زمان : 98/06/27
اعضای پانل: الهام فخاری، محمدجواد رشیدی، محمدآتشین‌بار
سؤال نشست: پهنۀ فرهنگی چه مقیاسی در شهر باید داشته باشد و دامنۀ موضوعیت آن چگونه است؟
مسأله
طرح جامع توسعۀ فضاهای فرهنگی شهر تهران که در سال 1387 با هدف رونق زندگی شخصی و تحکیم حیات مدنی تصویب شد مبنایی برای تعریف 14 طرح موضعی و 2 طرح ویژه در قالب ایجاد کانون‌هایی فرهنگی در مقیاس فرامحلی قرار گرفت. بررسی این طرح نشان می‌دهد که مدیران و برنامه‌ریزان در تعریف پهنۀ فرهنگی دچار اغتشاش و ابهامند و به دلیل نداشتن تعریف روشن از پهنۀ فرهنگی نمی‌توانند موضوع را هدایت کنند. در این دیدگاه پهنۀ فرهنگی یک موضوع تفسیرپذیر است که ممکن است به یک صنف یا گروه اجتماعی تقلیل یابد و تنوع فرهنگی که لازمۀ پهنه است مراعات نشود و منجر به جدایی‌گزینی اجتماعی گردد. در نتیجه ازدست‌رفتن تنوع فرهنگی مهم‌ترین آسیبی است که پهنه‌های فرهنگی تازه‌تعریف به دلیل عدم وضوح در تعریف فرهنگ و سیاست فرهنگی شهر با آن روبه‌رو هستند.
نتیجۀ راهبردی
تقویت تعامل شهروندان هدف اصلی از حضور در فضای جمعی شهر است که برنامه‌ریزی پهنه‌های اجتماعی در شهر را ضروری می‌سازد. اطلاق پهنۀ فرهنگی به پهنۀ اجتماعی و عدم ارائه تعریف واضح از آن منجر به ایجاد فضاهای اختصاصی برای گروه خاص می‌شود که با روح تعامل اجتماعی تعارض دارد. پهنۀ فرهنگی باید در ذیل پهنۀ اجتماعی تعریف شود و تحت هیچ شرایطی موجب جدایی‌گزینی (Segregation) در شهر نگردد. تجربۀ محله‌های اقلیت‌نشین (گتو)، دو قطبی شمال- جنوب، محلۀ اعیان‌نشین و فقیرنشین و امثال جدایی‌گزینی‌های شهرهای گذشته که امروزه رنگ باخته‌اند، نباید در قالب پهنه‌های اختصاصی گروه‌های اجتماعی خاص تکرار شوند.
در جایی که گرایش فضای جمعی به تعاملات فرهنگی است، ضرورت حضور نمایندگان اندیشه‌ها و رویکردهای متکثر ضروری‌تر است. پهنۀ فرهنگی باید در برنامه‌ریزی، ساخت و مدیریت ذیل راهبرد «تکثر و تعامل» پدید آید تا هدف غایی آن که رشد فرهنگی، تضارب آرا و ارتقای کیفیت فعالیت‌های فرهنگی و هنری است محقق شود.
