پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
منو
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
  • دوشنبه 3 مهر 1402 19:12
جستجو
Close this search box.
صفحه اصلی شهر برنامه ریزی و مدیریت شهر

آیا شهرهای فعلی کشور اصول تاب آوری در برابر بیماری های پاندمیک را در نظر گرفته اند؟

الهام ضابطیان‌طرقی نویسنده: الهام ضابطیان‌طرقی
پنج‌شنبه 11 دی 1399
در برنامه ریزی و مدیریت شهر, شهر
A A
0

شیوع بیماری کرونا در سال ۹۸ در جهان و میهن ما نشان داد که هنوز در بسیاری از جوانب توسعه شهری اصول تاب آوری را در عمل پیاده نکرده ایم. اگرچه باتوجه به تعدد بحران های مختلفی مانند زلزله، سیل، طوفان، گرد و غبار، بهمن، آلودگی هوا و … در کشور و طی سالیان گذشته مفهوم تاب آوری در منابع تئوریک و اسناد و ضوابط اجرایی و نظارتی مطرح شده اند اما بیماری های همه گیر مانند کرونا فصل جدیدی از رویکرد تاب آوری را در حیطه شهرسازی ایران گشوده است. گرچه در سوابق ایران باستان بیماری های همه گیر و قحطی های چندساله وجود داشته اند، اما از طرفی مدیریت و ضوابط شهرسازی به صورت ساختار یافته امروزی وجود نداشته و از طرف دیگر سوابق تاریخی چنین حوادثی برای بهره گیری امروز در دسترس نیست.

تاب آوری به زبان ساده به معنای میزان تحمل در برابر شرایط بحران است و حائز دو نکته اصلی است: اول اینکه چه میزان به شرایط اولیه برمی گردیم و دوم اینکه چقدر زمان می برد تا به شرایط اولیه برگردیم.

بیشتر بخوانید - Read More

مدیر پروژه سفر به هرمزگان در گفت و گو با روزنامه صبح ساحل: اقتصاد محلی دریاپایه بسیار کمرنگ شده است

در نشست شهرسازی روی آب مطرح شد؛ مشهودی: اساس طرح جامع شهرهای ایران روی آب بنا شده است/ منصوری: باید روی چند مساله کلیدی تهران تمرکز کنیم/ خسروی پور: اگر اجازه می‌دادند همین طرح جامع اجرایی شود امروز وضع بهتری داشتیم

در مورد موضوع کرونا، همانطور که تمام مردم جهان در بازه زمانی سال ۲۰۲۰ درگیر این بیماری منحوس شدند، شهرهای ایران نیز با شدت های مختلف با این بحران دست به گریبان است. اما در ساختار نهادی، حقوقی، امکانات و زیرساخت های مرتبط با شهرهای تاب آور در برابر کرونا کشور ما قطعا با بسیاری از نقاط دیگر جهان متفاوت است و لذا مطالعات آسیب شناسی و راهکارهای مختص به خود را می طلبد.

برای مثال وجود نهادهای درگیر در عرصه مدیریت شهری مانند شهرداری ها، دولت، بویژه وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور که بعضا اقدامات موازی دارند و اینکه نظام آموزش و پرورش در شهرهای ایران مانند بسیاری از نقاط دنیا زیرمجموعه شهرداری ها نیست و درنتیجه تصمیمات متعدد و بعضا ناهماهنگ، تاب آوری در برابر این بحران را پیچیده تر ساخته است.

از سوی دیگر ضعف های موجود در ساختار شبکه حمل و نقل عمومی مانند کمبود سرانه ها و عدم رعایت استانداردها بویژه در کلانشهرهایی مانند تهران و مشهد و … که به ازدحام در خطوط مترو و اتوبوس در شرایط عادی می انجامید، تحمل و تاب آوری در برابر بیماری همه گیر را سخت تر نموده است. پیاده محوری و لزوم استفاده از دوچرخه که قبلا به صورت شعارگونه ای در محافل رشته شهرسازی مطرح می گردید، حالا یکی از تنها ابزارهای ایمن تردد در فضاهای شهری محسوب می گردند. در چنین شرایطی است که لزوم استفاده و دسترسی زنان شهروند به ابزارهای تردد مانند دوچرخه، موتور، اسکوتر و نظایر آن نیز بیشتر حس می گردد.

آیا شهرهای فعلی کشور اصول تاب آوری در برابر بیماری های پاندمیک را در نظر گرفته اند؟

مساله آلودگی هوا و وارونگی هوا که شهرهای بزرگ کشور که هرساله بصورت تکرار شونده و روتین دیده می شود نیز احتمالا می تواند برای بیماران تنفسی کرونا وضعیت را دشوارتر کند، و در چنین شرایطی است که مشکلات بصورت فزاینده و اثرات به اصطلاح آبشاری خواهند آفرید.

در بخش مبانی تئوریک و اسناد پایه رشته شهرسازی نیز شیوع بیماری کرونا و الگوی دورکاری، خرید و تحصیل الکترونیک و زندگی با حداقل تردد و حضور در شهر، می تواند کلیه استانداردهای سرانه و سطوح مصوب گذشته را دچار تردید و بازنگری کند. این امر به نظر یکی از نقاط مثبت این بیماری منحوس و میراث خوبی برای ارتقا و بازنگری اصول و مصوبات توسعه شهرهای کشور و البته کل دنیا خواهد بود.

به نظر می رسد تهیه طرح جامع تاب آوری در برابر بیماری های فراگیر و نحوه بازنگری اصول، سرانه ها و استاندارد های شهری متناسب با آن، ضروری است. نکته مهم در چنین طرحی پرداختن به مفاهیم اصلی و بدور از کپی برداری غیرواقعی منابع مشابه کشورهای پیشرو است. برای مثال طی دهه های اخیر به مفهوم TOD  در طرح های شهرسازی پرداخته شده است اما نتایج کاربرد چنین مفهومی در عمل بیشتر منجر به توسعه مجتمع های ایستگاهی با هدف تامین مالی پروژه های مترو و صرفه اقتصادی تبعی آنها، منجر گردیده است. یا اصول نو شهرسازی تحت عنوان توسعه پیاده راه ها و دوچرخه که در عمل برای مثل در تهران به عنوان پایتخت شاهد پیاده راه هایی که بعدا به سواره رو تبدیل شدند و یا میدان هایی مانند میدان امام حسین تهران با مشکلات متعدد، منتهی شده اند.

امید است با از بین رفتن سایه این بیماری منحوس از کره زمین و میهن مان، بتوانیم درس های ارزنده ای برای اعمال در طرح های توسعه شهری کشور عزیزمان برگیریم.

برچسب ها: الگوی نوین شهریشهرکرونا
نوشته قبلی

کوهستان، طبیعت بی دفاع در حومه شهر

نوشته بعدی

سیمای شهری هسته ­های روستایی تهران

الهام ضابطیان‌طرقی

الهام ضابطیان‌طرقی

دکتری شهرسازی، پژوهشکده نظر

مطالب مرتبط - Related Post

مدیر پروژه سفر به هرمزگان در گفت و گو با روزنامه صبح ساحل: اقتصاد محلی دریاپایه بسیار کمرنگ شده است

مدیر پروژه سفر به هرمزگان در گفت و گو با روزنامه صبح ساحل: اقتصاد محلی دریاپایه بسیار کمرنگ شده است

شنبه 18 شهریور 1402
در نشست شهرسازی روی آب مطرح شد؛ مشهودی: اساس طرح جامع شهرهای ایران روی آب بنا شده است/ منصوری: باید روی چند مساله کلیدی تهران تمرکز کنیم/ خسروی پور: اگر اجازه می‌دادند همین طرح جامع اجرایی شود امروز وضع بهتری داشتیم

در نشست شهرسازی روی آب مطرح شد؛ مشهودی: اساس طرح جامع شهرهای ایران روی آب بنا شده است/ منصوری: باید روی چند مساله کلیدی تهران تمرکز کنیم/ خسروی پور: اگر اجازه می‌دادند همین طرح جامع اجرایی شود امروز وضع بهتری داشتیم

پنج‌شنبه 9 شهریور 1402

واکنش به زمزمه جابجایی بازار تهران/ سید امیر منصوری: جراحی قلب تهران یک ضرورت خطرناک است

واکاوی علل به سرانجام نرسیدن وعده ساخت 4 میلیون مسکن در گفت و گوی بازار نیوز با سید امیر منصوری؛

نشست تخصصی «شهرسازی روی آب» 1 شهریور برگزار می شود

بهترین زمان سفر به چابهار در ماه های مختلف بر اساس پژوهش محققان

نوشته بعدی
سیمای شهری هسته ­های روستایی تهران

سیمای شهری هسته ­های روستایی تهران

کدام یک زیباست؟ یکنواخت یا متکثر؟

کدام یک زیباست؟ یکنواخت یا متکثر؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *