پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

اهمیت روش تولید آثار حروف محور شهری

اهمیت روش تولید آثار حروف محور شهری

چندسالی است که در ایام نوروز و تحت عنوان «رویداد بهارستان» فعالیت‌های هنری از طرف هنرمندان و به سفارش سازمان زیباسازی شهرداری تهران در سطح این شهر مشاهده می‌شود.در نوروز ۹۷ جهت رفع این نقیصه کارگاهی جهت تولید آثاری خوش‌نویسی در غالب نهایی اثر گرافیکی راه‌اندازی شد. به این ترتیب در بخشی از رویداد بهارستان متن‌ها و اشعار ادبی دربارۀ نوروز و بهار با هنر خوش‌نویسی مزین، طراحی و در معرض دید شهروندان قرار گرفت. در نخستین سال توجه خاص به خوش‌نویسی در رویداد بهارستان، با خط و خوش‌نویسی همچنان به صورت سنتی و به عنوان فونتی برای انتقال معنا برخورد شد و رویکرد صرفاً زیبایی‌شناسانه کمتر مورد توجه بود. این درحالی است که در هنر معاصر امروز کشور شاهد رویکردهای حروف‌محور خلاقانه و مبدعانۀ فراوانی در هنرهای تجسمی هستیم که هم ارتباط با فرهنگ ایرانی در آن‌ها حفظ می‌شود و هم با رویکردهای هنری معاصر هماهنگی بیشتری دارد. در حقیقت روش برگزاری کارگاه و رویکرد آن بود که امکان آزادی عمل را از هنرمندان گرافیست صلب کرد و لازم است در سال‌های آینده بر همکاری هم‌زمان هنرمندان خوش‌نویسی و گرافیست تأکید شود.

صفحه اصلی

TOD در تهران و لندن

افشین خضرلو، مشاور TOD شورای شهر تهران در تأثیر جهت‌گیری بودجه سال ۹۸ به اختصاص ۵۰ درصد از بودجه شهر لندن به حمل و نقل عمومی اشاره داشته (نشست دوم TOD شورای شهر تهران، ۱۱ اسفند ۱۳۹۷) و از آن به مثابه ستون فقرات شهر در برنامه‌ریزی یاد کرده است. این در حالی است که تهران با ۱۴۰۰۰ هکتار بافت ناپایدار در برابر زلزله، با مطالبه خاموشی مواجه است که ایمنی شهروندان را در بر می‌گیرد در حالی که شهر لندن با این مسأله مواجه نیست!

صفحه اصلی

بی‌تدبیری مدیریت شهری یا بی‌فرهنگی شهروندان ؟!

پردۀ اول: در یکی از شماره‌های مجلۀ علمی_ترویجی منظر (شمارۀ ۴۴/ پاییز ۱۳۹۷) مقاله‌ای تحت عنوان «فضاهای جمعی: ضرورت‌ها و موانع» به قلم «ناصر براتی» و «شهرزداد خادمی» به نگارش درآمده است که نگارندگان در مقاله یکی از  موانع عدم شکل‌گیری یک فضای عمومی شهری جاذب و اثرگذار در چهارراه ولیعصر تهران را چنین می‌دانند: «فقدان روحیۀ شهروندی در ساکنان شهر تهران و برخورد دائمی روحیه و فرهنگ انطباق‌نیافته با فرهنگ شهرنشینی مدرن که در نتیجۀ آن، مطالبۀ مشخصی برای شکل‌دادن به فضاهای عمومی شهری نیمه‌رسمی و غیررسمی وجود ندارد. این روحیه با وجود اقدامات اخیر شهرداری در بستن چهارراه به روی شهروندان پیاده در سطح این محوطه، همچنان به چشم می‌خورد» (براتی و خادمی، ۱۳۹۷: ۲۲) که مصداق آن را تصویر شماره ۱ می‌دانند. تصویر ۱. «منع عبور مرور پیاده در چهارراه ولیعصر، پیرو احداث نرده‌های جداکننده و زیرگذر» (براتی و خادمی، ۱۳۹۷: ۲۲).   پردۀ دوم: چندی پیش به دلایلی مشغول تورق آرشیو روزنامۀ اطلاعات بودم که درج خبری با عنوان «نرده‌های مشبک در خیابان‌های تهران نصب شد» در صفحۀ اول روزنامۀ سال ۱۳۴۷، توجهم را به خود جلب کرد. در متن خبر، پلیس وقت تهران چنین می‌گوید: «نصب این نرده‌ها به خاطر آن است که عابرین متخلف

صفحه اصلی

حلقۀ گمشدۀ طرح نوسازی و بهسازی حرم امام رضا (ع)

افزایش روزافزون زائرین حرم رضوی نشان از پررنگ‌شدن نقش فرهنگی و هویتی شهر مشهد و حرم مطهر دارد. با توجه به تعداد زائرین و نیاز به توسعۀ حرم مطهر، طی دهه‌های گذشته این حرم بارها گسترش یافته است و تبعا بافت پیرامون حرم نیز از این گسترش بی‌بهره نمانده است. یکی از بزرگترین ضعف‌های طرح که سهم بسیار مهمی دارد، عدم توجه کافی به بعد اجتماعی طرح است. در ابتدای دهۀ هفتاد شمسی، طرح نوسازی بهسازی بافت پیرامون حرم امام رضا(ع) در محدوده‌ای به وسعت تقریبی ۳۱۰ هکتار به عنوان یک پروژۀ ملی تهیه و در تاریخ ۷۴.۳.۹ در جلسۀ کمیسیون مادۀ ۵ به تصویب رسید. نگاه صرفاً اقتصادی و کارکردگرایانه به طرح باعث به‌وجودآوردن فضای شهری‌ای می‌شود که در آن احساس تعلق به مکان از میان رفته و نه تنها مشکلی از بافت‌های اطراف حل نخواهد کرد، بلکه آسیب‌های اجتماعی فراوانی را نیز ایجاد خواهد کرد. به نظر می‌رسد که طرح مذکور باید با رویکردی اجتماعی- فضایی بازنگری شود تا هم از نظر فیزیکی و هم از نظر اجتماعی بتواند کارایی لازم را به دست آورد.

نمایشگاه نقاشی خط "رحیم حسن نائینی"

نمایشگاه نقاشی خط “رحیم حسن نائینی”

از دهه 1340 برخی از خوشنویسان بر آن شدند تا خوشنویسی را با نقاشی ترکیب کنند. در نقاشی خط این افراد تفاوت‌های مشخصی را در رویکرد به خوشنویسی وجود دارد.

هیئت ۱۷نفرۀ نظارت بر تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس مضرات و آسیب‌ها

هیئت ۱۷نفرۀ نظارت بر تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس ؛ مضرات و آسیب‌ها

سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، آیین‌‌نامۀ جدیدی تحت عنوان «آیین‌‌نامۀ نظارت بر تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس » صادر کرده که دی ماه ۱۳۹۷ در روزنامۀ رسمی کشور چاپ شده است. خلاصۀ آیین‌‌نامه به شرح ذیل است:
«از این به بعد انتشار هیچ کتاب (و نیز محصولات چندرسانه‌ای) دربارۀ جنگ ایران و عراق بدون مجوز یک شورای ۱۷نفره تحت نظارت ستاد کل نیروهای مسلح ایران در ایران ممکن نخواهد بود». با فاصلۀ کمی از این خبر، آیت‌الله خامنه‌ای در بازدید از گلزار شهدای تهران، یکسان‌سازی قبور شهدای دفاع مقدس را ناپسند خواند. به نظر نویسنده، با تحلیلی مشابه آنچه آیت‌الله خامنه‌ای در این مورد داشته‌اند، مشابه‌سازی و عبوردادن کلیۀ محتواهای تولیدی در باب دفاع مقدس از یک فیلتر محدود، زیباییِ هم‌نشینی قلم‌ها و ایده‌ها را از میام می‌برد.

مرمت کالبدی، «زورو»ی نوسازی در احیا بافت فرسوده
نوسازی شهری
فرنوش مخلص

مرمت کالبدی، «زورو»ی نوسازی در احیاء بافت فرسوده

چندگانگی مدیریتی در نوسازی، ارزیابی را پیش شرط بهبود عملکرد عمومی قرار می‌دهد.
معیارهای اتخاذ شده برای بافت‌های فرسوده باید کل نهادهای شهری را مخاطب قرار دهد.

سکوت جامعۀ نخبه و متخصص، مانعی بر سر راه توسعۀ کرمان
منظر
سعید شفیعا

سکوت جامعۀ نخبه و متخصص، مانعی بر سر راه توسعۀ کرمان

کتاب «منظر بومی کرمان» حاصل پژوهش ۳۵ پژوهشگر، با حضور حسین مرعشی، نمایندۀ اسبق کرمان در مجلس شورای اسلامی، سید مهران عالم‌زاده، شهردار شهر کرمان و سید امیر منصوری عضو هیأت علمی دانشگاه تهران دوشنبه ۳۱ تیر درگالری نظرگاه رونمایی شد. سید امیر منصوری در ابتدای این نشست با اشاره به تفاوت کتاب «منظر بومی کرمان» با سایر کتاب‌ها گفت: «در این کتاب، کرمان از نگاه مورخان، باستان شناسان، جغرافی دانان، معماران، شهرسازان، جامعه‌شناسان، مردم‌شناسان و تمام آثار موجود در مرکز کرمان‌شناسی روایت شده است و سعی شده واژه کرمان از ابعاد مختلف تعریف شود. تقریبا تمام صنوفی که در مورد کرمان سخن گفته‌اند یا راجع به عینیت و یا راجع به فیزیک این خطه گفته‌اند». وی ادامه داد: «این کتاب یک نگاه جدید به کرمان دارد و آن، تعریف کتاب از منظر است. منظر به مثابه یک دانش جدید معتقد است، آنچه در بیرون و خارج از ذهن انسان وجود دارد، به‌صورت مجرد قابل درک نیست و ما نمی‌توانیم مستقیماً پدیده‌ای را در بیرون آنچنان که هست، بشناسیم. وقتی قولی از فیلتر ذهن عبور می‌کند، خوانشی از امور به دست می‌آید و زمانی که امری بیرونی خوانش می‌شود، دیگر آن امر صرف نیست، بلکه یک مفهوم جدید مرکب از

صفحه اصلی
اخبار
سعید شفیعا

معاصر بودن در آئینه اندیشه

ریشه­‌های افکار امروزین جهان در کجای تاریخ خوابیده است؟ عصر ما در جهان امروز چگونه شکل گرفته است؟ آیا فرم فضاهای انسان ساخت امروزی، مابه-ازایی در ژرفای اندیشه­‌های انسانی دارند؟ چگونه این اندیشه­‌ها در هنر و معماری قابل رهگیری هستند؟ هنرها به طور عام و معماری به طور خاص فقط مجموعه­ای از فرم­ها و سبک­ها نیستند، بلکه نوعی حیات در کالبد آنها جریان دارد. معماری در طول تاریخ، می­روید و پژمرده می­شود، امکانات تازه می‌­یابد یا آنها را به دست فراموشی می­سپارد. فرم­ها و سبک­‌ها به دلیل همین تحولات هستند که ایجاد شده یا خاموش می­‌شوند یا گاهی دوباره احیا می­‌گردند. بدین معنا می­‌توان گفت که معماری هنر پیچیده­ای است که در خلق آن هرگز نمی­توان موقعیت کاملی به دست آورد؛ چرا که معماری برآیند تفکر عمومی جامعه است. برای فهمیدن معماری یک دوره ، باید به زندگی انسان­ها نگاه کرد، به امکاناتشان، باورهایشان و جهان بینیشان. چنین به نظر می­رسد که در هر دوره از تاریخ تمدن بشر، روحی حاکم بر فضای معرفت شناسانة فرهنگی و اجتماعی آن حکومت می­کند که تمامی کنش­های علمی، هنری، عرفانی، فلسفی و دینی آن دوره را تحت تأثیر خود قرار داده است. روحی که از آن می­توان به اپیستمولوژی یک دوره تعبیر کرد.

چرا راه‏‌حل‌های از پیش‌ معلوم برای معماری منظر کافی نیست؟
نقد
نظر آنلاین

چرا راه‏‌حل‌های از پیش‌ معلوم برای معماری منظر کافی نیست؟

در شهر تهران، مشکلات متعدد از جمله محیط‏ زیستی (آلودگی، مصرف آب و …)، اجتماعی (جرم، خشونت، گرانی و …) و عملکردی (ترافیک، غلبۀ سواره، فرسودگی بنا و …) وجود دارد. فارغ از اینکه چه کسانی غیر از متخصصان مقصر هستند –مثلاً مسئولان یا مردم- موقتاً سؤال این است که کاهش این مشکلات، از نقطۀ کنونی، امکان‌­پذیر است یا خیر؟ و اگر بله، چگونه؟ به نظر می­رسد طبق عقل رایج، شهری مدرن و کم مشکل است که متخصصانِ دارای پروانه از نظام‌های تعیین‌صلاحیت­‌شدۀ آن (آکادمی و اصناف)، با بررسی مسائل پیچیده و ساده­‌سازی آن­ها از‏ پشت شیشۀ عینک تخصصی خود به‌صورت تدریجی و علمی مشکلات را برطرف کنند و البته به‌شکلی مداوم مانند یک نیروی پلیس، ناظم تخصصی مسائل شوند تا از خطا و آشوب جلوگیری شود. در این صورت، مانند شهرهای برتر کشورهای توسعه‌یافته، شاخص کیفیت در زندگی شهر بالا خواهد رفت. البته چون شهر و زندگی پویاست، با وجود رفع مشکلات موجود، مشکلات جدیدتری رخ خواهند داد. ولی جای نگرانی نیست چون متخصصان کار خود را انجام می‏دهند و با پیش‏گیری و یا نهایتاً درمان، تا حد بسیار خوب و غیرقابل‌تصوری نسبت به گذشته، اجازۀ برهم‌خوردن آرامش را نخواهند داد. آن‌ها همیشه راه‏‌حل‏های از پیش معلوم و مشخصی