• آرشیو
  • نویسندگان
دوشنبه 10 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر فضای جمعی

خصوصی سازی پیاده‌روهای عمومی شهروندان

علی یاسر جعفری نویسنده: علی یاسر جعفری
شنبه 12 مهر 1399
در فضای جمعی, منظر
A A
0

لایحه ای از سوی شهرداری به شورای اسلامی شهر تهران ارائه گردید که طبق آن بخشی از پیاده روهای تهران برای اصناف خاص به منظور درآمدزایی اختصاص خواهد یافت. ممکن است کلیت لایحه مشکلی نداشته باشد اما شهر محیطی سیال و پویا و بسیار اجتماعی بوده و روابط موجود در آن پیچیده است؛ به همین دلیل مدیریت شهر نیز واجد پیچیدگی ‌هایی است كه آن را فراتر از سایر مدیریت ‌ها می ‌كند. با مطالعه جزییات این لایحه به نظر می رسد که به پیچیدگی های شهری و مسئله حق به شهر توجه چندانی نشده است به طوری که نتیجه این شتابزدگی مدیریتی افزایش آشفتگی ها و بی عدالتی شهری خواهد بود. این لایحه با هدف مذکور راهی تازه برای به چالش کشیدن یکی از نگران ‌کننده ‌ترین سوال ‌های شهروندان در شهرهای نئولیبرال گشوده است: اینکه این شهر از آنِ چه کسی است؟

دیوید هاروی بر این عقیده است آزادی بازسازی و ساخت خودمان و شهرهایمان از ارزشمند ترین و فراموش ‌شده ‌ترین مبانی حقوق بشر است. نسل‌ های متمادی از نظریه ‌پردازان حوزه شهری، از لوئیز مامفورد تا جین جیکوبز تا دورین ماسی بر این باور بوده ‌اند که مکان ‌هایی که در آنها شهرها «بازسازی» می ‌شوند، مکان ‌های عمومی اند و نه خصوصی.

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

بر این اساس، یکی از مشکلات ناشی از آن دسته از فضاهای عمومی که به مالکیت خصوصی درآمده ‌اند (پاپ‌ ها)، این است که حقوق کاربران اصلی آن به شدت مورد تعرض قرار گرفته و محدود می شود. این موضوع هر چند انتزاعی به نظر می رسد، اما در صورت گسترش پاپ‌ ها می تواند همه زندگی مان از جمله وضعیت روانی فردی تا توانایی اعتراض جمعی‌ مان را تحت شعاع خود قرار دهد.

خصوصی سازی پیاده‌روهای عمومی شهروندان
تصویر 1: فضاهای عمومی خصوصی شده

مولفه اصلی فضاهای عمومی، چرخش آزاد بدن‌ها است که روابط بسیاری را مهیا می سازد. اما هنگامی که پیاده رو (به عنوان یک فضای عمومی) به اصناف خاص اختصاص داده می شود  هر فرد و در واقع اجتماع به شدت تحت نظارت و کنترل قرار می گیرد. وقتی یک مکان تحت کنترل است و به ویژه وقتی عموم مردم دقیقاً از حد و مرز قانونی یا پذیرفتنی حرکات و فعالیت‌ هایشان اطلاع ندارند، رفتارشان را تحت نظارت و کنترل قرار می دهند و تعاملاتشان محدود می کنند و این‌ها همه تبعات روانی و اجتماعی بسیاری در پی خواهد داشت که این موضوع با اعتراض و برخورد از سوی نیروهای حراستی یا مالکان جدید پیاده رو -به ظاهر عمومی‌-  شدت می گیرد.

به عبارت دیگر وقتی جزایر عمومی آزادی به قلمروهای خصوصی تبدیل می شود به عقیده ریچارد سنتِ جامعه ‌شناس این فضاهای عمومی خصوصی ‌شده به «فضاهای عمومی مرده» تبدیل می گردند زیرا این فضاها در ذات خود فضای دور هم بودن، خودانگیختگی، تعامل و رویارویی مردم و نیز فراغت آن‌ها از نظم انقیادآور در فضاهای عمومی واقعی تهی هستند. به سخن دیگر پیاده رو های خصوص شده نه به این دلیل که لذت بخش نیستند، مرده محسوب می شوند بلکه دلیل مردگی و بی روحی آنها اینست که توانایی بالقوه فضایی خود را از دست داده است و قلمرو و مرز مشارکت فضایی در آن‌ها برای مردم به صرف یک بستنی یا یک فنجان چای خلاصه می ‌شود.

نکته مهم دیگر این است که خریداران یا مستاجرین جدید پیاده روها (فضاهای عمومی)، نه‌تنها جامعه را از برخی فعالیت ‌های عمومی از جمله عکسبرداری، برگزاری تجمع‌ و سایر فعالیت های اجتماعی در فضای عمومی منع می کنند، بلکه قدرت خود را در جلوگیری از ورود و دسترسی مردم به آن فضاهای به اصطلاح «عمومی» به نمایش می گذارند.

بنابراین هر چند استفاده از عبارت «بهره برداری از پیاده رو» به منظور نشاط و درآمدزایی به ظاهر سیاست برد-برد است اما هنگامی که پیچیدگی شهری و روابط جامعه بیشتر توجه شود و بذر این عبارت به طور نامناسب به زمین عمل پاشیده شود می تواند نتایج پیشمان کننده و مخربی را فراهم آورد که ضررهای جبران ناپذیری را برای شهر و شهروند حاصل می آورد.

 

برچسب ها: حق شهروندیحکومت شهریفضای عمومی و خصوصیقلمروگرایی
نوشته قبلی

ارزیابی رویکردهای محله محور در کوی اساتید دانشگاه جندی شاپور

نوشته بعدی

شهروندی، مفهومی نیازمند تعلیق

علی یاسر جعفری

علی یاسر جعفری

پژوهشگر دکتری معماری، دانشگاه تهران

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

منظر: «امرِ گشوده»

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

نوشته بعدی
شهروندی، مفهومی نیازمند تعلیق

شهروندی، مفهومی نیازمند تعلیق

چالش طراحی در میان خواسته های طولانی مدت و خواسته های بلند مدت کارفرما

چالش طراحی در میان خواسته های طولانی مدت و خواسته های بلند مدت کارفرما

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • پربازدیدترین
  • پربحث ترین
  • آخرین مطالب
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

7
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

3
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
تأثیر روند رشد و توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

تأثیر روند توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

جمعه 29 مهر 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401
راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم