• آرشیو
  • نویسندگان
پنج‌شنبه 13 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی شهر برنامه ریزی و مدیریت شهر

توسعه کالبدی یا تقویت تاب آوری در شهرهای صنعتی

سروین الهی نویسنده: سروین الهی
سه‌شنبه 21 اردیبهشت 1400
در برنامه ریزی و مدیریت شهر, شهر
A A
0

چگونه در طرح های بالادستی به علت اتخاذ رویکرد توسعه شهری مبتنی بر گسترش ابعاد فیزیکی – کالبدی شهرها، اهمیت «تاب آوری و ضرورت تقویت پایداری اجتماعی- اکولوژیکی شهرهای صنعتی» که از دوران شکوفایی خود فاصله گرفته و  وارد فاز انقباضی شده اند، به حاشیه رانده شده است؟

شهرهای صنعتی  در مقایسه با سایر شهرها که به صورت ارگانیک مبتنی بر سازمان فضایی، ایجاد و تکامل یافته اند، بر اساس زیرساختهای صنعتی- اقتصادی شکل گرفته اند. یکی از نکات متمایز شهرهای صنعتی،  اجتماع آن است که مشتمل برمهاجرین و گروههای دعوت شونده کاری به این محیط صنعتی می باشند. ساکنین شهرهای صنعتی در بدو امر به واسطه سیاست های اقتصادی و صنعتی بالادستی، به محیط شهری هدایت می شوند و الزاما نمی توانند اجتماع شهری را شکل دهند.

بیشتر بخوانید - Read More

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

در این اجتماعات غالبا با گذر زمان پیوندهای اجتماعی معنی یافته و  به صورت تدریجی تقویت می گردد. لذا مفهوم رویکرد اجتماعی در شهرهای صنعتی با سایر شهرها که بر اساس سازمان فضایی به صورت ارگانیک شکل گرفته اند، بسیار متفاوت است. شهرهای صنعتی در سالهای اولیه شکوفایی با مبدل شدن به قطب اقتصادی در مقیاس منطقه و ملی به عنوان مقصدی برای مهاجرین بومی و غیربومی شناخته می شوند که این امر توسعه سریع فیزیکی و کالبدی شهر را در پی خواهد داشت.

با گذشت زمان و افت فعالیت های صنعتی اینگونه شهرها که صرفا وابسته بر صنایع بوده و زیرساخت شهری آنها بر این مبنا برنامه ریزی شده است، وارد مرحله رکود می شوند. افراد وابسته به صنایع مذکور نیز به واسطه تجربه کردن انزوای فعالیتی به صورت تدریجی از شهر خارج می شوند.

متعاقبا ساکنین و بازماندگان شهر به واسطه عدم حضور کامل اعضای اجتماع، مشکلات اکولوژیکی و تغییرات محیطی با تعریف دیگری از شهر، زیرساخت شهری و اجتماع رو به رو شده و زندگی در شهری در حال انقباض را تجربه میکنند. انقباض و کوچک شدن شهرهای صنعتی در طول زمان روندی اجتناب ناپذیر است که در دهه های اخیر به واسطه پیشرفت تکنولوژی و صنایع تسریع شده و شهرهای پسا صنعتی در مقایسه با نمونه های مشابه در دهه های قبل تحت انقباضهای شدیدتری قرار می گیرند.

پژوهش های علمی و عملی انجام شده درخصوص شهرهای پسا صنعتی حاکی از این امر است که تقویت تاب آوری (پایداری) شهرهای پسا صنعتی در الویت نخست قرار دارد. تاب آوری (پایداری) به عنوان یک مفهوم کلیدی، فرایندی پویا است که سازگاری و قابلیت انطباق پذیری  مثبت محیط  را هنگام تغییرات تدریجی یا ناگهانی  و تهدیدات  محیطی  افزایش داده و با مدیریت عوامل  آسیب زننده، شرایط را تعدیل و تاثیرات مخرب آن را بر محیط کاهش می دهد.

تاب آوری فرایندی پویا و غیرخطی با تاکید بر رابطه متقابل و دوجانبه انسان و طبیعت است که به بهره برداری از ظرفیت ها و پتانسیل های بالقوه شهر به عنوان نمونه بارزی از یک سیستم اجتماعی – زیست محیطی برای جذب تغییرات و اغتشاشات پیش آمده با تاکید بر تقویت پیوندهای اجتماعی و هویت موجود می پردازد.

از آنجایی که که طرح های تفصیلی تهیه شده برای تمامی شهرها بدون در نظرگرفتن ویژگی های خاص زیرساختی هر یک از شهرها، از الگو و ساختار یکسانی تبعیت میکنند، لذا اتخاذ رویکردهای مشابه برای یک شهر صنعتی و معدنی که بر پایه ساختار شهری است، نمی تواند همچون سایر شهرها که دارای سازمان فضایی است پاسخگو باشد.

توسعه کالبدی یا تقویت تاب آوری در شهرهای صنعتی
تصویر ۱: نقشه پیشنهادی جهت توسعه بافت شهری شهر مس سرچشمه کرمان، برگرفته از طرح تفصیلی شهر مس سرچشمه کرمان

به عنوان نمونه در طرح تفصیلی شهر صنعتی مس سرچشمه راهکارهای ارائه شده جهت توسعه شهری به منظور ارتقای کیفیت زندگی شهری  با شرایط کنونی شهر و نیازهای ساکنین آن هم راستا نبوده و متعاقبا نمی تواند در تقویت پایداری و تاب آوری  شهر و منطقه اثر گذار باشد. به طور مثال مطابق تصویر شماره1، در نقشه پبشنهادی توسعه شهر مس سرچشمه، جهت شمال غربی به عنوان جهت توسعه آتی شهر معرفی گردیده و سایر جهت ها به  عنوان محدودیتهای توسعه به علت توپوگرافی سایت نمایش داده شده است.

با توجه به قدمت شهر صنعتی مس سرچشمه و ورود آن به فاز انقباضی خود، نه تنها راه حل های انبساطی و توسعه فیزیکی بدون در نظر گرفتن زیرساخت های شهر و نیازهای ساکنین نمی تواند اثر بخش باشد بلکه ارتقای تاب آوری اجتماعی و اکولوژیکی شهر را نیز با چالش های بیشتری رو به رو خواهد کرد.

به نظر می رسد که مسئولین صرفا گسترش کالبدی شهر صنعتی مس سرچشمه فارغ از ویژگیهای شهری و ساختارهای خاص آنها، صرفا به تکرار الگوی قدیمی توسعه شهر پرداخته و گسترش فیزیکی را سمبل توسعه شهر می دادند. لذا انتظار می رود مسئولین با هوشمندی بیشتری به اتخاذ رویکرد، انجام مطالعات و ارائه راه حل های اجرایی با تاکید برتقویت تاب آوری (پایداری) به منظور احیای شهرهای پسا صنعتی پرداخته و مشکلات را به صورت عمقی و موردی مورد بررسی و تحلیل قرار دهند.

برچسب ها: تاب‌آوری اجتماعیتوسعه شهریشهر مس سرچشمه
نوشته قبلی

کیفیت آموزش و پژوهش در رشته شهرسازی؛ گستردگی و کاهش عمق

نوشته بعدی

بازخوانی مرکز، مطالبه شهری تهران

سروین الهی

سروین الهی

پژوهشگر دکتری معماری و طراحی شهری دانشگاه تکنولوژی سیدنی

مطالب مرتبط - Related Post

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

The Line،رویای بلندپروازانه فرار از مرگ

نوشته بعدی
بازخوانی مرکز، مطالبه شهری تهران

بازخوانی مرکز، مطالبه شهری تهران

خواب ظن، چپه؛ تعبیر وارونه رویای شوراهای غیرسیاسی

خواب ظن، چپه؛ تعبیر وارونه رویای شوراهای غیرسیاسی

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم