• آرشیو
  • نویسندگان
جمعه 11 فروردین 1402
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر مبانی نظری منظر

منظر: «امرِ گشوده»

مریم مجیدی نویسنده: مریم مجیدی
دوشنبه 11 مهر 1401
در مبانی نظری منظر, منظر
A A
0

منظر، یک کل است

رابطۀ «منظر» و «ناظر» چگونه تعریف می شود؟ این ارتباط امروزه در طرح های منظر شهری چگونه متبلور شده است؟

آنچه امروزه در طرح های منظر شهری دیده می شود، پروژه هایی تقریباً یک شکل، یکسان، با دغدغه هایی نسبتاً مشابه هستند، طرح هایی که همگی با نگاهی شابلون گونه ولی برای ناظرانی (مخاطبانی) متفاوت ترسیم شده اند.

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

ناظر، به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از منظر، همواره در تعریف آن از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. آنچه از رابطۀ میان منظر و ناظر در این طرح ها فهم می شود، رابطه ای همواره از پیش موجود است که بنا به قاعده و قانون از پیش نوشته شده شکل می گیرد، در حالی که اگر این گونه باشد همواره همۀ منظرها باید یک شکل باشند و یا به طور یکسانی نزد ناظران بازنمایی شوند.

منظر، یک آستانه، یک دَر، یک «شدن» میان دو کثرت (انسان به مثابۀ ناظر و محیط) است. در یک فرایندِ «شدن»، یک ضابطه، ضابطۀ دیگر نمی شود؛ بلکه هر ضابطه به مواجهه با ضابطۀ دیگر می رود و از این حیث «شدن» چیزی بین این دو و «خارجِ» این دو است.

انگارۀ شدن یا «صیرورت» صرفاً به این معنا نیست که خودِ پدیده (منظر) یک هستی ایستا ندارد و مدام در جریان است، بلکه بدین معناست که شدن حاکی از یک منطقۀ ابژکتیوِ عدم تمایز یا تمیزناپذیری است که همیشه بین دو کثرت وجود دارد، منطقه ای که بی واسطه به متفاوت شدن طبیعی و متناظر با هر یک از آن دو کثرت تقدم دارد.

منظر یک «شدن» میان درون (انسان-ناظر-ذهنیت) و بیرون (محیط-عینیت) است. بنابراین منظر همواره در «آستانه» قرار دارد. از این حیث می توان گفت ما «در» منظر نیستیم، بلکه ما «با» منظر «میشویم». بنابراین رابطۀ منظر با ناظر رابطه ای از نوعِ شدن است که در آن بی نهایت تکینگی از درون با بی نهایت تکینگی در بیرون مواجه می شود تا به آفرینش امر نو منجر شود.

منظر یک کل است، کل مجموعه نیست که اجزاء داشته باشد، کل مانع از آن می شود که هر مجموعه روی خودش بسته شود و مجموعه را وا می دارد خودش را درون مجموعه ای بزرگتر تا بی نهایت ادامه دهد. به بیان دیگر، کل همواره «امرِ گشوده» است، چون بنا به ماهیتش مدام «امرِ نو» را تولید یا خلق می کند. منظر نیز به مثابۀ یک کل، از این قاعده پیروی می کند.

منظر: «امرِ گشوده»
تصویر 1. پروژۀ میدانگاه مجموعۀ فرهنگی-ورزشی شهید محسن شهریاری، منطقۀ 18 تهران، محلۀ یافت آباد جنوبی نمونه ای از پروژه های منظر شهری تهران که به تازگی افتتاح شده و مانند سایر پروژه های منظر شهری تهران با رویکرد غالب شکلی و فرمیو بدون درنظرگرفتن رابطۀ منظر و ناظر است. مأخذ: www.shahr.ir.

در نهایت منظر یعنی برقراری نسبت های از پیش ناموجود میان برخی متغیرها (همچون: انسان، طبیعت، تاریخ، جامعه، سیاست و …) تا جایی که همۀ آنها در یک کل تکین و البته ناهمگن امکان های تازه بیافرینند. معیارها و ارتباطات از پیش موجود هرگز موجب آفرینش امرِ نو نخواهند شد. بنابراین رابطۀ میان منظر و ناظر، هرگز رابطه ای از پیش موجود نیست، بلکه رابطه ای تکین و همواره نوشونده است. از این حیث در نظر گرفتن منظرهایی ثابت و یکسان، قطعاً اشتباهی ساختاری و معنایی خواهد بود که منجر به از دست رفتن ماهیت منظرها در شهرها خواهد شد.

«از بیرون به درون آمدم،
از منظر
به نظّاره به ناظر
،
نه به هیأتِ گیاهی نه به هیأتِ پروانه ای نه به هیأتِ سنگی نه به هیأتِ برکه‌ ای،
من به هیأتِ «ما» زاده شدم…»
(شاملو)1

پی نوشت

  1. بخشی از شعر «در آستانه» (1371) از احمد شاملو که از حیث شباهت معنایی به بحث پیشِ رو مطرح شده است.

 

برچسب ها: آستانهامرِ گشودهامرِ نوشدنمنظرناظر
نوشته قبلی

ضرورت تکنولوژی ساخت؛ واردات یا تولید؟

نوشته بعدی

دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

مریم مجیدی

مریم مجیدی

دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، پژوهشکدۀ نظر

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

اطلس منظر

نوشته بعدی
دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

چرا «تاب‌ آوری» را تاب نمی‌آورم!

چرا «تاب‌ آوری» را تاب نمی آورم!

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم