اقدامات کف سازی و پیاده راه سازی با هدف بازگرداندن هویت از دست رفته، از راهکار های مدیریت شهری به حساب می آید. از یک سو زیباسازی پیاده رو راه آهن تا تجربش را یکسان میکند و از سوی دیگر نوسازی پیاده رو یکسان کوچه های فرسوده را با رنگ متکثر می کند. کدام یک زیباست؟ یکنواخت یا متکثر؟
پروژه بهسازی کفپوش پیاده رو خیابان ولیعصر در سال ۱۳۸۴ به دستور سازمان زیباسازی شهرداری تهران اجرا شد. این پروژه از میدان راه آهن تا میدان تجریش (رفت و برگشت) اجرا گردیده است. برای اجرای این پروژه، مسیر ۲۰ کیلومتری راه آهن تا تجریش با کفپوش های بتنی یکسان سازی شده است.
به گزارش خبرگزاری ایران پرس، کوچه رنگی پروژه ای است که در غالب پروژه محله رنگی (دوستی) در منطقه ۹ اجرا شده و قرار است کوچه های دیگری در این محل نیز رنگ آمیزی شود. کوچه شهید «خسرو قدیانی» برای اجرای اولین پروژه انتخاب شده و قرار است شهرداری این طرح را در سایر نقاط شهر به اجرا بگذارد. در این پروژه که با هدف دوستی در محلات تهران دنبال می شود، ابتدا دیوارهای سیمانی کهنه تعمیر و رنگی می شوند و پس از آن کف آسفالت کوچه بر اساس طرح های انتخاب شده، رنگ آمیزی می گردد.
کدام راهکار درست است؟ آیا با یکسان سازی پیاده رو های خیابان ولیعصر هویت از دست رفته آن باز گردانده می شود یا با رنگ آمیزی دیوار ها و کف محله ای با بافت فرسوده، دوستی، امنیت و حس تعلق ایجاد می شود؟
هویت یک خصوصیت شناختی است. به خودی خود یک قابلیت است به خاطر حفاظت از گذشته یا قابلیت تشخیص گذشته. وقتی تهران از گذشته اش جدا شود از کلیتش جدا می شود. به بیان دیگر نمی توان اجزا را در کلیتی قرار داد. هویت، تداوم مشخصات خاص است، ایجاد کردنی نیست، تداوم دادنی است. هویت یعنی لینک و ارتباطی با گذشته برقرار شود. ارجاع به گذشته میتواند با توجه به باارزش و یا بی ارزش بودن گذشته، ارزیابی شود. با توجه به تعریف از هویت، این اقدامات به خودی خود می تواند مفید و مناسب باشد ولی نه تنها هدف (بازگرداندن هویت از دست رفته) را تامین نمی کنند، بلکه به نظر می رسد با یکسان سازی مکان ها و از بین بردن هویت های مستقل یک سیستم شهری (خیابان ولیعصر)، با سهل انگاری از هدف دور شده است.
زیبایی یک مکان شهری فقط جنبه بصری ندارد. رنگ اگر با معماری، کاربری، زمینه و منظر ترکیب شود می تواند مفید باشد. اما صرف رنگ آمیزی دیوار و کف ممکن است برای توریستی که از آن جا گذر می کند جذاب باشد اما برای شهروندان که مخاطب اصلی فضا هستند و هر روز با آن سر و کار دارند متفاوت است. برای دستیابی به زیبایی یک خیابان، ابتدا باید منظر خیابان و شهر را شناخت. مشکلات شهروندان در بافت فرسوده با چند سطل رنگ حل نمی شود.