• آرشیو
  • نویسندگان
جمعه 14 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی شهر نوسازی شهری

نقدی بر مداخلات شهری در بافت پیرامون حرم امام رضا (ع)

نظر آنلاین نویسنده: نظر آنلاین
شنبه 9 شهریور 1398
در نوسازی شهری, اخبار, شهر, نقد
A A
0

به عقیدۀ شولتز حس مکان در مکان‌هایی یافت می‌شود که دارای شخصیت محیطی از چیزهای ملموس‌اند. اماکن مذهبی در کشور ما ایران، نمونۀ خوبی از دارا‌بودن تشخص و هویت هستند. در واقع به عقیدۀ برخی از صاحب‌نظران، دارا‌بودن روح مذهبی در یک فضا یکی از عوامل اصلی ارتقای حس مکان است. شهرهای ایران نیز از اماکن و بافت‌های مذهبی غنی هستند که در قالب مقبره‌ها و امامزاده‌ها، مساجد، تکایا و نظایر آن به وفور دیده می‌شود. اما چرا با دارا‌بودن چنین پتانسیل‌هایی در جهت ارتقای حس مکان فضاهای شهری، در دهه‌های اخیر با وجود صرف وقت و هزینه برای مداخلات شهرسازانه، این فضاها از نظر غنای حس مکان رو به افول هستند؟ یکی از اصلی‌ترین این فضاها، بافت اطراف حرم امام رضا (ع) در شهر مشهد است.

از دیرباز تا کنون، بافت اطراف حرم‌های مقدس در سراسر کشور ما، هویت مشخصی داشته‌اند. وجود بازارهای پر از رنگ و بو و صدا، مردمی که با خلوص برای سیاحت و زیارت به این اماکن می‌آمدند و تنوعی از فرهنگ‌ها و نژادها را به همراه داشتند و کاریزما و جاذبۀ خود حرم، همگی دست به دست هم می‌دادند تا حس تعلق مکان در این فضاها به اوج خود برسد. در واقع با افزایش این حس تعلق، میزان بیگانگی و غربت در این فضاها به حداقل می‌رسید و هرساله تعداد زیادی از مردم را با وجود محدودیت منابع مالی و دسترسی به سوی خود جذب می‌نمود.

بیشتر بخوانید - Read More

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حرم امام رضا (ع)

اما در طی چند دهۀ اخیر ،بافت مجاور حرم امام رضا (ع) نیز از روند تحولات و مداخلات افسارگسیخته در بافت شهری، مصون نمانده است. سودجویی اقتصادی و نگاه بازاری به این بافت‌ها باعث شده است، مال‌ها، هتل‌ها و محل‌های اقامت بلندمرتبه و ناهماهنگ با مقیاس و دانه‌بندی آن‌ها، به سرعت گسترش یابند. متناسب با فعالیت‌ها و تراکم اضافه‌شده، شبکۀ بزرگراه‌ها و معابری که دوست‌دار پیاده نیستند، در حال افزایش هستند. این سیر حرکت از یک بافت آرام و پیاده‌محور و متنوع به بافت خشک، کارکردگرا و بدون توجه مقیاس‌های انسانی، حس تعلق مکان در این بافت‌ها را بسیار مخدودش کرده است. نقطۀ مقابل این حس مکانِ رو به کاهش، افزایش حس اضطراب، غربت، بیگانگی و عدم امنیت ذهنی است.

گرچه دسترسی به بافت حرم امام رضا (ع) برای افراد غیرپیاده آسان‌تر و اقامت لوکس‌تر و بهتری مهیا شده است و به جای کالاهای سنتی، پاساژها و مال‌های مدرن ایجاد شده است، اما هدف زائران و مسافران مراجعه‌کننده به این اماکن استفاده از تسهیلات بهتر آسایشی است و یا بهره‌گرفتن از بافت سنتی و تجدید قوای ذهنی و آرامش ناشی از حس مکان این بافت‌های باارزش مذهبی-تاریخی؟

اصولاً رویکرد به یک بافت مذهبی مانند یک اثر تاریخی و باستانی، باید بسیار محتاطانه باشد تا روح و حس مکان آن را خدشه‌دار نکند. وجه تمایز این بافت‌های مذهبی نیز در همین مزیت هویت تاریخی_مذهبی آن‌ها نهفته است. انگار در اطراف یک بنای باستانی، مال و بزرگراه ساخته شود! حس مکان در این بافت‌ها و اماکن یک گنجینه است که باید حفظ و تقویت شود. هدف در این فضاهای شهری، ارتقای آسایش نیست، بلکه ارتقای حس تعلق مکان و آرامش ناشی از آن برای مردم مراجعه‌کننده است.

منابع

  • تیبالدز، فرانسیس(۱۳۸۳)، شهرسازی شهروند گرا؛ ارتقای عرصه‌های همگانی در شهرها و محیط‌های شهری، ترجمه محمد احمدی نژاد، نشر خاک، چاپ اول، اصفهان.
  • شولتز، نورنبرگ(۱۳۸۱)، مفهوم سکونت، امیرعلی احمدی، تهران، آگه.
  • .Hay, R. (1998), “Sense of place in developmental context”, Journal of Environmental Psychology, Volume 18, Issue 1, March 1998, pp 5-29.
  • .Hidalgo, Carmona & Hernandez,Bernard(2001), “Place Attachment:Conceptual and Empirical Questions”, Journal of Environmental Psychology,vol 21,pp 273-281.
  • .Relph, Edward (2009),”A Pragmatic Sense of Place”, Environmental & Architectural Phenomenology, Vol.20.3,fall.
برچسب ها: طرح نوسازی و بهسازی مشهدعباس آذریمداخله در بافتمنطقۀ ثامن
نوشته قبلی

از چندگانگی در تعریف مفاهیم تا چنددستگی در ارزیابی بافت‌های ناکارآمد

نوشته بعدی

سعادتی: حساسیت اجتماعی تضمین‌کنندۀ موفقیت ایده‌هاست

نظر آنلاین

نظر آنلاین

مطالب مرتبط - Related Post

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

مشکل، مسئله، سوال، پرسش

نوشته بعدی
سعادتی: حساسیت اجتماعی تضمین‌کنندۀ موفقیت ایده‌هاست

سعادتی: حساسیت اجتماعی تضمین‌کنندۀ موفقیت ایده‌هاست

تخریب حیاط خلوت دولت با تبدیل سازمان به وزارتخانه

تخریب حیاط خلوت دولت با تبدیل سازمان به وزارتخانه

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم