نشانه ها؛ ظاهري مشخص دارند. خصوصيات نشانه چنان است كه بتوان آن را از ميان عوامل دیگر شناسایی کرد و در منظر شهری بتوان از آن ها در جهت يابي یا خاطره انگیزی بهره جست. برای مثال برج ها و باروها و گنبد ها به دلیل دیده شدن از فاصله دور دارای ارزش معنایی و کاربردی در منظر شهری هستند. اما مفهوم این نشانه ها از گذشته تا به امروز دست خوش تغییر شده است.
در شهرهای امروز جنبه ظاهری و کارکردی نشانه بیشتر در شکل گیری مفاهیم نقش آفرین است در حالی که نشانه ها و نمادهایی که در گذشته در شهرها دیده می شدند، دارای معنای عمیق تری بودند. این نشانه ها معمولا در نقش مفاهیم مذهبی به کار می رفتند و به مردم کمک می کردند تا فکر کنند و به دنبال مفاهیم عمیق تر باشند. عدم توجه به خاطره جمعی از عوامل مهمی است که باعث از دست رفتن بعد معنایی نشانه است. بی توجه به خاطرات جمعی باعث در بحران قرار گرفتن هویت و در نهایت فرهنگ در شهرهای امروزمان شده است.
انسان به عنوان گیرنده اصلی پیام های محیط پیرامون و جهان هستی، خود مولد خاطره هایی است که از تجربه زیستی حاصل می شوند. در واقع نشانه ها، زمینه ساز خاطره ها هستند. در جهان نمادها و اسطوره ها همه چیز هویت نمادین دارد، زمین و سنگ و خاک و آب و غیره، عناصری خاموش و گنگ و بدون تعریف در دنیای واسطه ای و مادی امروز نیستند. بلکه عناصری ذی شعور هستند که دارای کیفیت تعریف و امکان حضور در قالب نمادها هستند.
از طرف دیگر سمبوليسم يا نمادگرايي جنبشي بود از 1885 تا 1911 در هنر اروپا ظهور کرد و سپس در عرصه های دیگر جامعه پدیدار شد. در اين شيوه هنرمند واقعيت ها را نه به طور مستقيم بلكه به صورت نمادها يا سمبل هايي تاثيرگذار که برگرفته از درک و شناخت ذهنی هنرمند است، ارائه مي كرد. بنابراین نشانه ها برگرفته از خاطرات جمعی هستند.
بعد خاطره انگیزی نشانه های شهری
نشانه های شهری و خاطرات جمعی همچون بردار دوسویه باهم در ارتباط هستند و همدیگر را تقویت می کنند. نادیده گرفتن هر سر این بردار موجب از دست رفتن ابعادی در سوی دیگر بردار خواهد شد. نشانه به علت ویژگی های کالبدی و معنایی از مهم ترین و مستندترین معیارها در شناخت، ادراک، ایجاد تمایز، کسب هویت و تامل در مفهوم شهر است، که نقش اساسی در ایجاد خاطره در ذهن و تصاویر ذهنی از هویت فضای شهری دارد.
تداوم نشانه های شهری در طول تاریخ، بخشی از خاطره جمعی و در نهایت هویت هر شهر را تبیین کرده و می تواند مبنای رشد و توسعه آتی شهر واقع شود. تداوم هویت شهری، در صورت فقدان پیوستگی میان تصاویر ذهنی نسل های مختلف ساکن شهر، در معرض خطر قرار می گیرد. در این میان نقش ارزشی و حفظ فرهنگ بسیار پررنگ است. فرهنگ نه نتها در شکل گیری نشانه ها نقش مستقیم دارد، بلکه خود یک دستگاه پیچیده ی نشانه ای است. فرهنگ گستره های معنایی را می آفریند و امکان مبادله ی معنا را فراهم می کند و در واقع، در برگیرنده کل رفتارهای معنادار انسان است.
برای درک هویت منظر شهری شاخص هایی تاکنون از متخصصین و نظریه پردازان این موضوع ارائه شده است. عنصر مشترک همه این شاخص های معنایی منظر شهری، فاکتور خاطره و تجربه زیستی است. بنابراین در شرایط نرمال یعنی شرایطی که فاکتورها و شروط لازم جهت فضای زیستی محیا باشد، می توان خاطره انگیزی را مهم ترین فاکتور هویت ساز منظرین دانست.
خاطره انگیزی فاکتوری کاملا نسبی و وابسته به ذهن فرد است. آنچه به عنوان خاطره ذهنی در ذهن نمود پیدا می کند، نیاز به ماده و عینیتی در خارج دارد. اما این عینیت نیست که نقش آفرینی می کند بلکه عینیت ابزاری برای تداعی خاطره ذهنی است. این فاکتور ذهنی که به صورت تفسیری از تجربه زیستی هر فرد درک می شود، مهم ترین پارامتر برای حس تعلق فضای شهری است.
