• آرشیو
  • نویسندگان
جمعه 14 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر منظر صنعتی

دلایل بی نظمی، تضاد و دوگانگی در محلات شهر صنعتی آبادان

غزال مسافرزاده نویسنده: غزال مسافرزاده
شنبه 11 دی 1400
در منظر صنعتی, منظر
A A
0

شهر صنعتی آبادان

چگونه در شهرهای صنعتی، سطحی از مساحت متعلق به ملحقات صنعت می تواند تعادل را در ساختار فضایی از بین ببرد؟

فضاهای پر و خالی در یک شهر می توانند محله های شکل گرفته از یک شهر باشند که با توجه به شبکه ی راه ها و نحوه ی دسترسی بین فضاها، کمیتی پویا از یک شهر را شکل دهند. محلات از مهمترین عناصر سازمان فضایی یک شهر است که در طول زمان مورفولوژی از آن شهر نمایان می سازد. بنابراین محلات مسکونی به عنوان هویت و اصالت  معماری و شهرسازی برای آن شهر محسوب می شود که باید در توسعه شهر به طراحی و برنامه ریزی آن توجه ویژه شود.

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

در شهرهای بومی ایران یکی از عوامل مهم در شکل گیری محلات مسکونی توجه به اقلیم منطقه است. همین امر سبب می گردد که طراحان و برنامه ریزان شهری از گذشته تا به امروز به ارتباط میان چگونگی قرارگیری محلات شهری در توپوگرافی، توجه ویژه داشته و برای طراحی کالبد بنا در بهره گیری از انرژی های طبیعی و یا مقابله با عوامل آزار دهنده محیطی تدابیری مناسب در نظر بگیرند و توجه به اصول اقلیمی را از ضروریات پایداری و نظم شکلی در مورفولوژی شهرها بدانند.

اما به نظر می رسد که در شهرهای صنعتی، علی الخصوص شهرهای تک هسته ای که اقتصاد اصلی شهر بر اساس یک فعالیت مشخص صورت می گیرد و عنصر اصلی صنعت مرکزیتی ایجاد می نماید که منجر به آرایش سایر عناصر فضایی شهر می شود، اقتضائات صنعت نقش مهم تری نسبت به عوامل اقلیمی ایفا می نمایند.

آبادان، شهری با اقتصاد نفتی از جمله شهرهای صنعتی تک هسته ای به مرکزیت پالایشگاه است که توانست در مدت زمان کوتاه باعث شکل گیری محلاتی در اطراف خود شود که این محله های مسکونی در زمره محلات مرفه نسبت به سایر محلات دیگر در این شهر می باشند. همچنین اگر کیفیت بنا- سطح سرانه های- میزان جمعیت- ارائه ی خدمات آموزشی، درمانی، رفاهی- مساحت اختصاص داده به فضای سبز را از جمله عوامل تاثیرگذار در ارتقا کیفیت سطح محلات یک شهر بدانیم محلاتی نیز که در جوار لوله های انتقال نفت شکل گرفته اند را می توان در دسته محلات توسعه یافته یا نیمه توسعه یافته در شهر آبادان به شمار آورد.

چنانچه عناصر صنعتی به مانند پالایشگاه و لوله های انتقال نفت را واقعیت شکل گیری شهر آبادان یا زمینه ی اصلی بدانیم، شکل گیری محلات مسکونی که در پیوند با زمینه و مقتضیات صنعت می باشند پیش زمینه ی ساختار فضایی آبادان را شکل می دهد که از کیفیت مطلوب کالبدی نیز برخوردار می باشند. اما هر چقدر محلات از مرکز (پالایشگاه) و لوله های نفت فاصله گرفته و در پسازمینه ی شهر شکل می گیرند دچار بی نظمی و آشفتگی در کالبد بنا می شوند.

برخلاف بسیاری از پژوهش ها که دلیل دو گانگی کیفیت محلات آبادان را تسلط شرکت نفت در برنامه ریزی محلات مسکونی برای مدیران و یا کارمندان شرکتی خود میدانند، این نگارش سعی بر آن دارد که علت این بی نظمی در کیفیت محلات مسکونی را در دورشدن از خطوط لوله های نفت و سایر عناصر صنعتی دیگر بداند. چرا که با شکل گیری محلات در پسا زمینه از ضوابط و مقرراتی مربوط به عناصر صنعتی به مانند سطح سرانه ها، مساحت ها و حریم ها کاسته شده و کیفیت چه به لحاظ کالبدی، فضایی، اجتماعی کاسته شده است.

دلایل بی نظمی، تضاد و دوگانگی در محلات شهر صنعتی آبادان
تصویر 1: تاثیرات صنعت نفت بر ساختار فضایی محلات آبادان. برگرفته از سایت نورمگز

بر اساس طرح تفضیلی شهر آبادان در سال 1390 آبادان دارای 39 محله ی شهری است. با توجه به نقشه ی آبادان بریم، بوارده و سیکلین در جوار پالایشگاه و لوله های نفت (زمینه) نسبت به سایر محله ها در سطح بسیار بالای کیفی و جایگاه مناسبی برخوردارند.

محلات نسبتا توسعه یافته نسبت به سطح سرانه و مساحت و کالبد بنا محلاتی چون امیری، فاز چهار، امیرآباد، منازل شرکتی، کوی فرهنگیان و … (پیش زمینه) است که در اطراف خط لوله های نفت شکل گرفته اند. محلات کارگری یک، کارگری دو، احمد آباد جنوبی، کوی کارون هلال بریم که از خطوط لوله های نفت فاصله ی بیشتری دارند جزو مناطق کمتر توسعه یافته و محلاتی چون بهار، کوی بهار، کفیشه، سده و … (پسازمینه) جزو مناطق محروم در آبادان به شمار می آیند.

برچسب ها: اقتضائات صنعتشهر صنعتیمحلات مسکونی
نوشته قبلی

ترافیک شهری، معضلی کالبدی یا فرهنگی؟

نوشته بعدی

انحصارطلبی سازمان بوستان ها، آفت فضای سبز تهران

غزال مسافرزاده

غزال مسافرزاده

پژوهشگر دکتری منظر، لابراتوار دکتری پژوهشکده نظر

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

منظر: «امرِ گشوده»

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

نوشته بعدی
انحصارطلبی سازمان بوستان ها، آفت فضای سبز تهران

انحصارطلبی سازمان بوستان ها، آفت فضای سبز تهران

مد دوچرخه سواری، راهبردی یا نمایشی؟

مد دوچرخه سواری، راهبردی یا نمایشی؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم