پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
منو
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
  • دوشنبه 3 مهر 1402 17:38
جستجو
Close this search box.
صفحه اصلی معماری معماران

چرا کپی برای معماری مفید است؟

محسن اکبرزاده نویسنده: محسن اکبرزاده
سه‌شنبه 9 دی 1399
در معماران, معماری
A A
0

کپی در معماری چه اشکالی دارد؟ از ابتدای شکل گیری مدارس معماری در غرب که بر خلاف آموزش استاد و شاگردی انفرادی، برای نخستین بار تعداد زیادی طراح در کنار هم و همزمان یک پروژه را طراحی کرده اند، این مساله شکل گرفته که کدام طرح بهتر است؟ در سطح اول پاسخگویی به نیاز و کیفیت های عمومی می تواند مبنای قضاوت قرار بگیرد اما در سطح بالاتر بالاخره باید میان گزینه های مختلف دست به انتخاب زد. نتیجه چنین وضعیتی اهمیت پیدا کردن مقوله اصالت است. اصالت در معنای متمایز بودن، پایه ای ترین ارزشی است که آموزش معماری مدرن را از سنتی جدا می کند.

در اوایل شاهنامه، در چهارمین گام توسعه پنجاه ساله، جمشید دیو ها را ( گویا اسرای غیر ایرانی و ملت هایی که بند ایرانیان را پذیرفته بودند)، فرمان داد تا اقدام به آبادانی کنند. ریشه لفظ دیوار نیز اشاره به آن چیزی دارد که دیو با خود آورده است:

بیشتر بخوانید - Read More

نشست «الگوی مسکن در برنامه ریزی توسعه» با حضور اساتید دانشگاه در 5 مهرماه برگزار می شود

کارتن ها؛ نماد اضطراب زندگی اجاره نشینی

بفرمود پس دیو ناپاک را

به آب اندر آمیختن خاک را

هرانچ از گل آمد چو بشناختند

سبک خشک را کالبد ساختند

به سنگ و به گچ دیو دیوار کرد

نخست از برش هندسی کار کرد

چو گرمابه و کاخهای بلند

چو ایوان که باشد پناه از گزند

چرا کپی برای معماری مفید است؟
تصویر 1: تداوم کپی گنبد منجر به شکل گیری یک گونه و تکامل تاریخی آن شده است.

از آن تاریخ آنقدر دیوارها روی دیوارها و در امتداد دیوارها ساخته شده که کسی دیگر در بند یاد و نام دیو نیست. دیگر نمی توان در این باب مجادله کرد که کسی دیوارش را شبیه دیوار دیگری بالا برده، چرا که دیوار مال همه است و مال هیچکس نیست. زمانی که از مسجد ایرانی سخن می گوییم از چه سخن گفته ایم؟ بنایی حیاط دار با گنبدخانه و مناره های زوج که ممکن است از یک تا چند ایوان نیز داشته باشد و همه اینها در زمینه ای فیروزه ای غرق شده است. چه کسی معمار این مسجد است؟ چه کسی مبدع این مسجد است؟ آیا مسجدی را می شناسیم که بتوانیم به وضوح ادعا کنیم تاریخ طراحی مسجد سنتی ایرانی را به پیش و پس از خود تقسیم کرده است؟ چنانکه با حذف آن، ارتباط آثار پیش از آن و پس از آن را با یکدیگر نشناسیم؟ مسجدی اینقدر متفاوت در متن سنت سراغ داریم؟روی هر کدام از این عناصر که دست بگذاریم اما، پیشینه ای مستقل از یکدیگر و گاه طولانی تر از تاریخ مسجدسازی دارند. گنبدخانه کاخ سروستان، ایوان مدائن و میل های مرسوم بین راه، چگونه بر گرد میانسرای تهی کاخ آشور انتظام یافتند؟

دو راهی معمارانه بزرگی وجود دارد که بر سر داشتن سبک شخصی و یا نداشتن آن، همواره طراحان را وسوسه میکند که وقتی به یک معمار، طراحی یک بنا در جداره ای پیوسته از بناهای دیگر پیشنهاد می شود، او خود را امتداد تاریخ خیابان قلمداد می کند یا نقطه تحول و انقلاب؟ آیا در همه چیز باید انقلاب کرد؟ اگر قرار باشد همه خود را رهبر یک انقلاب بشمارند چه؟ آیا می توان اصولاً اعضای چنین جمعیتی را جامعه قلمداد کرد؟ چه برسد که برای آنها بخت موفقیتی متصور بود؟ آیا مساجد تاریخی ایران به واسطه تشابهی که با یکدیگر دارند، نازیبایند؟ نادرست و ناکارآمدند؟ آیا به زعم رضا دانشمیر که پس از مسجد شاه اصفهان، دیگر در معماری مسجد اتفاقی رخ نداده است پس باید اتفاقی را رقم زد، بقیه معماری کسالت آور است؟ آیا معمار مسئول ایجاد اتفاقی منحصر به فرد و تازه است؟ آنقدر تازه که تاریخ را تا بزند؟ آیا تاریخ باید در هر پروژه ای یک بار تا بخورد؟ تاریخی با پیچیدگی های اریگامیک چقدر قابل فهم است؟ چقدر می توان به پیش بینی پذیری یا موانست پذیری آن دل خوش کرد؟ عمر یک معمار و یا عمر طراحی یک اثر نو چقدر فرصت می دهد تا به قدر کافی آزمون و خطا صورت بگیرد و چیزی تراش خورده مانند مسجد ایرانی به نتیجه برسد؟ آیا جز بارها و بارها کپی کردن و آزمودن راهی برای خلق یک گونه و تراش دادن آن در طول تاریخ و عرض جغرافیا وجود دارد؟ انتخاب طبیعی داروینی نیز هر چند با جهش های ژنتیک ظرفیت های تازه می یابد اما کاملاً در مسیر تکثیر و تناسل است که طبیعت می تواند دست به انتخاب بزند. گونه همواره بر فرد ارجحیت دارد و این یگانه راز بقاست. اگر در اثری چیزی از نیکی هست و یا اثری به تمامه نیک به نظر می رسد، اکراه از تکرار آن اثر اقدامی خودخواهانه و ضداجتماع نیست؟ آیا برای حل معمای هویت در معماری معاصر ایران، مانند هر دوره و سبک دیگری در تاریخ معماری، راهی به جز تولید گونه داریم؟ و برای تولید گونه راهی به جز کپی کردن بهترین ها؟ اخلاق کثرت طلب سرمایه داری تا کجا می خواهد داشته ها و یافته های یک جامعه را به مسلخ مصرف ببرد تا از هر مزیتی تنها یکی در ویترین باغ وحشی انسانی باقی بماند؟ به نظر می رسد تامل در باب مفهوم اخلاقی کپی کردن، اگر با دروغ و کتمان منابع الهام و یا برداشت کامل صورت نپذیرفته باشد، امری ضروری به نظر می رسد که می تواند کلید معمای هویت باشد. آن چیزی که در سنت «تضمین»، باعث امتداد ادبیات فارسی از رودکی تا نیما و پس از آن شده است.

لذا این یک پیشنهاد است: زین پس در کنار آسمان و ریسمان هایی که در دیاگرام های معماری برای موجه نشان دادن طرح انجام می دهیم، صادقانه و بی شرمساری، اثر یا آثاری را که مبنای طراحی بوده اند را فروتنانه ذکر کنیم. شاید اخلاق طراحی ما و بازار ما را دیگرگون کند.

برچسب ها: معماری سنتیمعماری مدرن
نوشته قبلی

منظر و لزوم بازنگری تجارب رایج در پدیده مسکن در آستانه سده جدید

نوشته بعدی

کوهستان، طبیعت بی دفاع در حومه شهر

محسن اکبرزاده

محسن اکبرزاده

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت حیدریه

مطالب مرتبط - Related Post

نشست «الگوی مسکن در برنامه ریزی توسعه» با حضور اساتید دانشگاه در 5 مهرماه برگزار می شود

نشست «الگوی مسکن در برنامه ریزی توسعه» با حضور اساتید دانشگاه در 5 مهرماه برگزار می شود

یکشنبه 2 مهر 1402
کارتن ها؛ نماد اضطراب زندگی اجاره نشینی

کارتن ها؛ نماد اضطراب زندگی اجاره نشینی

شنبه 18 شهریور 1402

در نشست شهرسازی روی آب مطرح شد؛ مشهودی: اساس طرح جامع شهرهای ایران روی آب بنا شده است/ منصوری: باید روی چند مساله کلیدی تهران تمرکز کنیم/ خسروی پور: اگر اجازه می‌دادند همین طرح جامع اجرایی شود امروز وضع بهتری داشتیم

واکاوی علل به سرانجام نرسیدن وعده ساخت 4 میلیون مسکن در گفت و گوی بازار نیوز با سید امیر منصوری؛

در گفت و گو با روزنامه شرق؛ سید امیر منصوری: تهران برای نجات از زلزله هولناک زمان زیادی ندارد/ خانه‌های قریب به 5 میلیون تهرانی نیاز به نوسازی دارد

اوضاع وخیم شاخص مسکن در استطاعت برای سه دهک کم درآمد

نوشته بعدی
کوهستان، طبیعت بی دفاع در حومه شهر

کوهستان، طبیعت بی دفاع در حومه شهر

آیا شهرهای فعلی کشور اصول تاب آوری در برابر بیماری های پاندمیک را در نظر گرفته اند؟

آیا شهرهای فعلی کشور اصول تاب آوری در برابر بیماری های پاندمیک را در نظر گرفته اند؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *