تاثیر مقیاس بوستان زندگی بر امنیت محله هرندی چگونه است؟
این بوستان در مقیاس شهر، در محله هرندی تاسیس شده است. در حالی که نقدهای متعدد بر تاسیس این بوستان وارد است، این نوشتار به دنبال ارائه راهکاری عملی و قابل اجرا در راستای بهبود کیفیت زندگی است. به عنوان یک معمار منظر وظیفه آن است با در نظر گرفتن شرایط موجود بهترین راهکار عملی ارائه گردد و این مهم میسر نخواهد شد مگر به یاری بررسی تئوریک این بوستان از نظرگاه های مختلف. در سلسله بررسی های قابل ارائه، این نوشتار به این موضوع می پردازد که ساخت بوستان زندگی در مقیاس شهری چه تاثیری بر کیفیت زندگی محله هرندی داشته است.
اگر شهر را در مقیاس محلی تفکیک کنیم محله هرندی یکی از بلوک های این پازل خواهد بود که با محلات دیگر از شمال، جنوب، شرق و غرب بدنه اشتراک خواهد داشت. این بدنه مشترک میان محلات است که ارتباط آنها را فراهم میکند و مسیرهای عبوری در این بدنه هاست که نفوذپذیری هر محله را مشخص میکند. «محله ای که قابلیت نفوذ ندارد، از انتفاع خارج است و اگر پیشتر نیز از ســایر کیفیت ها برخوردار شــده باشــد، همه را در خود مدفون خواهد کرد» (سینافر و همکاران،1391).
در رابطه با نفوذپذیری این مسئله نیز باید مورد تاکید قرار گیرد که برخی پژوهشگران جرم – مکان، نفوذپذیری را عاملی برای از بین رفتن امنیت دانسته اند چرا که نظارت و کنترل مردم محلی را عامل اصلی امنیت میدانند و ورود افراد ناشناس موجب از بین رفتن این حس امنیت خواهد شد (crowe,1991). این مسئله در محله هرندی صحت ندارد. زیرا محله هرندی به دلیل داشتن خرده فرهنگ فقر و نابسامانی اجتماعی عملا نظارت و کنترل محلی توسط ساکنین را از دست داده است. بنابراین فاکتور نفوذپذیری در این محله نه تنها عاملی منفی نیست که ارزش و بهره گیری از پتانسیل های محیطی و شهری محسوب خواهد شد.
با توجه به عوامل گفته شده، اگر نگاهی به بوستان زندگی در محله هرندی بیاندازیم، متوجه از بین رفتن بدنه جنوبی محله به وسیله این پارک خواهیم شد. در گذشته که این پارک یکپارچه نبود مسیرهایی در میان آن فراهم شده بود که نفوذپذیری محله را از جنوب تا حدی حفظ میکرد. امروزه این مسیرها هم در داخل پارک واقع شده اند و اجازه نفوذ را از جنوب به محله گرفته اند. اگر سرزندگی شهر و محله را عاملی برای کاهش جرم در محلات بدانیم این موضوع کاملا مشخص خواهد شد که مقیاس وسیع و محصوریت پارک اگرچه پارک را از وجود معتادین محفوظ میکند، نفوذ مردم به داخل محله را از جنوب محدود و سرزندگی محلی را کاهش می دهد.
به علاوه، این موضوع نیز قابل ذکر است که محله بازار در شمال محله هرندی واقع شده است. که اگرچه محله مهم و پرترددی محسوب می شود اما بدنه اصلی آن از شمال غرب محله به جنوب شرق محله و خیابان صاحب جمع کشیده است. بنابراین محله هرندی از شمال نیز در عمل فقط از طریق خیابان صاحب جمع نفوذپذیر است و با محلات سرزنده اطراف ارتباط دارد.
به این ترتیب، اگرچه بوستان زندگی به هدف بهبود کیفیت زندگی بنا شده، از کیفیت درون محلی میکاهد و موجب نادیده گرفتن آسیب های اجتماعی محله شده است و ارزش چندانی به این محله اضافه نمیکند. بنابراین گشودگی و دعوت کنندگی پارک در قسمت شمالی و جنوبی شاید بتواند این وضعیت را تعدیل کند و عاملی دعوت کننده برای جذب مخاطب از جنوب پارک به شمال آن باشد.