به گفته کیومرث کلانتری طبق بررسی های انجام شده منشاء بوی بد تهران که از زباله های دپو شده آراد کوه بود و نه از فاضلاب و گاز شهری، اما انچه مشخص شده این است که به رغم تلاش های انجام شده نتوانستیم برای این بو منبع مشخصی را پیدا کنیم!
پیدا نشدن منشاء و منبع ایجاد کننده بوی بد تهران در سه هفته گذشته از جمله موضوعات تعجب برانگیزی است که اکنون متولیان به آن اشاره می کنند. با توجه به اینکه بوی منتشر شده در شهر تهران شبیه بوی فاضلاب یا پسماند بود، اما اکنون مدیر کل محیط زیست استان تهران اعلام می کند، بویی که سه هفته پیش فضای بخش هایی از تهران را پر کرد از هیچ کدام از منابع قابل احتمال مانند، پسماند، فاضلاب و گاز شهری نبوده است!
آنطور که کلانتری به خبرنگاران توضیح داده است؛ برای منشا یابی این بو اقدامات گسترده ای صورت گرفته است و بلافاصله بعد از این که این بو در سطح شهر تهران متصاعد شد، کارگروه ویژه‌ای شکل گرفت. ما از ابتدایی‌ترین احتمالات شروع به کار و منشایابی کردیم. هواشناسی نیز گزارش کرد که هیچ تغییر جوی اتفاق نیفتاده است.
این در حالی است که با همکاری شرکت آب وفاضلاب نیز سیستم فاضلاب شهر تهران چک شد وبه این نتیجه رسیدیم که مشکل از سیستم فاضلاب نیست. شرگت گاز و آتش نشانی نیز بعد از بررسی خود اعلام کردند در آن بازه زمانی آتش‌سوزی یا اتفاق خاصی دیگری در سطح شهر تهران اتفاق نیفتاده است.
بررسی های ابتدای کمیته بحران شهر تهران نشان می داد که این بو فقط در بخش‌هایی از تهران استمشام شده و در شهرستان های دیگر این اتفاق نیفتاده است. طی روزهای بعد نیز فاضلاب ساختمان پلاسکو و پسماندهای آراد کوه را نیز بررسی کردیم و دوباره این نتیجه رسیدم که آن‌ها نیز مشکلی نداشتند.
از سوی دیگر مرکز زمین شناسسی زلزله‌نگاری نیز تایید کرد که در آن بازه زمانی تغییرات در سطح زمین اتفاق نیفتاده است بنابراین به نقطه مکانی خاصی که این بو از آن متصاعد شده باشد، نرسیدیم.
ارتباط افزایش ذرات آلاینده هوا و بوی نامطبوع تهران
در همین رابطه نیز اداره کل محیط زیست شهرداری تهران مامور به تهیه گزارشی مبنی بر دلایل انتشار بوی بد در تهران شد. بر اساس گزارش تهیه شده، سازمان آتش‌نشانی و سازمان بازرسی، اولین گزارش شهروندان از بوی نامطبوع را حوالی ساعت ۱۶ در مناطق مختلف ۱، ۲، ۳، ۴، ۶، ۷، ۸، ۱۱، ۱۲ و ۱۹ ثبت کرده و این بو تا آخرین ساعت روز ادامه داشته است.
همچنین براساس گزارش‌های ثبت شده، این بو شبیه به بوی زباله‌های در حال سوخت و یا مشابه با بوی گاز آمونیاک و گاز مرکاپتان توصیف شده است. در این گزارش پدیده‌هایی مانند آلودگی هوا، وارونگی و سوزاندن زباله‌ها که به طور مکرر در تهران مشاهده می‌شود، در گروه عوامل محتمل انتشار بو در نظر گرفته نشده است.
نکته قابل تامل در گزارشی که از سوی شهرداری تهران تهیه شده این است که در نهایت کارشناسان محیط زیست شهرداری تهران به این نتیجه رسیده اند که علت تغییرات و افزایش قابل ملاحظه میزان ذرات معلق و دی‌اکسید گوگرد گزارش شده توسط ایستگاه‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در محدوده جنوب‌غربی تهران با سایر عوامل محتمل مطروحه در ایجاد بوی نامطبوع در سطح مناطق شمالی، مرکزی و شرقی شهر متفاوت است.
از سوی دیگر بر اساس مطالعات انجام شده، دو گزینه بیشترین احتمال را دارند؛ گزینه اول، نشت گاز و انتشار مرکاپتان در شبکه و یا سیستم انتقالی و گزینه دوم در شبکه فاضلاب (ترکیدگی تونل فاضلاب شرقی یا وارد شدن ماده خاص به شبکه) است.
به همین دلیل اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران پیشنهاد داده است تا در جهت بهبود فرآیند، مرکز پایش آنلاین اطلاعات محیط‌زیست شهرداری تهران تشکیل شود همچنین تهیه داشبورد مدیریت یکپارچه بین سازمانی با قابلیت ثبت و پایش آنلاین شاخص‌ها و پارامترهای اثرگذار شهری و آنالیز وضعیت بر اساس الگوریتم‌های معنی‌دار به سنجش وضعیت لحظه‌ای و مدت‌دار، به عنوان ابزار تصمیم‌سازی مدیریت شهری در مواقع بحرانی و اضطراری و خریداری دستگاه‌های سنجش بو و بازبینی سامانه ۱۳۷ و ۱۲۵ در دستور کار قرار گیرد. اما در این میان رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران بر این باور است که طبق یافته‌ها، منشاء بو، هیچ‌یک از احتمالات مطرح شده نیست.
زهرا صدراعظم نوری بر این باور است: نمودارها نشان می‌دهند در برخی ساعات روزی که این بو منتشر شد، دی اکسید گوگرد یا دی اکسید کربن یا برخی گازهای دیگر افزایش یافته‌اند که ما را به منشاء اصلی بوی منتشرشده می‌رسانند.
نکته مهمی که در تمامی این اظهرار نظر متولیان مشخص است، این است که با وجود تلاش سه هفته ای و بررسی احتمالات هنوز مسئولان نتوانسته اند علت تشدید بوی نامطبوع شهر تهران و منشاء آن را شناسایی کنند و تمامی گزارش های تهیه شده تنها بر اساس احتمالات موجود مطرح شده است.
