در شرایطی که در سال های اخیر کشور ایران شاهد باران و سیل های مرگباری در استان هایی مانند گرگان، لرستان، سیستان و بلوچستان، مازندران و فارس بوده است و با توجه به اینکه زمان لازم برای حل این مشکل در کشور وجود داشته است دلیل بی نظمی، بی تدبیری و عدم مدیریت صحیح در این راستا چیست؟
«بهلول علیجانی»، بنیان گذار اقلیم شناسی سینوپتیک در ایران و رئیس کارگروه هواشناسی و اقلیم شناسی هیات ویژه سیلاب ها در گفتگو با تیک نیوز در تاریخ 23 آذر 99 در حالی اذعان به پیشبینی سیل مرگبار جنوب کشور را از پیش دارد و مشکل را در جایی دیگر می داند که در سال گذشته در فروردین ماه سال 98 رئیس جمهور در حالی به استان خوزستان سفر کرد که این اطمینان خاطر را بدهد که دولت خسارات را عهده دار خواهد بود. «داریوش بهارلویی» مدیر برنامه ریزی منابع سازمان آب و برق استان خوزستان با توجه به ظرفیت سه سد کرخه، دز و کارون در سال پیش مدعی شد که سیل از طریق این سد ها قابل کنترل است. این در شرایطی است که ریس جمهور در سفر فروردین سال 98 خود از مردم خوزستان درخواست کرد تا خانه های خود را تخلیه کنند تا برای ایجاد ظرفیت لازم برای بارش های پیش رو که سه میلیارد متر مکعب بیشتر از حجم سه سد خوزستان است با رها سازی آب سد ها ی مذکور حجم خالی ایجاد کنند. از طرفی «اسماعیل نجار» رئیس سازمان مدیریت بحران کشور در بهمن سال 97 با اشاره به بودجه بیست هزار میلیاردی در آن سال که 5 درصد از کل بودجه کشور را تشکیل می دهد وظایف این سازمان را این چنین تبیین می نماید:
- سیاست گذاری.
- هماهنگی بین ظرفیت های کشور برای مدیریت بحران.
- حمایت قانونی درمواقع لازم از سازمان ها.
- نظارت در قانون مدیریت.
حال با وجود چنین سازماتی و بودجه هنگفتی چرا باز شاهد رخداد های اسف بار و مرگبار ناشی از سیل و عدم هماهنگی بین مسولین اجرایی کشور هستیم؟
اسماعیل نجار پس از سیل آذر 99 در گفتگو با شبکه خبر از پرداخت نشدن بودجه مقابله با بلایای طبیعی استان خوزستان خبر می دهد. ایرنا در گزارش تاریخ 17 آذر سال 99 خبر از آبگرفتگی محلاتی در شیراز را می دهد که در سیل سال گذشته نیز دچار آسیب شده بوده اند. همچنین، به نقل از یکی از گروه های جهادی در زلزله 97 کرمانشاه اشاره شده است که ما شاهد دوباره کاری فعالیت نیروهای مسلح بودیم. مثلا نمیدونستیم کدام روستا ارزاق پخش شده یا نه. سازمان مدیریت بحران نماد مدیریت این فعالیت ها است ولی ما چیزی ندیدیدم. بهلول علیجانی نیز در تاریخ 23 آذر 99 در گفتگو با تیک نیوز بیان می کند که عدم آگاهی علمی مسولین و نادیده گرفتن هشدارهای داده شده که طی سال های اخیر توسط محققین تغییرات اقلیمی در ایران در ارتباط با مخاطرات سیل داده شده است ما شاهد چنین اتفاقاتی هستیم و مسولین مشکل را گردن هم دیگر می اندازند. واقعیت این است که ما سیل را نمی توانیم مهار کنیم و مسولین محلی متاسفانه جغرافیای محل خودشان را نمی شناسند.
«عشورزاده»، مدیر شرکت دانش بنیان هوا و فضای تیزنگر نیز با تحلیل های علمی خود مدعی است که دقیقا در همان نقاطی در جنوب خوزستان سیل آمد که ما از پیش هشدار داده بودیم. نقش سازمان مدیریت بحران با توجه به بودجه ای که در اختیار دارد و وظایف این سازمان که از زبان رئیس این سازمان در بالا به آن اشاره شد چیست و چرا اسماعیل نجار با عدم قبول اشتباهات این سازمان عکس های سیل اخیر را مربوط به سال گذشته می داند و انگشت اتهام را به سمت شهردار و شورای شهر اهواز نشانه میگیرد. این در شرایطی است که شهردار اهواز اشاره دارد که ظرفیت سیستم فاضلاب شهر اهواز یک دهم آب جاری در زمان بارش های سیل آسا است و با توجه به مطالعات سال 88 هزینه اجرای سیستم فاضلاب یک هزار میلیارد تومان برآورد شده که معادل 20هزار میلیارد تومان امروز است. در حالی که کل بودجه ی این سازمان در سال 99 دوهزار و پانصد میلیارد تومان بوده است.
اگر سازمان مدیریت بحران به وظایف خود درست عمل کند دیگر احتیاجی به وعده های عاریه ایِ با نرخ سود پایین بانکی دولت در جهت جبران خسارات حاصل از باران و سیل نیستیم و با استناد به صحبت رئیس سازمان بازرسی کل کشور در گفتگو با تسنیم در تاریخ 17 آذر 99 که متذکر شده است که کار گذاشتن پمپ علاج موقت است و با متخلفین مسولِ سازمانی برخورد قانونی می گردد، امید است سرنخ این اشتباهات که ریشه در ضعف مدیریتی بحران کشور دارد را با پیگیری این مسئول قضایی شاهد باشیم و در جهت توسعه و نه در جهت پس رفت و از بین رفتن تدریجی بافت شهری شهرهای ایران گام برداریم.
