برچسب: طرح توسعه

در آخرین تلاش برای وقت‌کشی، نامۀ معاون حقوقی رئیس جمهور، علی رغم اینکه حکم لازم‌الاجرا تلقی نمی‌شود، وقفۀ ‌دیگری در روند ارائۀ طرح اصلاح شده ایجاد کرده است.

دانشگاه تهران تا امروز نیز از مدت ۶ ماهه‌ بازنگری در طرح تخطی کرده و کوشیده از راه‌های غیرقانونی، با لابی‌گری، به مطلوب خود دست یابد.

دانشگاه تهران در مرکز سازمان فضایی شهر تهران قرار گرفته‌است و متعاقب آن توسعة فیزیکی آن به نهاد محله موجود بلکه به کلیت سازماندهی این شهر آسیب می‌زند.

پس از انقلاب اسلامی در مشهد، محدودۀ مداخلۀ مستقیم اجرای دو طرح عظیم، توسعۀ حریم حرم مطهر حضرت رضا (ع) و نوسازی و بهسازی بافت پیرامون حرم مطهر معین شده است.

طرح توسعه حرم رضوی یکی از پر‌تنش‌ترین مداخله‌ها در زمینۀ تغییر چهرۀ مرکز شهر، تخریب ابنیۀ اطراف حرم مطهر در سال ۱۳۵۴ در قالب الگوی نوسازی بزرگ مقیاس و ایجاد فضای سبز در محدوده است. شعاع فلکه این طرح از رأس گنبد طلا ۳۲۰ متر و مساحت تقریبی این محدودۀ ۳۰ هکتار بود. با تخریب مراکز تجاری و اقتصادی، مسکونی و فرهنگی اطراف حرم مطهر ، فضایی قابل توجه در مرکز این بافت فشرده و متراکم ایجاد شد (رهنما و دیگران، 67:1384). این طرح در سال 1347 توسط مهندسین مشاور بوربور تهیه و توسط عبدالعظیم ولیان (استاندار وقت خراسان) اجرا شد. طرح توسعه حرم رضوی با نگاه اقتدارگرایانه و غیرمشارکتی با هدف پاکسازی بافت پیرامونی با مخالفت شدید مردم و مذهبیون اجرا و نتیجۀ آن جداشدن حرم از شهر بود. بازار‌های اصلی که ارتباط حرم با شهر را برقرار می‌ساختند، از بین‌ رفتند و بازار رضا در ضلع شرقی فلکۀ آب برای اختصاص به افرادي که مغازه‌هاي خود را در اين طرح از دست داده بودند، ایجاد شد. از نگاه پدیدار‌شناسی، این مداخلات ضربۀ جبران‌ناپذیری به بافت پیرامون حرم وارد کرد و معنابخشی را از میان برد و همچنین بی‌مکانی را در آن‌ها به وجود آورد. الگوی نوسازی بزرگ مقیاس ...

دورۀ پهلوی اول حکومت پهلوی توانست با عنوان به انگاره‌های موردنظر خود، به کمک اقتدار دولتی، با دخالت مستقیم در بافت قدیم شهرها جامعۀ عمل پوشاند. این اقدام‌ها به جهت تأثیر عمیقی که در تخریب و گسست بافت سنتی شهرها داشت، به جراحی بافت مشهور شده است. در این دوره مشهد نیز مانند سایر شهرهای ایران از شیوۀ ادارۀ سنتی خودگردان پا به دورۀ نوین قانون‌مداری و نظارت حکومت بر امور گذاشت. شالودۀ مدنی و تشکیلات بافت قدیمی و مرکزی شهر متحول شد و تغییر شکل در نقش ظاهری و درونی آن در قالب مظاهر مدرنیته نمود یافت و به تبع آن، رو به گسترش و نوسازی نهاد (مشهدی‌زاده دهاقانی، 55:1378). ساخت معبر مدوری در پیرامون حرم مطهر در دوره رضا شاه (مأخد: سازمان  نقشه برداری کشور) مهم‌ترین تحول کالبدی در عصر رضا شاه، طرح توسعۀ حرم رضوی با ساخت معبر مدوری در پیرامون حرم مطهر بود تا قدرت ناشی از انسجام بازاریان و مقامات مذهبی را تحت کنترل خود در آورد، چراکه تجربۀ سال 1285 نشان می‌داد این دو نهاد با اتحاد خود قادر به فلج‌کردن دولت هستند. با ساخت این خیابان مدور (فلکۀ شمالی و فلکۀ جنوبی)، ارتباط مستقیم میان دو بخش خیابان در دو جهت مخالف که ...

مساله: لغو فریز طرح توسعه دانشگاه تهران از سوی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران نخستین نمونه برتری خواسته‌های مدنی بر تصمیمات بروکراتیک در تاریخ شهرسازی ایران است. ابهام در مصوبه شورای عالی شهرسازی این نگرانی را همچنان دامن می‌زند که مرکز شهر تهران و زمین‌های تملک شده دانشگاه پس از لغو فریز چه سرنوشتی خواهد داشت؟ با توجه به آن که تداوم هویت تهران بیش از هر دو عامل دیگر وابسته به حیات و دوام این محدوده به عنوان "مرکز شهر" است، می‌توان حفاظت از آن را به عنوان یکی از بارزترین حقوق شهروندان نسبت به شهر باز شمرد. ارجاع بازنگری طرح، تحت عنوان "طرح ساماندهی" به واحد عمرانی دانشگاه که رویکردی منفعت‌طلبانه در توسعه دارد؛ دفاع از «حق شهر» را در پرده ابهام می‌برد. مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در ارتباط با طرح ساماندهی دانشگاه تهران هرچند سندی مهم در تحقق مطالبه مدنی محسوب می‌شود ولی نقص آن در فقدان سیاست‌های ساخت و ساز در محدوده و ابهام در ساز و کار اقدام، 2 سوال مهم را مطرح می‌کند: سیاست اصلی در تهیه طرح‌های ساخت در املاک اطراف دانشگاه تهران چیست؟ طرح‌های ساماندهی به دست چه کسانی و با چه ساز و کاری باید تهیه شود؟ ...

برداشته‌شدن فریز ازطرح توسعۀ دانشگاه تهران، تعهد دانشگاه برای تهیۀ برنامۀ بهره‌برداری از قطعات تملک‌شده برای تصویب، از نتایج جلسۀ شورای عالی شهرسازی بود.

زمین بافت پیرامون دانشگاه تهران متعلق به عموم شهر بوده که زندگی جاری آن باید حفظ شود و نباید در اختیار گروه خاص با سیاست سودجویانه قرار گیرد.

طرح توسعه دانشگاه تهران با شعار «شهر دانش، دانشگاه کارآفرین، سبز و هوشمند» در حالی در پی تملک املاک اطراف خود است که تنها از ۴۸% ظرفیت‌ خود استفاده می‌کند.

دانشگاه تهران در قلب تهران اگر با این ایده‌های جدیدی که برای دانشگاه نسل سه و چهار داریم پیش برود، تهران، شهر اقتصاد دانش‌بنیان خواهد بود.