جزیره کیش یکی از جزیره های خلیج فارس و از بخش کیش، شهرستان بندر لنگه در استان هرمزگان و از جاهای دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. هنگامی که سخن از کیش به میان می آید اولین چیزی که به ذهن می رسد، گردشگری، تفریحات آبی، رستورانها و هتل های متنوع است. اما چیزی که از مقایسه سهم ارزش افزوده رشته های عمده فعالیت در سالهای 1380 تا 1392 در جزیره کیش برداشت می شود این است که اقتصاد غالب کیش به جای گردشگری، برپایه صنعت ساختمان بنا شده است. سوالی که به ذهن می رسد این است دلیل کم رونق بودن صنعت گردشگری در کیش چیست؟ یا اینکه این رونق بازار ساخت و ساز چه تبعاتی در بر خواهد داشت؟ البته بررسی چنین مباحثی نیاز به مطالعه و پژوهش علمی، مبتنی بر روش های علمی تحقیق دارد. این نوشتار شاید فتح البابی برای پژوهش و واکاوی های بیشتر باشد.
همانطور که در نمودار بالا مشاهده می شود سهم ارزش افروده مبتنی بر هتل و رستوران (که با گردشگری ارتباط مستقیم دارد) در مقابل اکثر فعالیت بسیار پایین می باشد. از سوی دیگر نزدیک به پنجاه درصد ارزش افزوده جزیره کیش حاصل از فعالیت های ساختمانی است. این نشان می دهد که علی رغم اینکه، کیش، دارای مزیت های طبیعی(ساحل و دریا و دشتهای خاص) و همچنین مزیت های اکتسابی (هتل، مراکز تجاری و …) است ولی به دلیل ضعف مدیریت نتواسته اند از این مزیت ها به صورت مزیت مطلق یا نسبی استفاده کنند در صورتیکه طرح جامع، مصوب سال 1384شوراي عالی شهرسازي و معماري که با رویکرد راهبردي و گردشگري تهیه شده است.
این مشکل شاید به این دلیل باشد که این جزیره استانداری، فرمانداری و شهرداری ندارد، بلکه اداره امور منطقه آزاد کیش بر عهده «سازمان منطقه آزاد کیش» است که مسئولیت های آن از سوی شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی کشور تهیه و تصویب شده است» ( به نقل از پیام پرس) از طرف دیگر موضوع رشد قارچ مانند ساختمانهای مختلف در کیش قابل توجه است و اقتصاد کیش را به سمت یک اقتصاد ناپایدارکه دارای تبعات منفی زیست محیطی است، سوق می دهد. می دانیم که تراکم ساختمانی یکی از راه حل های اساسی در روند حرکت به سوی پایداری شهری می باشد با این حال آنچه در جزیره کیش اتفاق می افتد عموما نتیجه تقاضای اقتصادی بوده و کمتر با رعایت معیارهای افزایش تراکم در قالب اصول شهرسازی همراه است. (زهتابیان رضایی،1393)
بنابر تفصیلات گفته شده در درجه اول ضروری است که اولویت سرمایه گذاری بر روی زیر ساختها و جذابیت های گردشگری کیش باشد، زیرا کیش قابلیت این را دارد که علاوه بر جذب گردشگر داخلی به عنوان برند گردشگری بین المللی نیز مطرح شود. در درجه دوم با توجه به پر رونق بودن ساخت و ساز در کیش باید تمهیدات زیست محیطی نیز در این کسب پر رونق مورد توجه قرار گیرد و جهت توسعه به سوی سیاست شهری شهر متراکم پیش برود. در حقیقت لازم است ساخت وساز با توجه به معیارهای شهرسازی و با رویکرد افزایش تراکم همراه باشد.
منبع:
- زهتابیان رضایی، آناز. (1393). ارزیابی پیامد های بلند مرتبه سازی بر جزیره (نمونه موردی: مجتمع مسکونی دامون ساحلی جزیره کیش)، همایش ملی معماری، عمران و توسعه نوین شهری، تبریز.
