• آرشیو
  • نویسندگان
دوشنبه 10 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی شهر برنامه ریزی و مدیریت شهر

مدیریت شهری و انقلاب

رضا کسروی نویسنده: رضا کسروی
سه‌شنبه 10 فروردین 1400
در برنامه ریزی و مدیریت شهر, شهر
A A
0

با تغییر نگرش مردم به حاکمیت در سال 57، «مدیریت شهری» تهران چه تفاوتی کرد؟

با ظهور رضاخان تمرکز تصمیم ­گیری در امور ملی به نظام امور شهری نیز گسترش پیدا کرد. در سال 1309 ه.ش قانون بلدیه مصوب سال 1385 ه.ش که مدت­ ها مسکوت مانده بود فسخ و به جای آن قانون جدیدی تصویب شد که ضوابط تازه ­ای را برای اداره شهرداری تعیین کرد. گذشته از انگیزه اصلی از تدوین این قانون، مهم ­ترین ویژگی­ آن نقض استقلال انجمن ­ها و ادارات بلدیه و وابستگی هرچه بیشتر شهرداری­ ها به دولت مرکزی بود.

بیشتر بخوانید - Read More

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

در این قانون مداخله و مشارکت مردم در اداره امور شهر بسیار تقلیل یافته بود. همچنین به موجب این قانون، بودجه شهرداری باید به تأیید وزارت کشور می ­رسید و شهرداری­ ها به نوعی از جمله سازمان­ های وابسته به دولت شمرده شده که در آن­ها عزل و نصب کارکنان و شهرداران بر عهده وزارت کشور بود. تصویب «لایحه قانونی تشکیل شهرداری و انجمن شهر» در سال 1328 ه.ش تلاشی بود برای به­کارگیری یک مفهومی جدید در مدیریت شهری. مفهومی که بر اساس آن، مدیریت شهر نتیجه انتخاب شهروندان می ­بود اما جز در موارد معدودی هرگز جامه عمل نپوشید و دولت با اتکا به قانون قائم­ مقامی وزارت کشور مصوب در 1325 عملاً مدیریت شهری را در قبضه خود گرفت و آن را به‌صورت بخشی از دستگاه دیوانی خود درآورد.

انقلاب اسلامی که نتیجه‌ اعتراض ‌ها و بسیج توده ‌ای بود، مطالبه حاکمیت مردمی را در سطح گسترده ‌ای مطرح کرد. در اصل هفتم قانون اساسی جدید انقلاب، تشکیل شوراهای اسلامی شهر، پیش ‌بینی شد و اولین قانون شوراهای اسلامی را، مجلس در سال ۱۳۶۱ تصویب کرد، ولی تا دو دهه بعد از انقلاب، تشکیل شوراهای شهر تحقق نیافت. انقلاب، وارث یک نظام اداری اساسا متمرکز بود.

پایان جنگ تحمیلی، استقرار دولت جدید و شروع دوره‌ی اصلاحات، تغییراتی ساختاری را در مدیریت شهری به همراه داشت. انتخاب شهردار جدید در سال ۱۳۶۹، نقطه عطفی در اداره‌ی شهر تهران بود که این تغییرات را به مدیریت شهری در پایتخت، تسری می‌ داد. سیاست راهبردی شهردار جدید، حرکت به سوی استقلال مالی و اداری شهرداری بود. این حرکت به سوی استقلال مالی بود که موتور محرک آن اخذ نوعی مالیات بر توسعه بود که در «تراکم فروشی» نام گرفت.

مدیریت شهری و انقلاب
تصویر 1: بخشی از جلد کتاب لویاتان اثر توماس هابز که به بررسی ویژگی‌ها و کارکردهای انواع حکومت‌ها به ویژه اقتدارگرایان می‌پردازد. منبع: ویکیپدیای فارسی ذیل اقتدارگرایی

تراکم ‌فروشی در تهران و سایر شهرها از طرفی، منابع سرشاری برای شهرداری ‌ها به ارمغان آورد، ولی در عین حال، ملاحظات و قوانین موجود شهرسازی را زیر پا گذاشت و چهره‌ شهر را کاملا دگرگون کرد. در این دوران کمتر از 10 ساله مدیریت شهری تهران شهردار مقتدر پروژه­ هایی مثل پروژه نواب و توسعه شبکه حمل ‌و نقل را اجرا می­ کند که یادآور دخالت ­های کالبدی دوره پهلوی اول و مداخلات هوسمانی پاریس قرن 19م است.

در سال ۱۳۷۷، شوراهای اسلامی شهر که در قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش ‌بینی شده بود سرانجام به اجرا درآمدند اما قوانین و نظام اداری مدیریت شهری همچنان با دیدگاه­ های قبل از انقلاب تطابق داشت. در حوزه قوانین و طرح­ ها، الگوی طرح ­های جامع حاکم بود و در نظام اداری کشور، صدور حکم شهردار همچنان در دست وزیر کشور بوده و اختیار انحلال شورای شهر تهران و انتصاب سرپرست شهرداری را دارد. چنانکه در دوره اول شورای شهر تهران وزیر کشور و در واقع دولت از این اختیار، مقتدرانه استفاده کرد. وابستگی شهرداری به منابع مالی دولتی نیز دست دولت را در مدیریت شهری باز نگه می ­دارد.

مديريت شهری در ايران پیوندی همه جانبه با نظام سیاسی حاکم با کشور دارد. بر اين اساس، ويژگی های نظام سیاسی مانند باز يا بسته بودن، متمرکز يا غیر متمرکز بودن بازتاب خود در شهرها و مديريت شهری نشان می ­دهد. تاریخی که بر مدیریت شهری تهران گذشته بیانگر حرکت از حکومت شهری به سوی حاکمیت شهری ( قانونمند و مردمی) است. این تقاضا به خصوص در دوره پس از انقلاب پررنگ ­تر اما پر افت خیز طی طریق کرده است.

در مجموع، چالش مهمی که پیش و پس از انقلاب همواره پیش روی مدیریت شهری بوده اداره شهر با ادامه استفاده از نظام فکری و اداری است که سابقه آن به قبل از انقلاب می ­رسد و ارتباط با دست ­اندرکاران بالادستی است که همواره سایه خود را بر سر مدیریت شهری حفظ کرده ­اند. در مقایسه بین مدیریت شهری قبل و بعد از انقلاب اسلامی، می ‌توان استمرار چشمگیر روندهای قانونی و اداری متمرکز قبل از انقلاب را مشاهده کرد.

برچسب ها: انقلابتهرانمدیریت شهر
نوشته قبلی

شبه ‌پژوهش، اعتباربخشی به قالب صوری پژوهش

نوشته بعدی

مرز بین قواعد و ضوابط حاکم با ترجیحات و سلیقه مردم

رضا کسروی

رضا کسروی

دکتری معماری منظر، طراح معماری در مهندسین مشاور

مطالب مرتبط - Related Post

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

The Line،رویای بلندپروازانه فرار از مرگ

نوشته بعدی
مرز بین قواعد و ضوابط حاکم با ترجیحات و سلیقه مردم

مرز بین قواعد و ضوابط حاکم با ترجیحات و سلیقه مردم

موقتی بودن منظر شهر

موقتی بودن منظر شهر

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • پربازدیدترین
  • پربحث ترین
  • آخرین مطالب
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

7
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

3
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
تأثیر روند رشد و توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

تأثیر روند توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

جمعه 29 مهر 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401
راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم