در سال های اخیر در ایران نورپردازی، در منظر مسکونی شهری اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. گواه این ادعا، گسترش و تعدد پروژه های نورپردازی بناهای مسکونی شهری و همچنین شرکت های معماری که خدمات تخصصی آن ها نورپردازی است، می باشد. آیا این امر منجر به افزایش کیفیت منظر شهر گشته است یا تنها شیوه ای تازه برای کسب درآمد بوده است؟ با توجه به اینکه صحبت در این رابطه بطور کلی در این متن کوتاه ممکن نیست، به بررسی و مقایسه یک نمونه موردی نورپردازی خانه مسکونی در شهر تهران در ایران و یک نمونه موردی نورپردازی خانه مسکونی در شهر لاهه در هلند می پردازیم.
در تصویر 1، یکی از رایج ترین شیوه های نورپردازی ساختمان های جدید مسکونی در تهران به تصویر کشیده شده است. این روش نورپردازی با یک سیستم دستوری و با روندی از بالا به پایین اجرا می شود. به عبارت دیگر، کاربران ساختمان که ذینفعان اصلی هستند تاثیری در انتخاب نحوه نورپردازی محل سکونت خود ندارند. به همین علت، این نوع نورپردازی ها توسط گروه خاصی طراحی و اجرا می شود و معمولا فاقد تنوع هستند. از سوی دیگر، این نورپردازی بطور دائمی در تمام سال و بطور ثابت (بدون تغییر در طراحی و رنگ) اجرا می شود. بدین ترتیب، ارتباطی با مناسبت ها و ایام ویژه سال و یا سایر ارزش های ذهنی که برای ذینعان اهیمت دارند، ندارند.
تصویر دوم، یکی از مناظر مسکونی شهری رایج در ماه های ژانویه و دسامبر در شهر لاهه در هلند است. ساکنانِ منازل به اختیار خود و با آزادی کامل خانه خود را نورپردازی می کنند. به همین دلیل، شاهد تنوع در این نورپردازی هستیم. این نورپردازی تنها در دو ماه از سال و به مناسبت کریسمس انجام می شود. این نورپردازی همخوانی حیرت انگیزی با شب های سرد و زمستانی این شهر دارد.
بدین ترتیب، دو عامل مهم و تاثیرگذار در نورپردازی شهری که در این مقاله به آنها پرداختیم، مشارکت مردم و همچنین ارتباط نورپردازی با ارزش های ذهنی مخاطبان است. قطعا این مبحث پیچیدگی های زیادی دارد و باتوجه به اقبال به نورپردازی شهری، بررسی آن بطور دقیق تر ضروری است.
