• آرشیو
  • نویسندگان
دوشنبه 10 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی شهر برنامه ریزی و مدیریت شهر

کمینه‌ گرایی یا بیشینه‌ گرایی مساله این است

حمیده ابرقویی‌فرد نویسنده: حمیده ابرقویی‌فرد
جمعه 7 خرداد 1400
در برنامه ریزی و مدیریت شهر, شهر
A A
0

میزان مداخلات کالبدی و برنامه‌ ریزی فضایی از پیش تعیین شده چه نسبتی با موفقیت فضاهای عمومی شهر دارد و تا چه حدی بر میزان زندگی اجتماعی جاری در آنها تاثیر می ‌گذارد؟ فضای عمومی به‌ عنوان یکی از فضاهای اساسی مورد نیاز بشر در طول تاریخ شکل های متنوعی داشته و عملکرد های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و …. ماهیت چندگانه و متلونی را برای فضای عمومی رقم زده است. به همین ترتیب شکل ‌گیری و جانمایی، مدیریت، طراحی و برنامه ‌ریزی فضاهای عمومی در مبانی نظری و عرصه عملی به شکل ‌ها و دستورالعمل های مختلفی مورد توجه واقع شده است.

این در حالی است که در شهر تهران برخی از فضاهای عمومی نظیر میدان ولیعصر با مدیریت و طراحی کالبدی به شدت برنامه ‌ریزی شده و دقیق از عملکرد اجتماعی موفقی برخوردار نیستند و علی رغم همه تمهیدات اندیشیده شده تنها در مواقع و شرایطی خاص شاهد شکل‌ گیری روابط اجتماعی در آنها هستیم و در نقطه مقابل اماکنی با مدیریت و طراحی کمینه نظیر جلوخان تئاتر شهر وجود دارند که در طول سالیان بستری مناسب برای بروز حیات اجتماعی ساکنان در طول تاریخ شهر تهران بوده ‌اند.

بیشتر بخوانید - Read More

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

برخی از صاحب ‌نظران طرفدار رویکرد طراحی دقیق و مدیریت برنامه ‌ریزی شده فضاهای عمومی بوده و معتقدند این مساله منجر به پاسخ ‌دهی نسبتا مشابه مخاطبان به فضا شده و پیوند موقتی میان افراد ایجاد خواهد کرد. در پی این نگرش معیارهای کالبدی و عملکردی چون مجهز بودن به خدمات و مبلمان شهری، لبه‌ های جذاب و پرتحرک، دسترسی فیزیکی و بصری افراد به فضا، چندعملکردی بودن، وجود مقاصد جذاب، فراغتی بودن و… به عنوان معیارهای سنجش موفقیت فضا مطرح شده ‌است.

در نقطه مقابل طرفداران ایده شکل‌ گیری خودجوش زندگی شهری معتقدند ثبت ریتم زندگی روزمره در فضاهای عمومی و جمعی در الگویی مشخص غیرممکن است و هیچ الگو و ساختار کالبدی و شیوه مدیریتی معینی برای خلق فضاهای عمومی وجود ندارد. از این رو در طراحی یک فضای عمومی اگرچه پیکربندی ‌ها یا رویدادهای جدید ممکن است ظرفیت ها، ریتم ها و هزینه های جدید را ایجاد کرده و برخی از کاربردهای جدید و کاربران را محدود یا تسهیل کند، اما در مورد اینکه دقیقا – در صورت بروز هر چیز – ظهور یا تثبیت می شود، اطمینان وجود ندارد.

کمینه‌ گرایی یا بیشینه‌ گرایی مساله این است
تصویر1: میدان ولیعصر نمونه یک فضای عمومی با برنامه ‌ریزی و طراحی کالبدی دقیق و عملکرد اجتماعی ضعیف، منبع: https://www.melkana.com

تفاوت در نگرش‌ های مذکور ناشی از نگاه و رویکرد متفاوت نسبت به مساله فضا است. در رویکرد نخست فضا به مثابه امری ساختنی مطرح است که ایجاد کالبد مناسب نظیر کفسازی و مبلمان و رویدادهای برنامه ‌ریزی شده در آن عامل اصلی حضور و شکل ‌گیری تعاملات اجتماعی می باشد. نتیجه این امر کاربرد فضا به‌ عنوان ابزار و عامل برای شکل‌ گیری تعاملات اجتماعی و نظم اجتماعی مطلوب برنامه‌ ریزان شهری است که همگنی‌ فضا و شرطی شدن عمل انسان را در پی داشته و موفقیت مقطعی و منوط به رویدادهای خارجی را در فضاهای عمومی از نتایج آن است. در نقطه مقابل فضا به عنوان امری رابطه‌ ای و زمینه ‌ای منفعل و صرفا موجود مطرح است که از کمترین نقش در شکل ‌گیری تعاملات برخوردار است. چنین رویکردی بدون تعریف معیارها و شرط کافی فضا را به امری سیال و ذهنی محدود می ‌سازد.

بخشی‌ نگری حاکم در هر دو دیدگاه ‌مذکور به دلیل بی‌توجهی به ماهیت عامل-مولد فضا نتیجه بخش نخواهد بود زیرا شکل ‌گیری روابط را یا مشروط به کالبد مناسب و یا آزاد از قیود کالبدی در نظر می ‌گیرد. این در حالی است که ابعاد کالبدی فضا و ابعاد معنایی برآمده از ویژگی ‌های اجتماعی آن درهم‌ تنیده بوده و قابل جداسازی در رابطه ‌ای علی و معلولی نمی ‌باشد. یک فضای عمومی موفق حاصل فعالیت، عملکرد، تجربه و ادراک مخاطبان در طول زمان بوده و در نتیجه نیروهای بستر، زمینه و نیازهای مخاطب در قالب ساختاری اجتماعی- مکانی پدید می ‌آید.

عملکرد مناسب برنامه ‌ریزان و مدیران شهری برای موفقیت بیشتر فضاهای عموم باید فراتر از بهینه ‌سازی کالبدی صرف بوده و باتوجه کافی به زمینه ‌های تاریخی، کارکردی و انسانی فضا همراه باشد. در این شرایط شهروندان به صورت مستقیم با بودن در فضا و تجربه آن، در پدید آمدن فضا و استمرار نقش اجتماعی آن نقش داشته و فضای عمومی به‌عنوان مخزن خاطرات جمعی و اقدامات فرهنگی و امری دیالکتیکی شکل خواهد یافت. در چنین نگاهی اقدامات کالبدی فراتر از میزان خود، بر مبنای محتوا و داشته ‌های پیشین فضا شکل گرفته و استفاده روزمره، تعامل و احساس تعلق محلی را به همراه خواهد داشت.

برچسب ها: تعاملات اجتماعی
نوشته قبلی

ضرورت آموزش و توجه به نیازهای آموزشی سیاست ­گذاران گردشگری در ایران

نوشته بعدی

شورای خوب

حمیده ابرقویی‌فرد

حمیده ابرقویی‌فرد

پژوهشگر دکتری معماری منظر، دانشگاه تهران

مطالب مرتبط - Related Post

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

دیپلماسی فرهنگی خواهرخواندگی شهرهای ایران در روابط بین الملل

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

The Line،رویای بلندپروازانه فرار از مرگ

نوشته بعدی
شورای خوب

شورای خوب

طراح؛ بهره ای که نمی بریم

طراح؛ بهره ای که نمی بریم

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • پربازدیدترین
  • پربحث ترین
  • آخرین مطالب
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

7
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

3
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
تأثیر روند رشد و توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

تأثیر روند توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

جمعه 29 مهر 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401
راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم