نشست “راهبرد تردید آمیز در روش تهیه طرح‌های توسعه تهران؛ آیا تحولی رخ داده است؟” با سخنرانی محمد سالاری رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، سید امیر منصوری عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و به دبیری محمد صالح شکوهی عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت به منظور بررسی وضعیت فعلی نهاد پایش و راهبری طرح‌های توسعه شهری در گالری نظرگاه برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمدصالح شکوهی در توضیح مسأله مورد بررسی در این نشست گفت: از زمان تشکیل مجدد نهاد تاکنون گزارشی از اقدامات این نهاد منتشر نشده است تا فعالیت‌های نهاد را توضیح دهد و بدانیم آیا احیاء مجدد نهاد تغییر جدی در فرایند تهیه طرح‌های توسعه شهری یا فرایندهای نظارت بر طرحها و اسناد و یا هماهنگی بین‌بخشی و مشارکت و برنامه‌ریزی در سطح شهر تهران ایجاد کرده است. در این نشست میخواهیم بررسی کنیم، تاکنون نهاد چه اقداماتی را انجام داده و چه اقداماتی می‌توانسته انجام دهد که تاکنون انجام نشده و چرا کمتر از آنچه باید، موثر بوده است و مهم‌تر اینکه آیا ایجاد نهاد یک رویکرد دامنه‌دار برای تغییر و تحول جدی است یا اینکه یک رویکرد تردید‌آمیز است که نهاد را به جایگاهی که باید نمی‌رساند
وی با اشاره به مشکل استقرار نهاد در یک مکان مشخص بیان کرد: مکان‌های مختلفی از سوی سازمان مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران و معاونت شهرسازی و معماری شهرداری به ریاست نهاد پیشنهاد شده است تا نهاد درون شهرداری مستقر شود اما از آنجاییکه نهاد درگذشته در مرکز مطالعات مستقر بوده و زیر نظر آن فعالیت داشته است، این سازمان همچنان خود را متولی نهاد می‌‌‌داند و از طرفی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری نیز خود را متولی طرح‌های موضعی و طرح تفصیلی می‌‌‌داند، بنابراین ایجاد نهاد حدود اختیارات این دو مجموعه را کاهش می‌‌‌دهد و رییس نهاد نمی پذیرد در هیچکدام از این دو مجموعه مستقر شود. اخیرا نهاد در دبیرخانه کلانشهرها مستقر شده است اما هنوز هم تشکیلات لازم و نیروها و بودجه کافی برای حضور و فعالیت جدی آن وجود ندارد. در این جلسه ممکن است به این نتیجه برسیم که این نهاد به تدریج جایگاه خود را پیدا می‌‌‌کند و می‌‌‌توان به آن امیدوار بود اما از طرفی این نگرانی وجود دارد که به تدریج از عزم اضلاع تشکیل دهنده نهاد کاسته و نها د تضعیف شود.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در این نشست اظهار داشت: این نشست باید با حضور نمایندگان هر سه ضلع نهاد یعنی شهرداری تهران، شورای شهر و شورای عالی شهرسازی ومعماری و همچنین ریاست نهاد برگزار می‌‌‌شد تا همگی در این خصوص پاسخگو باشند. واقعیت اینست که علی رغم سپری شدن چندین ماه از تشکیل نهاد و با توجه به اینکه تمام صاحبنظران و متولیان تشکیل دهنده نهاد مدعی بودند که ماموریت‌های قابل توجهی در این حوزه وجود دارد، هنوز اتفاق خاصی در نهاد نیفتاده است در حالیکه با توجه به تعطیلی طولانی مدت آن، باید فعالیت خود را در اسرع وقت محکم تر و مبتنی بر استراتژی روشن آغاز می‌‌‌کرد.
وی ادامه داد: متاسفانه یک بازه زمانی طولانی را از دست دادیم چراکه انتخاب رئیس نهاد با رویکردی تعاملی و محتاطانه صورت گرفت و همچنین محل استقرار نهاد، پس از تذکرات متعددی که دادیم، اخیراً بخشی از یک ساختمان به ایشان تحویل داده شده که آن هم در محل اصلی و به‌صورت مستقل نیست. و اینکه امروز ایشان در این جلسه حضور پیدا نکردند صحه بر این است که هنوز نتوانسته اند کاری را پیش ببرند.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران تصریح کرد: البته تاکنون جلساتی با فاصله به منظور بررسی برنامه پیشنهادی رییس نهاد و معرفی شورای تخصصی نهاد برگزار و تصمیماتی اتخاذ شده است اما هنوز اقدامی اساسی در راستای تحقق ماموریت‌های تعیین شده در تفاهم نامه نهاد انجام نشده است. دلیل اصلی هم اینست که اساسا شهرداری تهران و معاونت شهرسازی و معماری آن ایجاد نهاد و حضور ساختارمند شورای شهر و شورای عالی شهرسازی و معماری را در انجام ماموریت‌های شهرسازی و معماری باور ندارند و این رویکرد در شهرداری نهادینه شده است که مشارکت دادن سایر ساختارهای مرتبط موجب کاهش اقتدار آنها می‌‌‌شود.
وی افزود: به طور کلی شهرداری‌‌ها و معاونت‌های شهرسازی و معماری اقتدار خود را در این می‌‌‌دانند که همه تصدی گری ها، تولی گری ها، مطالعات و راهبری‌‌ها در اختیار آنها باشد چرا که مشارکت دادن دیگران به معنای ورود دیده بان‌های شهری، حرفه مندان، صاحبنظران، جامعه مدنی و مردم از قدرت آنها در تصمیم گیری‌‌ها می‌‌‌کاهد و آنها مجبور به بازگشت به مسیر اصلی وظایف خود می‌‌‌شوند و هنگامی که به مسیر اصلی خود برگردند، دیگر شهرفروشی، تراکم فروشی‌های متخلفانه، امضاهای طلایی و رانت و فساد متوقف می‌‌‌شود و بدین ترتیب درآمد آنها نیز کم می‌‌‌شود.
سالاری در انتقادی از شهردار فعلی تهران گفت: علی رغم اینکه شهردار فعلی تهران، خودش از جامعه شهرسازی و معماری است و از توجه به جامعه مدنی و دیده بان‌های شهری سخن می‌‌‌گوید و البته یکسری اقدامات ارزشمندی را در همین راستا آغاز کرده اما هنوز تکلیف خود را بین این رویکردها و مشکلاتی که در فرایند اجرا با آن مواجه است و کسانی که بدنبال تدوام رویه‌های گذشته در اداره شهر هستند و تغییر رویکردها منجر به حذف منافع آنها می‌‌‌شود، مشخص نکرده و تصمیم استراتژیکی نگرفته است.
عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران و همچنین شهردار تهران برنامه ای برای نهاد پایش و راهبری طرح‌های توسعه شهری ندارند اظهار داشت: آنها تحت فشار‌های کمیسیون شهرسازی و معماری و اعضای شورای شهر و دبیرخانه شورای عالی شهرسازی که پشتیبانی جامعه مدنی و حرفه ای را با خود داشتند، تفاهم نامه احیا مجدد نهاد را پذیرفتند ولی تکلیف خود آنها در این حوزه مشخص نیست.
وی تاکید کرد: تشکیل نهاد به مفهوم مشارکت پارلمان محلی به نمایندگی از مردم برای نظارت، شورای عالی شهرسازی و معماری به نمایندگی از حاکمیت و شهرداری تهران و انجام یک تقسیم وظایف است که باید به مفهوم واقعی عملیاتی شود.
سالاری همچنین در انتقاد به رییس نهاد پایش و راهبری طرح‌های توسعه شهری بیان کرد: ایشان باید از تمامی ظرفیت و ارتباطات خود، برای انجام وظیفه ای که به عهده دارند، استفاده می‌‌‌کرد و اگر بخواهند ملاحظات و رفاقت‌‌ها را لحاظ کنند، هم خود آسیب می‌‌‌بینند و هم به نهاد و شهر آسیب می‌‌‌زند و در صورت تداوم این رویکرد و تعطیلی مجدد، دیگر احیاء نهاد امکانپذیر نخواهد بود.
وی ادامه داد: ما در احیاء مجدد نهاد، موضوع تهیه طرح‌های توسعه شهری را از وظایف آن حذف کردیم تا این نهاد نقش راهبری، سیاستگذاری، هدایت، نظارت، پایش، پاسخگویی و هماهنگی را برای تدوین، تهیه و تصویب طرح‌های توسعه شهری داشته باشد اما متاسفانه سه ضلع تشکیل دهنده نهاد نقشه راه مشخصی ندارند و ما در تهیه این نقشه راه نیازمند همراهی جامعه مدنی و حرفه ای و صاحبنظران هستیم.
نهاد پایش و راهبری طرح‌های توسعه شهری باید تبدیل به مطالبه عمومی شود
منصوری نیز در این نشست با تاکید برلزوم نهادینه شدن رویکرد مدنی در مدیران و مسئولان و پاسخگو بودن مدیران گفت: ما قبل از اینکه نگران نهاد باشیم باید نگران این باشیم که آیا افرادی که قرار است در مورد نهاد تصمیم گیری کنند حاضر به گفت و گو هستند یا خیر؟ ما امروز از این ناحیه خسارت می‌‌‌بینیم چراکه مسئولان ما و متصدیان، حاضر به پاسخگویی نیستند تا جایی که حتی در این نشست‌‌ها نیز حضور پیدا نمی کنند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا نهاد دوم در وضعیت خوبی به سر نمی برد؟ بیان کرد: به نظر می‌‌‌رسد جریان هایی که اقدام به احیاء مجدد نهاد کردند خیلی مطمئن نبودند و برخی مردد بودند که این کار خوب است یا نه، در نتیجه در موقع عمل عقب نشینی کردند. اکنون حدود ۱۵ سال است که بر روی وجود نهاد طرح‌های توسعه شهری بحث وجود دارد، اکنون دیگر، نهادهای علمی و تخصصی باید این نهاد را به بلوغ برسانند و تکمیل کنند و به صورت مطالبه جدی عرضه کنند، حتی لازم است که نهادی را که اکنون بلاتکلیف است، به عنوان یک مورد، بررسی کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: به نظر من مشکل اولیه سه ضلع شورای شهر تهران، دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری و شهرداری تهران به عنوان اولین اجزای تشکیل دهنده نهاد، اینست که اقتدارگرا هستند، یعنی حاضر به مشارکت نیستند و اقتدارگرایی مانع از مشارکت و مدنیت است. در زمان تشکیل نهاد اول علی رغم اینکه مطرح بود مدیران آن زمان تمایلی به مشارکت ندارند به هر حال نهاد شکل گرفت و فعالیت خود را آغاز کرد و عدم موفقیت آن ناشی از نحوه عملکرد رئیس نهاد و نیروهای داخل نهاد بود اما نهادهای بالادستی حمایت خوبی از آن داشتند، زمانی هم که قالیباف شهردار شد، همچنان از نهاد حمایت کرد تا حدی که این حمایت‌ها، نهاد را به انحراف کشاند، چراکه از آن برای قانونی کردن برخی خواسته‌های غیر فنی و نادرست بهره گرفت اما در درهرصورت نهادهای بالادستی ضرورت وجود نهاد را پذیرفته بودند و نهایتا این نهاد در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد منحل شد.
وی اضافه کرد: فعالیت نهاد طرح‌های توسعه شهری چند سال متوقف شد تا اینکه مجددا به همت شورای پنجم شهر تهران و کمیسیون شهرسازی و معماری آن ، نهاد راهبری و پایش طرح‌های توسعه شهری شکل گرفت اما در مرحله عمل ناگهان حمایت نشد، چراکه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تمایلی ندارد که اقتدار و قدرت خود را برای تصمیم گیری در مورد طرح‌های توسعه شهری به شراکت بگذارد واین مهم‌ترین دلیلی است که نهاد پا نمی گیرد و هنوز هم مشخص نیست که وزارت راه و شهرسازی در عمل چه اقدامی خواهد کرد آیا آنها حاضر هستند قدرت خود را به اشتراک بگذارند؟ این نهاد، یک نهاد ضعیف است چراکه تشکیل دهندگان آن نمی خواهند که این نهاد خیلی قوی شود.
نیاز نهاد به یک رییس جنگنده نه بروکرات
منصوری در خصوص عامل دوم وضعیت نابسامان نهاد راهبری و پایش طرح‌های توسعه شهری بیان کرد: با توجه به اینکه صاحبان قدرت با تاسیس نهاد چندان موافق نبوده اند و اکنون حاضر به شراکت نیستند فردی با دیپلماسی اداری و بروکراتیک برای ریاست این نهاد انتخاب شده که نمی تواند حق نهاد را بگیرد و حتی نمی تواند محل استقرار نهاد را مشخص کند. در حالی که با وضعیت فعلی، نهاد نیاز به فردی جنگنده داشت و این خطایی است که سه ضلع نهاد در انتخاب مدیر، مرتکب شدند.
وی اضافه کرد:مساله دیگر این است که نظارت و هماهنگی مد نظر نهاد ،بدون ضمانت‌های قانونی راه به جایی نمی برد اما راهبرد زیرکانه ای در اختیار رییس نهاد گذاشته شد که اگر قدرت چندانی برای تاثیرگذاری بر طرح‌های توسعه شهری ندارد، آیین نامه ای را تهیه کند تا به شورای عالی استان‌‌ها و سپس به مجلس برود تا زمینه قانونی شدن نهاد راهبری و پایش طرح‌های توسعه شهری فراهم شود.
وی با اشاربه ضرورت حرکت به سمت رویکردهای نوین در تهیه طرح‌های توسعه شهری اظهار داشت: این اتفاق باید رخ می‌‌‌داد اما متاسفانه در حد حرف باقی مانده است چراکه متولیان آن دانش کافی ندارند و نمی توانند طرح اندازی کنند و وزارت راه وشهرسازی ما این طرح اندازی را بلد نیستند و این نهاد می‌‌‌تواند زمینه ای برای تحقق این رویکردها باشد، مانند لایحه خودکفایی شهرداری‌‌ها که سال 62 تصویب شد ومدیران وزارت راه و شهرسازی هرگز منبع جایگزین درآمد را مشخص نکردند تا اخیرا بعد از 36 سال دولت لایحه ای را تهیه کرده است. همه متولیان فقط انتقاد می‌‌‌کنند و هیچکس راه حلی ارائه نمی دهد.
نقش احزاب و شخصیت‌های موثر سیاسی درعدم موفقیت نهاد
این استاد دانشگاه با اشاره به نقش احزاب و شخصیت‌های موثر سیاسی درعدم موفقیت نهاد گفت: باید دید احزاب و جریان‌‌ها و شخصیت‌های موثر سیاسی چقدر توانسته اند جریان سازی و نظریه سازی کنند تا نهاد تبدیل به یک مطالبه شود. متاسفانه تشکیل نهاد در نظر آنها مانند یک اقدام عملیاتی جزیی تلقی می‌‌‌شود و حتی زمانی که نهاد اول منحل شد، هیچکس در رسای آن اشکی نریخت، چراکه متوجه نبودند چه اتفاق مهمی افتاده است و ما به لحاظ تاریخی و دانش مدنی دچار عقب ماندگی هستیم که راه اصلاح آن ازاحزاب و شخصیت‌های سیاسی می‌‌‌گذرد چراکه مردم ما و دولت تابع یکی از این جریان‌های سیاسی هستند. ما نمی توانیم انتظار داشته باشیم که فقط متخصصانی که صدا و قدرت ندارند در این خصوص صحبت کنند. موضوع نهاد یک اتفاق رویه ای و جریان ساز است و احزاب ما هیچ موضعی در برابرآن ندارند و نمی دانند این تعلل در پاگیری نهاد چه لطمه ای به جریان یک مدیریت مشارکتی در شهر و حتی شعارخود آقای حناچی که “شهری برای همه” است می‌‌‌زند، شهری برای همه به مثابه مصرف کننده یا شهری برای همه به مثابه شریک و تصمیم ساز و تصمیم گیر؟ شهردار فقط از دست رفتن قدرت را مبنا قرار داده است و به خاطر یک حق کوچک، حق بزرگتری را از دست می‌‌‌دهد، در حالی که جریان حامی ایشان می‌‌‌توانست مطرح کند که چطور می‌‌‌توان شهری مشارکت پذیر داشت بدون آنکه سازوکارهای آن فراهم شود.
شکوهی در ادامه این جلسه گفت: ارزیابی من اینست که در فرایند تهیه طرح‌های توسعه شهری قبل از ایجاد نهاد نقش وزارت راه و شهرسازی به عنوان تهیه کننده وتصویب کننده طرح مشخص است، نقش شهرداری‌‌ها نیز در فرایند تهیه طرح‌های تفصیلی و موضعی و موضوعی نیز مشخص است، در مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری که به دنبال انحلال نهاد بود گفته شده که تکالیفی که نهاد در طرح جامع دارد به شهرداری واگذار می‌‌‌شود در حالیکه یکی از تکالیف نهاد نظارت بر طرح جامع و بازنگری آن بود ،بنابراین بدیهی است که اگر نهاد نباشد شهرداری قدرت زیادی در فر ایند تهیه طرح‌های توسعه شهری دارد، اما از بین سه ضلع تشکیل دهنده نهاد شاید ضلعی که کمترین نقش را دارد، شورای شهر تهران است حتی در فرایند تهیه طرح‌های تفصیلی نیز گاهی مشاهده شده که شهرداری می‌‌‌خواهد نقش تصویب کننده قبل از شورای عالی شهرسازی را نیز از شورای شهر بگیرد اما از بین این سه ضلع شورای شهر جدی ترین مدافع تشکیل نهاد است و دوضلع دیگر به دلیل رویکرد اقتدارگرایانه ای که دارند نمی خواهند اختیارات خود را با اضلاع دیگر تقسیم کنند. اکنون میخواهیم بررسی کنیم شورای شهر چقدر می‌‌‌تواند در احیاءفعال نهاد تاثیرگذار باشد ؟
سالاری با اشاره به اینکه در کشور ما مشارکتی کار کردن در مدیریت‌های شهری و نیز مدیریت کشور متاسفانه نهادینه نشده است، گفت: نهاد پایش و راهبری طرح‌های توسعه شهری نیز به همین دلیل نمی تواند از ظرفیت جوامع حرفه ای استفاده کند. مدیران ما علی رغم اینکه در شعار و سخنرانی‌‌ها از رویکردهای مشارکتی سخن می‌‌‌رانند اما قدرت را در تمرکزگرایی می‌‌‌دانند و به همین دلیل از توزیع اختیارات خود نگران می‌‌‌شوند.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران ادامه داد: تا زمانی که نتوانیم وجود نهاد پایش و راهبری طرح‌های توسعه شهری و اساسا بازنگری در تهیه، تدوین، تصویب و اجرای طرح‌های توسعه شهری و عبور از رویکردهای موجود و حرکت به سمت رویکردهای نوین مبتنی بر مشارکت و مساله محوری به دغدغه عمومی تبدیل کنیم و میزان کنشگری را افزایش دهیم به توفیق نخواهیم رسید.
وی با تاکید بر اینکه باید بررسی شود در نبود نهاد چه اتفاقاتی رخ خواهد داد و اکنون چه اتفاقاتی افتاده است، بیان کرد: ما شهرداری تهران را ملزم کردیم گزارشی در خصوص میزان تحقق طرح تفصیلی ارائه دهد و طبق گزارشی که مشاور طرح تفصیلی از سال ۹۱ تا ۹۷ ارائه داده است، ۱۰۸ هزار پرونده بر اساس تفاوت دستور نقشه و پروانه‌های ساختمانی بررسی شده است که از این تعداد بیش از ۶۲ هزار پرونده یعنی معادل ۷۱ درصد، حداقل در یکی از شاخص‌های تعیین شده شامل طبقه، سطح اشغال و تراکم، دارای مغایرت هستند و این یک فاجعه است، فاجعه ای که در نبود نهاد رخ داده است. بدین ترتیب باید گفت طرح تفصیلی نه تنها منجر به ساماندهی در شهرسازی نشده بلکه نابسامانی زیادی را به همراه داشته است.
سالاری اضافه کرد: اکنون که بازنگری طرح تفصیلی منطقه ۲۲ انجام شده است و در فرایند نهایی تصویب است، متاسفانه شورای عالی شهرسازی و معماری و شهرداری تهران در فرایند این بازنگری تصمیم دارند تا تمامی تعهدات شهردار وقت منطقه به افراد، سازمان‌‌ها و نهادها در خصوص احداث چند هزار واحد را که بر خلاف اصول شهرسازی و معماری و طرح تفصیلی متعهد شده است را قانونی اعلام کنند، در اینجا سکوت رییس نهاد پایش و راهبری طرح‌های توسعه شهری عین انفعال است، در حالی که باید به نقد این رویکرد و صدور بیانیه می‌‌‌پرداخت. ریاست نهاد باید بین اعتماد جامعه مدنی، شورای شهر و مردم و رفاقت با شورای عالی شهرسازی و معماری و شهرداری، اعتماد جامعه مدنی و مردم را انتخاب کند. متاسفانه همیشه بیشترین آسیب‌‌ها از محل ملاحظات و محافظه کاری‌‌ها به شهر و کشور زده شده است در حالیکه باید بدانیم که از دست دادن اعتماد عمومی بیشترین آسیب را به ما می‌‌‌زند و ما به عنوان کمیسیون شهرسازی و معماری در راستای مطالبات جامعه مدنی پیش خواهیم رفت.
وی با تاکید بر لزوم حرکت به سمت انسان محور شدن شهر‌‌ها گفت: شورای عالی شهرسازی و معماری کشور در راستای رویکرد انسان محوری، سندی را مبنی بر لزوم تهیه طرح‌های توسعه شهری مبتنی بر حمل و نقل همگانی تصویب کرده است تا بدین ترتیب معابر را از خودرو‌‌ها پس بگیریم و در اختیار شهروندان قرار دهیم اما همانطور که در بازنگری طرح تفصیلی منطقه ۲۲ دیدیم این رویکرد در حد شعار و برخی پیشنهادات و ایده‌های اولیه باقی مانده است و طرح تفصیلی مجدد هم مبتنی بر حمل و نقل همگانی واقعی تهیه نشده است.
سید امیر منصوری نیز در ادامه با اشاره به نقش شورا در فعال شدن نهاد راهبری وپایش طرح‌های توسعه شهری اظهار داشت: در بخش اول اشاره کردیم که احزاب و جریان‌های سیاسی ما نقش مهمی نسبت به مساله نهاد و اصلاح رویکردهای تهیه طرح‌های توسعه شهری و روندهای توسعه شهری دارند که اکنون مغفول واقع شده است. به نظر من کاری که شورای شهر می‌‌‌تواند انجام دهد فعال کردن همین بخش است. نقشی که نخبگان می‌‌‌توانند ایفا کنند اینست که بجای اینکه پروژه‌های عملیاتی را هدف بگیرند به راهبردهای اساسی بپردازند و آنها را تبدیل به مطالبات عمومی کنند.
وی تصریح کرد: کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر باید تصمیم بگیرند که مدام در جلسات علنی شورای شهر مساله نهاد را مطرح کنند و از روش پیگیری بروکراتیک به سمت روش نقادانه و مطالبه گرانه بروند واعضای شورا احزاب را نیز در کنشگری مطالبه گرانه فعال کنند و به سمت جریان سازی بروند. مثلا شورا برای روش‌های تهیه طرح‌های توسعه شهری همایش برگزار کند.
منصوری افزود: تمام این اقدامات باید دارای محتوای صحیح باشد و اینکه به این محتوای درست توجه شود و مورد استفاده قرار گیرد.
در بخش پرسش و پاسخ این نشست نیزآتشین بار با بیان اینکه شهرداری و مدیریت شهری نگاه کلی نسبت به شهر ندارند گفت: ضمانت موفقیت شخصی که می‌‌‌خواهد شهردار شود اینست که ایده ای برای شهر داشته باشد. طی نشست هایی که ما در حوزه مدیریت شهری و پروژه‌های شهری برگزار کردیم به این نتیجه رسیدیم که مدیریت شهر نمی داند که می‌‌‌خواهد چه کاری برای شهر انجام دهد و این ناشی از همان فقدان نگاه راهبردی در مدیریت شهری است. کمیسیون شهرسازی و معماری نیز که بدنبال احیا نهاد و حامی نهاد است اما به نظر نمی رسد برنامه مشخصی در این خصوص داشته باشد.
وی ادامه داد: چگونه کمیسیون شهرسازی و معماری می‌‌‌تواند در تشکیل نهاد و پروژه هایی که به توسعه شهری ارتباط می‌‌‌کنند موثر باشد اما علی رغم پیگیری شفافیت در این شورا هنوز اطلاعات پروژه‌‌ها و طرحها شفاف نیست.
محمد سالاری در پاسخ به سوال مطرح شده گفت: شاید ما نتوانسته باشیم در تحقق برنامه هایمان موفق باشیم اما برنامه داشتیم و داریم. رویکرد اصلی کمیسیون شهرسازی و معماری رویکرد انسان محوری و هویت بخشی است. کمیسیون شهرسازی و معماری توانست رویکرد شهرفروشی را تا حد زیادی متوقف کند تا جایی که اکنون ما را متهم به قفل کردن شهر می‌‌‌کنند اما این اقدام یک کارنامه برای کمیسیون است، ما شورای‌های معماری مناطق را که در هفته مجوز 50 تا 100 اضافه طبقه در یک منطقه را صادر می‌‌‌کردند را متوقف کردیم و اکنون تا 70 درصد کاهش یافته است البته که این اقدامات با کمک دیده بان‌های شهری و جامعه مدنی محقق شد.
وی ادامه داد: ما توانستیم در حوزه حقوق عمومی شهر و شهروندان، موضوع زیست شبانه را به یک دغدغه جدی درسطح حاکمیت تبدیل کنیم،در حالیکه فرمانداری تصمیم گیری در این خصوص را بر عهده شورای امنیت ملی عنوان کرد اما ما با همراه کردن جامعه مدنی و کنشگری هایی که انجام دادیم برمصوبه خود پافشاری کردیم و به شورای حل اختلاف رفت ودر آنجا نماینده قوه قضاییه نیز به آن رای داد و این خود یک تغییر رویکرد است. ما توانستیم در موضوع گفتمان سازی به نسبت سهمی که داشتیم کارنامه مثبتی داشته باشیم و در برنامه 5 ساله موضوع تالار شهر را به عنوان یکی از احکام برنامه برای استفاده از نظرات ذینفعان در تصمیم گیری‌‌ها به تصویب برسانیم.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران اضافه کرد: توجه به عرصه‌های عمومی و انسان محوری شهر را به یکی از احکام مهم برنامه 5 ساله تبدیل و بر توسعه میدان گاه‌‌ها و پلازاها تاکید کردیم و سازوکار اجرایی آن نیز در حال پیگیری است. ستاد مناسب سازی که سال‌‌ها در شهر تعطیل شده بود را احیا کردیم و اعتبارات آن را 300 درصد افزایش دادیم وتاکید کردیم که این موضوع باید به یک الگو تبدیل شود و قابلیت تسری به کل شهر داشته باشد و این اقدام آغاز شده است. در بازپسگیری فضاهای عمومی و جلوگیری از شهر فروشی توانستیم مصوبه برج باغ را لغو کنیم. لایحه نماهای شهری را تصویب کردیم و اکنون دیگر ما نمایی را در شهر نداریم که بدون نظر کمیته‌های نما اجرا شود هرچند هنوز هم در تحقق پذیری آن مقاومت می‌‌‌کنند. در توجه به بافت تاریخی اقدامات بسیار خوبی انجام شده و اکنون بجای تخریب آنها، مرمت می‌‌‌شوند وتبدیل به پاتوق هایی در شهر شده است.
وی ادامه داد: ما توانستیم پادگان صفر 6 را که 50 هکتار مساحت دارد و در طرح تفصیلی شهر تهران به جای اینکه در پهنه فضای سبز قرار بگیرد در پهنه مسکونی قرار گرفته است و حق مکتسبه 2میلیون متر مربع بارگذاری برای آن ایجاد کرده بود،با گفتمانی را در شورای عالی شهرسازی و معماری ایجاد کردیم توانستیم این میزان بارگذاری را به 620 هکتار متر مربع تقلیل دهیم و 35 هکتار از این پادگان به نفع شهر واگذار شد و این موفقیت بسیار بزرگی است. در حوزه بازآفرینی شهری، بهسازی محیطی یکی از اولویت‌های سازمان نوسازی است و پروژه‌های زیادی در این حوزه در حال انجام است. در حوزه انتشارعمومی اطلاعات پرونده‌های شهرسازی ومعماری، مصوبه ای را گذراندیم و شهرداری را ملزم کردیم تمام اطلاعات پرونده‌های شهرسازی و معماری مناطق را در سامانه منتشر کند و اخیرا معاونت شهرسازی با همراهی جامعه مدنی سامانه ای طراحی کرده است که حقوق مکتسبه هر پارسل درجغرافیای طرح تفصیلی در آن لحاظ شده تا امکان دخالت در آن و افزایش بارگذاری و اضافه طبقه و امضاهای طلایی حذف شود. تمام این موضوعات نتیجه رویکردهایی است که ما در شورای شهر به همراه جامعه مدنی پیگیری می‌‌‌کنیم هرچند که توقف این رویکردها موجب شده شهرداری در درآمدزایی دچار مشکل شود.
