اخیرا در خیابان های شهر تهران شاهد اجرای پروژه هایی در جهت تکمیل مبلمان شهری، بازسازی کفسازی، کاشت درختان، اجرای رفوژ میانی، چسباندن مسیر دوچرخه به خیابان، نصب آبنما و الحاق عناصر دیگر هستیم. آنچه در توجیه تعریف و انجام این پروژه ها در مناطق 22 گانه شهر تهران از جمله تکمیل خیابان شریعتی در منطقه 1، تکمیل خیابان ولیعصر، تعریف پروژه خیابان کامل انقلاب، خیابان ایرانیت در شهر ری بعنوان اولین خیابان کامل شهر تهران! گفته شده، دستیابی به خیابان کامل در هر منطقه بوده است. «ابتذال»، واژه ای است که بر تکرار یک مفهوم دلالت دارد که ارزش آن رو به نابودی است. این اقدام شهرداری تهران در واقع «ابتذال» مفهوم «خیابان کامل» بعنوان یک سیاست با ارزش در دست یافتن به توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی (TOD) در شهرهای پیشرفته جهانی در حوزه حمل ونقل شهری است.
با سر زبان آمدن موضوع TOD در بین مدیران شهری تهران به عنوان الگوی حمل و نقلی که پیاده مداری هدف اصلی آن است، کمیته TOD در شورای اسلامی شهر تهران با هدف ایجاد بستری برای مطالعه و برنامه ریزی اقدامات اجرایی برای پیاده سازی الگوی توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی (TOD) در شهر تهران از ابتدای دوره جدید شورا تشکیل شد. این کمیته کار خود را بر تشکیل جلسات تخصصی و بررسی مطالعات جهانی پیرامون موضوع آغاز کرد که ترجمه هایی از مباحث و استانداردهای لازم برای پیاده سازی الگویTOD را در حمل و نقل شهری ارائه داد. در آخرین اقدام انجام شده در مهرماه 1398 نشست تخصصی امکان و روش اجرای TOD در شورای اسلامی شهر تهران برگزار شد که در آن از دستورالعمل «خیابان کامل» شهر تهران رونمایی شد. همچنین در این جلسه که بیشتر مخاطبان آن مدیران ارشد شهر تهران، مدیران مناطق و معاونین آنها بودند راه نجات شهر تهران از ترافیک و آلودگی پیاده سازی الگویTOD معرفی شد و اضافه شدن پهنه T (پهنه حمل و نقلی) بعنوان فرصتی برای توسعه شهر در جهت رسیدن به این الگو بیان شد. پهنه ای که با فروش تراکم در مناطق ایستگاهی، مدیران شهر را ترغیب به پیاده سازی این الگو می کند.
«TOD» و «خیابان کامل» 2 موضوع اصلی این نشست بود که برنامه ریزی و اجرایی ساختن هر کدام از این موضوعات کلان در یک شهر نیازمند به کارگیری نیروهای متخصص در حوزه های مختلف شهری است که در جوامع علمی و مدیریتی بصورت یک کار مشترک و در یک بازه زمانی بلند مدت با هم برنامه ریزی و ارائه می شوند. اما نسخه ارایه شده حاصل از این جلسه که مدیران اغلب ناآگاه از موضوع تنها برای انجام مأموریت اجباری خود با ازدحام ماشین های شهرداری در جلسه توسعه مبتنی بر حمل و نقل و عمومی حضور داشتند؛ باز طراحی سالانه یک خیابان کامل در هر یک از مناطق شهر تهران بنا به بند 2 ماده 52 برنامه پنج ساله سوم توسعه شهر تهران مبنی بر: توسعه و ساماندهی مجتمع های ایستگاهی به منظور تامین منابع احداث خطوط مترو با رویکرد توسعه شهری مبتنی بر حمل و نقل همگانی (TOD) بود که یک نسخه پیچی جزءنگر و برنامه ریزی نشده برای دست یافتن به مفاهیم کلان است. در این تصمیم جدای از چیستی موضوع «TOD» و «خیابان کامل» و نسبت آنها با هم نزد مدیران، به سیستم مدیریت شهری در خصوص پرداختن به موضوع آسیب های زیر وارد است :
- انجام پروژه مطالعاتی و امکان سنجی در بدنه یک نهاد نظارتی و مدیریت شهری بدون شفاف سازی و آگاه سازی مراکز علمی متخصص قبل از اقدام موثر
- دست یافتن به یک الگوی کلان با نازل ترین اقدامات مهندسی (اقداماتی که توسعه را در ساخت می دانند)
- کسب درآمد از TOD به نفع مدیریت شهری
- شروع از جز و نداشتن یک برنامه کل نگر
- تحویل دادن مفاهیم کلان بصورت کلید واژه به متولیان ناآگاه از موضوع و دستور به آنها برای اقدام جهادی
برآیند این آسیب ها در قدم اول منجر به ابتذال کشیده شدن مفهوم «خیابان کامل» می شود که در حال حاضر در هر منطقه از شهر تهران بنا هست که سالانه یک خیابان کامل باز طراحی و اجرا شود. سیاستی که الزاماً باید بر اساس یک نقشه راه کل نگر و برای دست یافتن به یک الگوی پیاده مداری در شهر اجرا شود؛ ولی در حال حاضر به یک شعار برای تعریف و اجرای محوطه سازی های خیابانی تبدیل شده است. این نوع برخورد با موضوع پس از ابتذال مفهوم «خیابان کامل» موجب تکرار در شعار پیاده سازی «TOD» و در نهایت تراکم فروشی در مناطق ایستگاهی و سرانجام ابتذال در این الگوی جهانی در تهران توسط سیستم مدیریت شهری خواهد شد.
