با نگاه به گردشگری در دهههای اخیر مشخص است که محتوا محوری به سرعت محوری تقلیل یافته است. یعنی بیش از آنکه تجربهکردن و دریافت مفاهیم عمیق مدنظر باشد، حرکت کردن با سرعت و تیکزدن مقاصد و جاذبه ها در دستور کار قرار گرفته است. اما گردشگری به معنای نظامی از معرفت و بستری برای آگاهی و شناخت، ظرفیت هایی دارد که بایستی مورد بازشناسی قرار گیرد. در همین راستا پژوهشکده نظر با همکاری انتشارات مهکامه، کتابی با عنوان آشنایی با منظر(گردشگری منظر) منتشر نمود تا ابعاد تفسیری و روایتی گردشگری را تبیین نماید. نویسندگان کتاب در پشت جلد، اینگونه خلاصهای از کتاب ارائه نمودهاند:
«گردشگری، فعالیتی است که برحسب نقش مولد اقتصادی آن، یک صنعت و بهواسطۀ نقش اجتماعی-فرهنگی آن، یک نظام معرفت خوانده میشود. در جهان امروز که توسعۀ ارتباطات، جهان را بهصورت کل منسجم و یکپارچهای پیش روی جهانیان قرار داده، آگاهی از سرشت و سرنوشت ملتها و فرهنگها، هم در دسترستر و هم پرطرفدارتر شده است. از آنجا که عمل گردشگری، وابسته و موکول به انسان است و نمیتوان گردشگری را مستقل از انسان تصور کرد، در عین قابلیتهای ابزاری آن، باید به نقش محتوایی گردشگری نیز توجه کرد. گردشگری ذاتاً و مستقلاً نوعی محتوا است.
نظر کردن، به معنای نگاه حکیمانه، نوعی تلاش برای دیدن شیء، همزمان با سرشت و سرگذشت اوست. نوعی نگاه به بیرون است که بیرون را در اتصال با زمینۀ وجودی (تاریخی-جغرافیایی) آن میبینید و تفسیر میکند. منظر، پدیدهای عینی_ذهنی، نسبی و پویا است که حاصل تعامل انسان با محیط و جامعه یا تاریخ است. گردشگری منظر، یکی از مهمترین و شایعترین انواع گردشگری است که هدف خود را کشف رازهای نهفته در منظرها میداند. برای این هدف باید زبان منظر را دانست و از ویژگیهای اختصاصی شکلدهنده به هر یک از انواع مناظر آگاه بود. منظر را نمیتوان بر اساس ذوق و قریحه تفسیر کرد.
گردشگری منظر به دنبال ارائۀ نگاهی کلنگر و جامع در کنار درک صحیح اجزا است. تفسیر، روایت و چیدمان صحیح مفاهیم در کنار هم، این نگاه را ممکن خواهدساخت. این کتاب با معرفی مبانی نظری گردشگری_منظر به بررسی نمونههای موردی مرکز شهر، برج، مسجد، کبوترخانه، حمام عمومی،خانۀ ایرانی، بازار ایرانی، باغ ایرانی، مدرسه در شهر اسلامی، کاخ ایرانی، زندگی روستایی، غذا، کوه، آئین و اسطوره و نهایتا نیایشگاه مهر و آناهید در ایران میپردازد. کتاب حاضر برای درس آشنایی با منظر دانشجویان رشتههای مرتبط گردشگری نگارش یافته است. با توجه به نمونههای مورد بررسی قرار گرفته این کتاب قابل استفاده برای علاقمندان به فعالیتهای اجرایی تورهای گردشگری خواهد بود».
این کتاب در دو فصل نگارش شده که فصل اول به مقدمات و مبانی و فصل دوم به بررسیهای موردی اختصاص دارد. ساختار کتاب این پتانسیل را خواهد داشت که راهنمایان تورها به عنوان ابزار هادی، دانشجویان به عنوان مستند آموزشی و محققان به عنوان رویکردی جدید به گردشگری از آن استفاده کنند.