جریان‌های فکری حاکم بر یک جامعه ارزش مکانی نقاط شهری را تعیین می‌کنند. میزان انطباق الگوهای مکان‌یابی عناصر مهم شهری با اندیشه‌های ایدئولوژیک یک جامعه از اصالت آن حکایت می‌کند. در ایدئولوژی کمونیستی، اقتصاد سرمایه‌داری نفی می‌شود، تاریخ گذشته، بیان‌کنندۀ تاریخ ظلم طبقاتی است. در این ایدئولوژی جایگاهی برای مذهب تعریف نمی‌شود. در صورتی‌که هنگامی که این ایدئولوژی به عمل و سیاست‌های اجرایی شهری تبدیل می‌شود با یک تناقض آشکار روبه‌رو می‌شود.
مکان‌گزینی میدان تیان‌آن من پکن، دقیقاً در کنار بزرگترین مجموعه تاریخی شهر و روبه‌روی شهر شاهی صورت می‌گیرد. گویی می‌خواهد اعتبار خود را از طریق قرار‌گیری در کنار این عنصر مهم تاریخی شهر کسب کند. مکان‌یابی میدان کمونیستی بِبل پلاتز در برلین شرقی دقیقاً در کنار یک کلیسای قدیمی انتخاب می‌شود. در اینجا هم اعتبار میدان دست به دامن مذهب می‌شود. اقتصاد سرمایه‌داری دلیل اصلی مکان‌یابی میدان دِپلیس پکن است. این مساله در مورد میدان مرکزی شهر لهاسا جلوی کاخ پوتالا، میدان سرخ مسکو … نیز صدق می‌کند.
فرضیه
بررسی دلایل مکان‌یابی میادین شهر کمونیستی از عدم هم‌سویی مبانی اندیشه‌های کمونیستی با سیاست‌های اجرایی آن حکایت می‌کند. این نوشتار به دنبال اثبات این فرضیه است که ایدئولوژی کمونیستی با نظام کالبدی (معماری و شهرسازی) آن در تناقض آشکار است.
نتیجۀ احتمالی
در مکان‌یابی میادین شهر کمونیستی همان عواملی که در مبانی ایدئولوژیک کمونیستی نفی می‌گردند مبنای اصلی مکان‌یابی این فضاهای شهری قرار می‌گیرند. تناقض آشکار میان ایدئولوژی کمونیستی و مابه‌ازای کالبدی این تفکر کاملاً هویدا است، امری که حکایت از عدم اصالت چنین رویکرد فکری‌ای می‌کند.
کلید واژگان: ایدئولوژی کمونیستی، تاریخ‌گرایی، مذهب‌گرایی، مکان‌یابی، میادین شهری
