• آرشیو
  • نویسندگان
دوشنبه 10 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی شهر سازمان فضایی شهر

شکل گیری منظر شهرهای نفت خیز با توجه به عناصر صنعتی

غزال مسافرزاده نویسنده: غزال مسافرزاده
جمعه 22 اسفند 1399
در سازمان فضایی شهر, شهر
A A
0

چه عواملی در شکل گیری منظر شهر آبادان تاثیر گذار بوده اند؟  یکی از مهمترین تبعات کشف نفت در خوزستان پیدایش و توسعه شهر های نفتی بود. آبادان که یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین شهرهای نوین نفتی به شمار می آید، دارای ساختار شهرسازی متفاوتی است. در شکل گیری این ساختار مقتضیات صنعت عامل اصلی و مهم به حساب می آیند.

این شهر دستوری که در ابتدا با مرکز گرایی و تمرکزگزایی پالایشگاه (یکی از مقتضییات صنعت) شکل گرفت، بر اساس برنامه ریزی و شهرسازی غیر ایرانی توسط مهندسان اروپایی و با اصول «شهرسازی کارکردی» تنظیم گردید. این اصول که از نخستین بیانیه ها در کنگره سیام و منشور آتن به شمار می آمد، تنظیم مکان ها و محیط های متفاوت با سه کارکرد « سکونت »، «کار» و « تجدید حیات » تعریف شد. با بهبود شرایط اقتصادی ایران از صادرات و فروش نفت، منظر شهری آبادان نیز روزبه روز شکل نو و مدرن تری به خود می گرفت.

بیشتر بخوانید - Read More

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

این منظر از دو نوع ساختارکاملا مجزا تشکیل می شد. ساختار اول شکل گیری محله های کاملا سازمان یافته بود که با نگرش و برنامه ریزی منطقه ای طراحی و احداث شدند. این دیدگاه با رعایت اصول و ضوابط اقلیمی و جهت گیری بنا در بهرمندی از باد و نور مطلوب در محله های اعیان نشین و مرفه مد نظر قرار گرفت. در طراحی و اجرای این محلات – که از اندام واره های مهم منظر شهر به حساب می آمدند – اروپاییان آخرین دستاوردهای فنی و نظری خود را در طراحی شهر آبادان پیاده می نمودند.

به عنوان مثال با اینکه نظریه باغ شهرها در سال 1892 توسط ابنزر هاروارد مطرح و «او در سال 1899 موفق به تشکیل موسسه باغ شهرها می شود» اما در مدت زمان کوتاهی در محله «بریم» آبادان در غرب پالایشگاه  به اجرا می رسد. اما واقعیت ساختار دیگر شکل گیری محله های آبادان در شرق پالایشگاه بود. جایی که خط لوله، پالایشگاه را به منطقه وسیع از مخازن ذخیره نفت (تانکفارم) متصل می کرد. این محله ها که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از خطوط لوله در جهت گیری بنا تاثیر گرفته بودند در یک شبکه شطرنجی منظم و خیابان های عمود بر هم ساخته شدند.

احداث این محلات نه تنها بر اساس نگرش منطقه ای نبود بلکه اصول و ضوابط اقلیمی نیز در جهت گیری بنا در آنها رعایت نشده بود. همچنین در کنار خط لوله احداث کاربری های مختلف آموزشی، فرهنگی، ورزشی، رفاهی و حتی مذهبی برای بهرمندی عموم باعث پدید آمدن مرکزیتی در این منطقه از شهر شده بود که باعث پویایی و سرزندگی در انجام فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی می شد. مرکزیت ایجاد شده توسط خط لوله بر خلاف مرکزیت پالایشگاه توانست در شکل گیری سازمان فضایی شهر آبادان عاملی تاثیر گذارتر باشد چرا که در این قسمت از شهر، زندگی به صورت واقعی در جریان بود و روابط اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاست های اعمال شده از طرف شرکت نفت در نظام سلسه مراتبی محله «بووارده» در واقعیتی عینی نمایان می شد. ( تصویر 1)

شکل گیری منظر شهرهای نفتی با توجه به عناصر صنعتی
تصویر 1: اتصال خط لوله به تانکفارم و شکل گیری محله بووارده جنوبی

همچنین لوله های نفت که از اصلی ترین عناصر صنعت به شمار می آمدند توانستند علاوه برپدید آمدن کالبد محلات در مفهوم ذهنی نیز برای ساکنین تاثیر گذار بوده و ترکیبی از زندگی مردم منطقه شوند. در نتیجه رابطه ای که از صنعت نفت با منظر شهر آبادان شکل گرفت بر اساس شکل گیری محلات و پدید آمدن مرکزیتی توسط لوله های نفت بود که توانست هم تاثیری کمی و هم کیفی بر شهرسازی این منطقه نفت خیز تا قبل از جنگ تحمیلی گذارد.

برچسب ها: شکل‌گیری محلاتصنعت نفتمنظر شهر
نوشته قبلی

فضای گمشده شهری؛ ظرفیت نادیده شهرها برای افزایش کیفیت زیست عمومی

نوشته بعدی

تکثیر مراکز شهری محصول پدیده سیتی

غزال مسافرزاده

غزال مسافرزاده

پژوهشگر دکتری منظر، لابراتوار دکتری پژوهشکده نظر

مطالب مرتبط - Related Post

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

The Line،رویای بلندپروازانه فرار از مرگ

نوشته بعدی
تکثیر مراکز شهری محصول پدیده سیتی

تکثیر مراکز شهری محصول پدیده سیتی

رویکرد انسان محور در مدیریت شهر تهران، از شعار تا واقعیت

رویکرد انسان محور در مدیریت شهر تهران، از شعار تا واقعیت

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • پربازدیدترین
  • پربحث ترین
  • آخرین مطالب
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

7
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

3
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
تأثیر روند رشد و توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

تأثیر روند توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

جمعه 29 مهر 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401
راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم