط و تعاملات – فراهم می ‌كنند. اگرچه ملموس بودن روابط در شکل واقعی فضای عمومی، کیفیت بالاتری از درک فضا و محیط را به واسطه همه حواس را در اختیار انسان قرار می ‌دهد اما اجتماعی بودن در پایین‌ ترین درجه خود اگر با میل به بقاء ترکیب شود، دیده شدن به معنای واقعی کلمه نیست و حس بودن چیزی ورای «خود» و «ما شدن» حتی از پشت صفحه ابزارهای ارتباطی و راهی برای رهایی از تبعید خودخواسته و انزوای اجباری انسان عصر کرونا است. این مساله نه معنای سبقت گرفتن فضای مجازی از فضای حقیقی در پاسخگویی به نیاز اجتماعی انسان‌ها، بلکه به‌ منزله راه حلی موقتی و در عین حال موثر  برای حفظ مفاهیمی چون «عموم» و «اجتماعی بودن» حتی در پایین ‌ترین درجه آن است. در این حالت فضای عمومی به عنوان یک ایده می ‌تواند مفاهیم گسترده ‌ای را شامل شود؛ این مفهوم را می‌توان در همه عرصه ‌های جمعی و غیر خصوصی زندگی اجتماعی گسترش داد که لزوماً دلالت بر فضای فیزیکی ندارند و رسانه ‌ها و فضاهای مجازی اینترنت را در بر می ‌گیرند. بهره‌ گیری از ظرفیت‌ های فضای مجازی نشان می‌ دهد که برخلاف فرضیات متعارف، فضای عمومی شهرها رو به زوال نیست بلکه در حال گسترش است و به ناچار برای ادامه حیات شکل جدیدی به خود گرفته است.

بیشتر بخوانید

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

برچسب ها: اجتماعی بودنفضای مجازیهمه‌ گیری کرونا
نوشته قبلی

پیش بینی تاثیرات بلند مدت مجازی شدن آموزش بر شهر

نوشته‌ی بعدی

منظر و لزوم بازنگری تجارب رایج در پدیده مسکن در آستانه سده جدید

حمیده ابرقویی‌فرد

حمیده ابرقویی‌فرد

پژوهشگر دکتری معماری منظر، دانشگاه تهران

مطالب مرتبط - Related Post

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

دوشنبه 26 اردیبهشت 1401
ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

شنبه 24 اردیبهشت 1401

معماری، معنا و روایت

نقد مفهوم هویت در معماری معاصر ایران

بازگشت به رویکردی گونه محور در معماری

معماری جایزه ‌ای؛ نه معماری ما و نه معماری آنها

نوشته‌ی بعدی
منظر و لزوم بازنگری تجارب رایج در پدیده مسکن در آستانه سده جدید

منظر و لزوم بازنگری تجارب رایج در پدیده مسکن در آستانه سده جدید

چرا کپی برای معماری مفید است؟

چرا کپی برای معماری مفید است؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
طرح محله اسلامی: بیم ها و امیدها

طرح محله اسلامی: بیم ها و امیدها

جمعه 6 خرداد 1401
تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
استقبال از بیان های جدید هنر در دنیای مجازی و انزوای هنرهای سنتی

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

دوشنبه 2 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم