نقدی بر حصارکشی پیرامون تئاتر شهر؛ تکرار اشتباه

خبر تعیین حریم و محصور نمودن محوطه تئاتر شهر، به منظور حفاظت و نگهداری این بنا و ارتقا امنیت فضای پیرامونی تئاتر شهر، این روزها نقل محافل رسانه ای شده است. نبود امنیت در این محدوده به چه میزان عملکرد تئاتر شهر را تضعیف کرده و آیا این ناامنی به طور قابل توجه بیشتر از سایر فضاهای شهری است؟ آیا این حصار کشی به شخصیت این فضای جمعی و هویت آن خدشه وارد نمی کند؟

تقاطع دو خیابان اصلی شهر (ولیعصر و انقلاب) و انتقال مرکز تحولات سیاسی اجتماعی تهران از میدان توپخانه و بهارستان به این نقطه از پهلوی دوم و پس از انقلاب، و هم چنین وجود دانشگاه تهران، تئاتر شهر، کتاب فروشی ها، دست فروشی ها و … چهاراه ولیعصر را به مرکز تعامل طبقات مختلف اجتماعی تبدیل کرده است. حجم مناسبات اجتماعی و رفت و آمدهایی که در چهارراه ولیعصر اتفاق می افتد، قابل مقایسه با هیچ چهارراه و میدان دیگری نیست

فضای جمعی پیرامون تئاتر شهر تهران

از این رو فضای پیرامون تئاتر شهر و چهارراه ولیعصر، یکی از اصلی ترین فضاهای جمعی و از عناصر مهم منظرین شهر تهران محسوب می شود. فضای جمعی متعلق به همه اقشار جامعه در تمام ساعات شبانه روز است. سامان دهی صحیح این فضا می تواند موجب رونق اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شهروندان و ارتقا هویت شهر گردد. طرح حصار کشی که برای حل نابسامانی های پیرامونی این فضا و تعیین حریم تئاتر شهر برگزیده شده منجر به جداسازی یک مجموعه واحد به نام مرکز شهر می شود.  با توجه به تعریف فضای جمعی، محدودیت های حاصل از این جداسازی باعث تضعیف شخصیت این مکان و هویت مرکز شهر می شود.

با استناد به صحبت های دکتر منصوری با خبرگزاری ایرنا هرچه ما شهر را بیشتر پاره پاره و سلول وار کنیم، به جایگزینی و دور شدن شهروندان از یکدیگر دامن زده ایم. هر چه فضاهای شهر بیشتر اشتراکی باشد و زمینه تعامل اجتماعی و حضور شهروندان از اقشار مختلف را نیز فراهم کنیم، شهر مدنی تر و دارای هویت شهری قوی تری می‌شود. مرکز شهر بهترین جایی است که می‌شود زندگی اجتماعی شهروندان و ساکنان شهر را تقویت کرد و موجب رونق و همبستگی اجتماعی شد. مدیریت شهری وظیفه دارد شهر را برای زندگی اجتماعی و تحقق یک جامعه مستحکم آماده و اداره کند.

چهارراه ولیعصر کانون مواجهه مردم با شهر است، در این شرایط اجرای چنین طرحی به پتانسیل موجود در مرکز شهر خدشه جدی وارد می کند. به نظر می رسد از پیامدهای طرح زیرگذر چهارراه ولیعصر و صدماتی که به زندگی اجتماعی شهروندان وارد کرده است، آموخته ای نداشتیم و احتمال تکرار اشتباهی مشابه آن وجود دارد. مرکز شهر ظرفیت و جاذبه زیادی برای گروه های مختلف اجتماعی دارد که مدیریت شهری کارامدی را می طلبد. در غیاب مدیریت شهری با آشفتگی در فضای شهری مواجه خواهیم شد که قربانی کردن فضای شهری راه حل آن نیست.