• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
پنج‌شنبه 5 خرداد 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی معماری مسکن

از خوش نشینی تا مالکیت

مریم اسماعیل‌دخت توسط مریم اسماعیل‌دخت
چهارشنبه 15 مرداد 1399
در مسکن, معماری
A A
0

در مدل مفهومی مکان؛ فرد، معنا را در رابطه با محیط و دیگران، برساخت می کند. معنا رابطه مستقیم با حس تعلق به مکان دارد که شهروند خود را با هویت های متکثر در قلمروی دلبستگی خود در طول زمان وفق داده و خود را بخشی از کل دانسته و با مکان پیوند می خورد. این پیوند رابطه مستقیم با تاریخمندی و استمرار تجربه-فضا دارد. در شهرهای سنتی ایران به ویژه تا قبل از دوره قاجار، معمولا یک فرد از هنگام تولد تا زمان مرگ در محله خود و در خانه پدری، سکونت می کرد. گذر زمان و تجربه زیسته در ارتباط با محیط و دیگران، منجر به خلق معنا و حس تعلق به مکان می گشت.

از خوش نشینی تا مالکیت
تصویر 1: «خانه قمر خانم»؛ خانه ای با حیاط مرکزی و اتاقهای دور حیاط، نمونه مسکن چند خانواری استیجاری که از دوره ناصرالدین شاه قاجار رواج یافت.

پدیده اجاره نشینی از زمان ناصرالدین شاه قاجار، با هجوم جمعیت به تهرانِ متجدد، و ارزش افزوده زمین به دلیل کمبود مسکن، رواج یافت. چنانچه طبق سرشماری تهران در سال 1263 خورشیدی، 30 درصد جمعیت تهران، اجاره نشین بودند. «خانه قمر خانم»، نمونه ای از سیستم اجاره نشینی در تهران قدیم بود با یک حیاط مرکزی و اتاق های اطراف آن که از همین دوره باب شد و کماکان در حاشیه کلان شهرها و بافت های فرسوده شهری رواج دارد.

از خوش نشینی تا مالکیت
تصویر 2: خانه ارغوان هوشنگ ابتهاج، به گفته سایه، درخت ارغوان یادآور زندگی خصوصی و تجربه زیسته در کنار خانواده و حس تعلق وی می باشد که در سال های دوری از خانه، که در وصف ارغوان به عنوان نمادی از بهترین سال های زندگی اش که در تمامی این سال ها شاهد رشد او بوده، شعر سروده است.

نقطه مقابل «خانه قمر خانم»، «خانه پدر سالار» است که تاریخ مندی و تعلق به مکان ناشی از جست و جوی معنا، در ارتباط با دیگران و محیط در بازه زمانی کلان استمرار یافته و فرد، خود را در قلمروی مکانی بازنمایی می کند و با مکان پیوند می خورد. نمونه عمیق چنین پیوندی با مکان، خانه ارغوان هوشنگ ابتهاج است که در وصف آن شعر سروده و خود را جزیی از مکان می داند که سال های سال در این خانه زیسته و شاهد بزرگ شدن ارغوان بوده است، به گفته وی «ارغوان شب و روز با من است».

بیشتر بخوانید

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

ارغوان،

شاخه همخون جدا مانده من

آسمان تو چه رنگ است امروز؟

آفتابی ست هوا؟

یا گرفته است هنوز؟ “من در این گوشه که از دنیا بیرون است”

آفتابی به سرم نیست

از بهاران خبرم نیستآنچه می بینم دیوار است…

از خوش نشینی تا مالکیت
تصویر 3: علی رغم هویت متکثر در فضاهای شهر، استمرار تجربه-فضا برای شهروند، منجر به خلق هویتی واحد می شود که بر هم زدن دور تسلسل تاریخی ارتباط شهروند با دیگران و با فضای شهری مشخص و انتقال اجباری به فضای بعدی، امکان پیوند وی با فضا و خلق مکان را می گیرد.

یکی از مشکلات و معضلات مغفول در پدیده اجاره نشینی، حس تعلق به مکان در استمرار زمان است که متاسفانه کوچ اجباری مستاجران به دلیل قراردادهای کوتاه مدت و رشد تصاعدی اجاره بها و عدم توان مالی در پرداخت، استمرار ارتباط فرد با محیط و با دیگران را بر هم می زند. از طرفی مالکین ساکن در همان منطقه بدون تغییر اجباری محیط، در رابطه سه گانه تولید معنا شامل؛ فرد، دیگران و محیط و حس تعلق به مکان، در روابط اجتماعی خود با دیگران، در بعد زمان دچار تسلسل می شوند و روابط اجتماعی به دلیل کوتاه مدت بودن سکونت، روز به روز کمتر می گردد.

برچسب ها: اجاره نشینیحس تعلق به مکانهویت
نوشته قبلی

مسئله طرح های شهری و چشم انداز نهیلیستی شهر

نوشته‌ی بعدی

تحلیل منظرین سیاست پیاده مداری در  مدیریت شهری تهران

مریم اسماعیل‌دخت

مریم اسماعیل‌دخت

دکترای تخصصی معماری منظر دانشگاه تهران

مطالب مرتبط - Related Post

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

دوشنبه 26 اردیبهشت 1401
ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

شنبه 24 اردیبهشت 1401

معماری، معنا و روایت

نقد مفهوم هویت در معماری معاصر ایران

بازگشت به رویکردی گونه محور در معماری

معماری جایزه ‌ای؛ نه معماری ما و نه معماری آنها

نوشته‌ی بعدی
تحلیل منظرین سیاست پیاده مداری در  مدیریت شهری تهران

تحلیل منظرین سیاست پیاده مداری در  مدیریت شهری تهران

مولوی و نقد هنری

ذوق، به منزله قوه شناخت در داوری های زیبایی شناسانه

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
استقبال از بیان های جدید هنر در دنیای مجازی و انزوای هنرهای سنتی

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

دوشنبه 2 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401
چرا ما کارناوال نداریم؟!

چرا ما کارناوال نداریم؟!

جمعه 30 اردیبهشت 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم