پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

تأثيرات اقتصادی مترو بر سازماندهی فضایی حوزه نفوذ ایستگاهها (TOD)

چکیده: می توان با بهره برداری از مزايای افزايش ارزش املاك مجاور ايستگاه مترو بخشی از هزينه های احداث و نگهداری سيستم های حمل و نقل ريلی را تامين نمود.
وجود شبكه حمل و نقل ريلي درون شهري يكي از ابزارهاي بسيار مهم كشورها جهت قرار گرفتن در خيز اقتصادي و بالطبع توسعه اقتصادي مي باشد. از حدود سه دهه قبل شهرسازان و برنامه ريزان شهري نوگرا در رابطه با «توسعه هوشمند» شهر تاكيد اساسي بر تلفيق كاربري زمين با سيستم هاي حمل و نقل براي به حداقل رساندن تقاضاي سفر داشته اند كه خود به معني تمركزسازي در اطراف ايستگاه هاي مترو يا قطار شهري مي باشد. اين تاثير به ويژه در محدوده پيرامون ايستگاه ها محسوس بوده و با گذشت زمان، هر ايستگاه جاذبه اي را ايجاد مي كند كه در حول خود تركيبي از كاربري ها و تراكم ها را متناسب با موقع و موضع خود در شهر و منطقه شهري ايجاد مي كند.
مجاورت و نزديكي با ايستگاه ها موجب بهبود وضعيت دسترسي مناطق مسكوني و تجاري و خدماتي شهر به يكديگر مي گردد كه مزايايي از قبيل صرفه جوئي در وقت وهزينه ها را در بر دارد. تاثير اين مزايا و مزيت هاي ديگر در افزايش ارزش املاك مجاور ايستگاه ها نمايان مي شود و مي توان با بهره برداري از اين افزايش ارزش بخشي از هزينه هاي احداث و نگهداري سيستم هاي حمل و نقل ريلي را تامين نمود.
برنامه ريزي فضاي ايستگاه هاي ترانزيت
کاربران اصلي مجتمع هاي ايستگاهي عابرين پياده مي‌باشند. تمام مسافرت هاي درون شهري نيز داراي عنصر پياده روي در ابتدا و انتها مي‌باشند. بنابراين برنامه ريزي فضا براي مجتمع هاي ايستگاهي در اطراف ايستگاه هاي خطوط ريلي سبک بايد بگونه‌اي باشد تا عابرين پياده بتوانند از آنها استفاده نمايد يعني حداکثر فاصله تا ايستگاه مي‌بايست يک پياده روي 5 تا 10 دقيقه اي و يا يک فاصله 600 متري باشد.
ترکيب کاربري زمين
فضاي در نظر گرفته شده براي ايستگاه مي‌بايست اجازه ترکيب مکان هاي مسکوني، ادارات و مراکز کاري، مراکز خريد و مراکز خدماتي را فراهم آورد. ترکيب کاربري زمين مي‌تواند بصورت افقي و عمودي باشد بدين معني که کاربري هاي مختلف مي‌توانند در يک ساختمان چند طبقه قرار گيرند و يا اينکه در ساختمان هاي مجاور يکديگر پخش گردند. اهميت اين موضوع از آن بابت است که در حوزه يک ايستگاه از طريق پياده روي مي‌توان نيازهاي مختلف را پوشش داد.

تأثيرات اقتصادي مترو بر سازماندهي فضايي حوزه نفوذ ايستگاهها (tod)
تصوير1- كاريري مختلط اطراف ايستگاه به طور افقي و يا عمودي و در طبق
تأثيرات اقتصادی مترو بر سازماندهی فضایی حوزه نفوذ ایستگاهها (TOD)ساختار توسعه اي فشرده
ساختمان ها مي‌بايست به طريقي در يک فضاي فشرده قرار گيرند که دسترسي به آن ها براي عابرين پياده از طريق راه هاي اصلي و فرعي آسان باشد و نياز به پياده‌روي طولاني از يک ساختمان به ساختمان ديگر نباشد.
تأثيرات اقتصادي مترو بر سازماندهي فضايي حوزه نفوذ ايستگاهها (tod)
تصوير 2- الگوي توسعه فشرده براي توسعه هاي اطراف ايستگاه

اهداف احداث مجتمع هاي ايستگاهي 
اين طرح شامل برنامه‌ريزي نواحي اطراف ايستگاه، براساس سياست‌ها و روش‌هاي دستيابي به اهداف كليدي زير مي‌باشد:
• استفاده بهينه از زمين اطراف ايستگاه
استفاده بهينه از زمين اطراف ايستگاه حمل و نقل موجب پشتيباني از مسافرين استفاده کننده از حمل و نقل عمومي‌مي‌شود و محلي را براي فعاليت هاي با استفاده مختلف جهت افراد و جامعه محلي و نيز شبکه حمل و نقل سطح شهر فراهم مي‌آورد. اين امر موجب مي‌شود کاربري‌هاي زمين براي بخش خدمات، اشتغال و ساخت و ساز در سطح شهر به شکل مناسبي توزيع و استقرار يابد.
• افزايش تراكم در حوالي ايستگاه
افزايش تراکم در حوالي ايستگاه‌ها، با افزايش تعداد مسافرين موجب افزايش کارائي ايستگاه‌ها شده و خدمات حمل و نقل سريع را پشتيباني مي‌نمايد.
• طراحي با محوريت عابر پياده
مجتمع هاي ايستگاهي به منظور پشتيباني فضاي ايستگاه هاي قابل پياده‌روي و جهت ايجاد انگيزه براي استفاده از حمل و نقل عمومي‌ارتباط عابرين پياده را بطور مناسب، راحت، مستقيم و ايمن برقرار مي‌نمايد.

تأثيرات اقتصادي مترو بر سازماندهي فضايي حوزه نفوذ ايستگاهها (tod)
تصویر 3- طراحی با محوریت عابر پیاده

تأثيرات اقتصادی مترو بر سازماندهی فضایی حوزه نفوذ ایستگاهها (TOD)• تبديل هر ايستگاه و اطراف آن به يك مكان جذاب براي عابرين

به لحاظ وجود امکانات وسيع در محدوده مجتمع هاي ايستگاهي ، هر فضاي ايستگاهي مي‌تواند بعنوان يک محيط جذاب منحصر بفردي براي عابرين پياده تبديل گردد و پتانسيل درآمدزايي مناسبي ايجاد نمايد.

تأثيرات اقتصادي مترو بر سازماندهي فضايي حوزه نفوذ ايستگاهها (tod)
تصویر 4- استفاده از بام ایستگاه به عنوان سکوی نشستن- نیویورک

تأثيرات اقتصادی مترو بر سازماندهی فضایی حوزه نفوذ ایستگاهها (TOD)• مديريت پاركينگ و حمل و نقل وسايط نقليه

طراحي‌ها و معماري‌ها در محدوده مجتمع هاي ايستگاهي به گونه‌اي برنامه‌ريزي مي‌شوند که سيستم حمل و نقل مانند اتوبوس، وسايل نقليه شخصي و پارکينگ‌ها مانع و آلودگي براي عابرين پياده فراهم نکند و اين محدوده راحتي و جذابيت خود را براي عابرين پياده حفظ نمايد.

• برنامه ريزي در جوامع محلي
توسعه شهري حمل و نقل محور بايد فوايدي را براي ساکنين محلي فراهم آورد. اين فوايد مي‌تواند شامل افزايش کاربري‌ها و خدمات مناسب، تنوع ساخت و ساز، افزايش گزينه‌هاي حمل و نقل و خدمات و سازگاري محيط پياده‌روي باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *