• آرشیو
  • نویسندگان
دوشنبه 10 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر

منظر شهری ، روایت جامع شهر

نظر آنلاین نویسنده: نظر آنلاین
چهارشنبه 21 مهر 1389
در منظر
A A
0

تنها چند سال است که واژۀ منظر شهری در ادبیات ایران به کار برده می‌شود. اگرچه با ترجمۀ کتاب «سیمای شهر» اثر «لینچ» در سال ۱۳۵۰، فارسی‌زبانان با جلوه ناشناخته‌ای از محیط آشنا شده بودند، ولی تلقی کالبدی از شهر که محصول شهرسازان دور‌افتاده از معنای شهر بود، (و به همین دلیل خود را به غلط شهرساز خوانده بودند، گویی شهر را مانند ساختمان می‌توان ساخت) مانع آن شده بود تا برای شهر حیثیت دیگری جز کالبد به رسمیت شناخته شود.
نخستین تلقی از منظر شهری نزد مدیران و حرفه‌مندان، سامان‌دهی نمای ساختمان‌ها و یکسانی سبک معماری آن‌ها بود. در اظهار‌نظرهای مسئولان شهری ضمن گلایه از آشفتگی و هرج‌ومرج شکل و همجواری ساختمان‌ها، آرزوی نظم آن‌ها نهفته بود. بیشترین بحث‌ها در مورد منظر شهری را شورای اسلامی شهر تهران در کارنامۀ خود دارد. الزام شهرداری و سازمان زیباسازی به تهیۀ طرح جامع منظر شهری تهران در چند ماه و مانع‌تراشی در راه استفاده از شیشه در نمای ساختمان‌ها از جمله اقدامات شورا برای ارتقای کیفی منظر شهری تهران بود. طرح جامع تهران (۸۶) نیز تهیۀ سند راهبردی سیمای شهری تهران را در میان اسناد پايین‌دستی خود تعریف کرد. این‌ها نشانه‌های ارزشمندی از طرح مسئله‌ای مهم در محیط زیست انسان است؛ اگر در نطفه دچار انحراف نگردد.
منظر شهری به عنوان نگاه نو به شهر دارای ظرفیت‌هایی است، که اگر به درستی تعریف نگردد، قابلیت آن را دارد تا به ضد خود بدل شود. تأکید بر نظم حداکثری در ساخت شهر مانع بروز ذهنیت‌ها و خواسته‌های ساکنان می‌شود؛ اگر چه ممکن است نتیجه  آن به عنوان یک تصویر مورد تمجید مدیران متمایل به اقتدارگرایی قرار گیرد. بارها از زبان مسئولان شنیده شده است که منظر شهر و نمای ساختمان‌ها در حوزۀ حقوق عمومی است و حق دولت و شهرداری است که برای آن تصمیم بگیرند؛ زیرا سیمای خیابان از آن‌ها ساخته می‌شود. این منطق مبتنی بر تعریف نادرست از منظر شهری است که آن را کالبد تلقی می‌کند و برای مدیران شهری دخالت حداکثری در آن را وظیفه می‌شمارد.
این رویکرد در میان برخی متخصصان حوزه‌های شهری، که با ادبیات منظر به صورت تجربی و نه علمی، آشنا شده‌اند نیز حضور دارد. نخستین بیانیۀ همایش سیما و منظر شهری در سال ۱۳۸۳، که توسط جمعی از شهرسازان و وزارت مسکن تنظیم گردید، منظر را عینیتی مستقل از انسان تعریف کرد؛ این تلقی از منظر جز تصویری بی‌معنا و خودرو، که زیبایی آن همچون یک شیء در دستان «شهرساز» است، نتیجه‌ای ندارد. این رویکرد یادآور اقتدارگرایی معماران اعصار گذشته است که معماری را محصول معمار و نه استفاده کنندگان از آن می‌دانستند. تلاش برای تنظیم «دستورالعمل» سامان‌دهی منظر شهری، از سوی کسانی که تعریف ناقصی از آن دارند، نتیجۀ طبیعی رویکرد کالبدی آنان است.
منظر شهری صورت خاصی از شهر نیست که به مجرد دست‌یابی به صفات ظاهری واجد کیفیت گردد؛ بلکه مفهومی از شهر است که توسط شهروندان و بر اساس تجربۀ آن‌ها از مکان پدید می‌آید. در این تعریف منظر شهری صورت شهر نیست و قهراً نگاه کالبدی به آن راهگشا نمی‌تواند باشد، دستورالعملی هم وجود ندارد که بتواند در همه‌جا اجرا شود. بلکه پدیدۀ سیالی است که با شناخت تجربۀ ساکنان از فضاهای شهر و نمادهای آن (منظر)، شکل می‌گیرد. در این تعریف برای سامان‌دهی و مراقبت از منظر شهر باید شهر را از دریچه چشم ساکنان دید نه طراحان؛ منظر شهر عینیت صرف نیست بلکه ذهن ادراک‌کنندگان شهر نیز در تشکیل آن نقش دارد.
تعریف منظر شهر به مثابه پدیدۀ عینی_ذهنی در رویکرد مداخله‌کنندگان و تصمیم‌گیران تأثیر اساسی دارد و مانع سطحی‌نگری و انحراف از موضوع می‌شود. مشابه این اتفاق چهار دهۀ قبل در مورد ترجمۀ واژۀ شهرسازی به جای «اوربانیسم» رخ داد و تلقی نادرست که شهر را می‌توان ساخت، باعث پدید‌آمدن صنف «شهرسازان» به عنوان تنها متولیان شهر شد و تدریجاً سایر تخصص‌هایی که در پدیدآمدن (نه ساختن) شهر نقش داشتند از صحنه بیرون شدند و بر سر شهرهای ما آن آمد که امروز شاهدیم. اهمیت رویکرد علمی و مستند به مقولۀ منظر شهری در شرایط جامعۀ ایران که این مسئلۀ در دورۀ طفولیت خود به سر‌می‌برد، بیشتر جلوه می‌کند. برای باز‌کردن دریچه‌های جدید به چیستی معماری منظر و کارکردهای آن، پروندۀ این شماره «منظر شهری» را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است.

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

نوشته قبلی

زمان و مکان در نگارگری ایرانی، قسمت پنجم

نوشته بعدی

مونوگرافی: شهر جیاتسه

نظر آنلاین

نظر آنلاین

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

منظر: «امرِ گشوده»

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

نوشته بعدی
مونوگرافی: شهر جیاتسه

مونوگرافی: شهر جیاتسه

تسهیلات گردشگری در کشور فرانسه

گردشگری و تسهیلات آن در کشور فرانسه

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • پربازدیدترین
  • پربحث ترین
  • آخرین مطالب
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

7
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

3
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
تأثیر روند رشد و توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

تأثیر روند توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

جمعه 29 مهر 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401
راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم