اقدامات متنوع و با مقیاسهای مختلفی در مواجهه با پروژههای مربوط به زندگی پیاده در شهر تهران، صورت گرفته که میتوان گفت انتظارات را برآورده نکردهاست. چرا مدیریت شهری علی رغم صرف هزینه و وقت بسیار در امر رونق بخشیدن به زندگی پیاده موفق نبوده است؟
ایده اجرای پلازا در میدان هفت تیر به دیماه سال ۹۷ بازمیگردد، زمانی که کارگاه ۲۰سالهی مربوط به شرکت مترو که آلودگی صوتی و بصری زیادی در منطقه ایجاد میکرد، جمعآوری شد. با آزاد شدن این عرصه، زمینی به وسعت ۷۰۰۰ مترمربع در اختیار شهرداری قرار گرفت و مبنای طراحی پلازایی در این نقطه شد.
از آنجایی که هدف اصلی این پروژه «ارتقا کیفیت حضور شهروندان در عرصههای عمومی و توسعه پیادهمداری در شهر» بوده، به نظر میرسد این هدف به طور کامل ارضا نشده است. علی رغم نکات مثبت این پروژه، انتقاداتی نیز بر آن وارد است که در ادامه به آن میپردازیم.
اگر چه قصد تبدیل یک گره ترافیکی به میدان خوب است اما نمیتوان به صرف ممنوع کردن ورود وسایل نقلیه، باغچه سازی و کف سازی ادعا کرد که فضا به عرصه عمومی تبدیل شدهاست. فعالیتهایی را که بهانهی تعامل اجتماعی قرار میگیرد در این میدان دیده نشده است. شرایط ایستادن و مکث به علت نبود درخت یا سایه مهیا نیست. پیادهروهای میدان هفت تیر یکی از مناطق جذاب برای دستفروشی محسوب میشود. اما از آنجا که این معابر عرض کمی دارند، بساطکردن دستفروشان در آنها مشکلاتی برای تردد عابرین ایجاد میکند. به علاوه مغازهداران این محور با حضور دستفروشان مشکل دارند این وضعیت نابسامان باعث شده است که به دستور مدیریت شهری، صورت مسئله پاک و از فعالیت دستفروشان جلوگیری شود. این عرصه جدید میتوانست مکانی مناسب برای دستفروشان که یکی از عوامل مهم در حیات شهر و بهانهای برای توقف و تعامل اجتماعی هستند را فراهم سازد.
یکی از نکات مهم دیگر عدم دسترسی مناسب برای عابران پیاده به محدوده میدانگاه میباشد. اجبار پیاده در استفاده از زیرگذر به این معناست که کماکان خودرو در اولویت است. پیشبینی فضا ورودی به ایستگاه مترو در این عرصه در راستای پیادهمحوری و گامی مثبت است.
به گزارش ایرنا در یکی از طرحهای این میدان قرار بر این بوده است که سواره به زیر زمین برود که در آن صورت سطح همکف وسیعتری در اختیار حرکت پیاده قرار میگرفت. به دلیل محدودیتهای موجود، همین یک بخش کوچک را آزاد کردند و اسم آن را پلازا گذاشتند و این درواقع یک فضای جلوگذر و فضای ورودی مترو است.
به نظر میرسد تقلید از الگوهای اروپایی برای ساخت میدان، غافل شدن از اقلیم جغرافیایی و اجتماعی، عدم انجام مطالعات امکان سنجی و دستوری بودن اینگونه اقدامات سبب میشود در گذر زمان این پروژهها با موفقیت همراه نباشد.
منابع:
- اقتصاد نیوز
- ایرنا پلاس