در شهرهای ایران به طور کلی سه گروه سیستم آبی وجود داشته‌ است: یکی بر مبنای آب‌های زیرزمینی، یکی بر مبنای آب‌های جاری و دیگری بر مبنای آب‌های سطحی. در این میان اما شبکۀ آبی شهر بخارا نمونۀ قابل توجهی است. این شبکۀ آبی که سابقه‌ای از دوران پیش از اسلام دارد، در طول اعصار مختلف از ساسانیان تا تیموری‌ها و دوران خان‌های ازبک، دستورالعمل سیر توسعه‌ای را همگام با توسعۀ شهر بخارا طی کرده تا اینکه در اوایل قرن ۲۰ بخش‌های عظیمی از آن نابود شد و از میان رفت. اما در بازسازی مرکز تاریخی شهر در ۱۹۷۰-۱۹۹۰ میلادی به گونه‌ای حداقلی نقش منظرین خود را در درک گردشگران از بخارا بازیافت. در تعریف ساختار شهر بخارا می‌توان چنین گفت که بخارا مجموعه‌ای از مراکز و خرده‌مراکز شهری است که مراکز اکثر آنها به جز آنها که درون شارستان قرار گرفته‌اند، با حوض مشخص بوده است. ساختار شهری بخارا در درجۀ اول به مسیرها و در درجۀ دوم به مراکز شهری بزرگ و کوچک متکی است. سیستم آبی شهر بخارا نیز شامل رود، نهر و حوض‌ها، در گام نخست محدود به ربض شهر و دیه‌های آن بوده و باغات، مزارع، کوی و کوشک‌های ربض را مشروب می‌کرده است. از