• آرشیو
  • نویسندگان
شنبه 13 خرداد 1402
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر منظر شهری

شهر – ابزار؛ فعالیتی اقتصادی – اجتماعی در توده شهر

فرنوش مخلص نویسنده: فرنوش مخلص
شنبه 2 شهریور 1398
در منظر شهری, منظر
A A
0

برج اداری-تجاری مونپارناس پاریس، در سال ۱۹۷۰ افتتاح شد. این بنا تنها برج در پاریس و یادگار دوران شهرسازی مدرن در محدودۀ مرکز و امروز از نظر مردم پاریس، عنصری ناسازگار در شهر است. در ۹ مارس ۲۰۱۸، شهردار پاریس، خانم «ان ایدالگو» (Anne Hidalgo)، خبر از پروژۀ بازسازی منطقۀ مونپارناس، واقع در قلب شهر داد. وی از این برج، به عنوان آسیب برنامه‌ریزی شهرسازی مدرن دهۀ ۱۹۷۰در پاریس نام می‌برد؛ مرکز تجاری عظیمی که مانعی در منظر پیوسته محور رن، ترافیک، پارک ماشین و در ارتباط فضاهای عمومی و باز شهری در منطقه مونپارناس است، منطقه‌ای که تا یک قرن پیش، قطب فرهنگی پاریس به شمار می‌آمده است. خانم «ژان لوئیس میشیکان» (Jean-Louis Missika)، مسئول برنامه‌ریزی شهر، نیز از این برج به عنوان شکافی فرهنگی در شهر نام می‌برد و از پروژه به عنوان انقلابی در نوسازی شهر یاد می‌کند: «ما می‌خواهیم شکاف را شکسته و مرکز خرید را از بین ببریم. ما می‌توانیم در هوای آزاد گردش کنیم».

در راستای نقش مراکز تجاری در شهرهای امروز ایران، گزارشی در سلامت نیوز با عنوان «رشد قارچ‌گونۀ مال‌های تهران»، منتشر شد: «حالا که به خودمان آمده‌ایم هویت تاریخی شهرهایمان خط‌خطی است، آنقدر ساختمان بلند و مجتمع تجاری عظیم‌الجثه جلوی چشم‌مان است که سرگیجه گرفته‌ایم و آنقدر شهرهایمان پرترافیک است که به تهوع افتاده‌ایم».

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

شهر-ابزار؛ فعالیتی اقتصادی-اجتماعی در توده شهر

در جریان رویدادهای شهرسازی مدرن به نام شهر ترقی‌گرا، شهرها در بافتی شطرنجی و همگن به پنج عملکرد کار، فراغت، سکونت ،حمل و نقل و مرکز شهر، منطقه‌بندی شدند. لایۀ اقتصادی به عنوان مهم‌ترین بعد حیات شهر، مورد توجه معماران و شهرسازان قرار گرفت. در این رویکرد، شهر تبدیل به یک «ابزار کار» در جهت بازدهی و کارایی بیشتر اقتصادی شد. تا قبل از دورۀ مدرن شهرها فضاهای اجتماعی_فرهنگی فعالی بودند که همۀ رویدادهای شهر در آن شکل می‌گرفت. توده‌های شهر نیز در راستای فعالیت‌های جاری در شهر و در تکمیل ابعاد معنایی آن در ذهن شهروندان ساخته می‌شدند. به عبارتی شهر بر پایۀ ایدۀ «توده» در «فضا» سازماندهی می‌شد. در دورۀ مدرن ایده «فضا» در «توده» در شهرها رونق گرفت. توده‌هایی در شهر شکل گرفتند و هرکدام مولد فعالیتی خاص بود و رویدادها و معنای شهر را به صورت لایه‌های جداگانه در خود جای می‌دادند. مکان‌های اقتصادی_اجتماعی با فعالیت‌های ثابت و رویدادهای اجتماعی از پیش‌تعیین‌شده به نام مراکز تجاری در شبکۀ شطرنجی نوین شهرها شکل گرفتند. این اماکن با رویکرد ایجاد مراکز متعدد، با ابعاد عملکردی خاص در نقاط مختلف شهر، ساخته شدند و علاوه بر توجیه اقتصادی، فضایی مدرن و جایگزین مکان‌های عمومی گذشته برای گذران اوقات فراغت شهروندان بود.

 تحت تأثیر شهرسازی مدرن، در شهرهای امروز، همچنان ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴت‌هاﻯ اقتصادی به ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺤﺮﻙ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﺔ عرصه‌های ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺷﻬﺮﻫﺎ مورد توجه است. این نگاه، ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺗﻌﺮﻳﻒ هویت شهری ﻭ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻭ ﻣﻮﻟﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‌ﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭﻯ ﻣﻬﻢ، ﺩﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎﻯ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ‌ﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ و گردشگری، در برنامه‌ریزی مراکز متعدد شهرها، رونق بیشتری گرفته‌اند. بعد از دورۀ مدرن در شهر تهران، اقداماتی در راستای رفع مشکل بی‌هویتی شهر همچنان در ساختاری اقتصادی با نمود مال‌ها صورت می‌گیرد. ساختاری که هدف تولید و زایش آن از ابتدا، مرکززدایی و عدم تعامل اجتماعی متمرکز مردم بوده است. ساختارهایی توده‌ای که مراودات اقتصادی و مناسبات اجتماعی و فرهنگی را تحت تأثیر قرار داده‌اند و شهر را به سمت ابزاری‌شدن پیش می‌برند. «شهر-ابزار» امروز، نقش ایستای شهرسازی و غیرقابل‌ تغییر بودن هر یک از فعالیت‌های انسانی در آن هویدا است و عاملی مهم در انفکاک مفهومی شهروندان از معنای شهر و مرکز شهر است. به گفتۀ «حقانی» رئیس کمیتۀ محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران، «مال‌ها حیات مدنی مناطقی که در آنجا ایجاد می‌شوند را تحت تأثیر قرار داده و زندگی اجتماعی و فرهنگی را در آن مناطق متحول می‌کنند و از این رو، می‌توانیم بگوییم «مگامال»ها، حقوق شهروندی را «لگدمال» می‌کنند».

در «رویکرد اقتصادی» توسعۀ شهرها، شاهد رشد قارچ‌گونۀ مراکز تجاری و مال‌ها در نقاط مختلف تهران هستیم. مراکزی که با لایه‌های تفرجی و تجاری سعی در خلق فضاهای جمعی فعال در شهر دارند. فضاهایی که با وجود گذر از دورۀ مدرن، همچنان حامی ایدۀ «شهر در توده» است. از این باب، پروژۀ نوسازی منطقۀ مونپارناس پاریس با توجه به آنکه همچنان رویکردی اقتصادی دارد اما اقتصادی که در سطح شهر و در میان رویدادهای شهر برنامه‌ریزی خواهد شد، گامی رو به جلو و مهم در بازتعریف اهمیت مرکز شهر و نقش شهروندان در هویت بخشی به شهر خواهد داشت.

 فهرست منابع

  • سایت خبری سلامت نیوز. (۱۳۹۶). گزارشی از رشد قارچ گونه مراکز تجاری در تهران. ۱۳۹۶/۰۸/۱۱ – ۱۱:۳۲ – کد خبر: 229108.
  • حقانی، محمد. (۱۳۹۵). انتقاد حقانی از رشد قارچ گونه مگامال‌ها. خبرگزاری دانشجویان ایران. ایسنا.
  • Allix, Grégoire. (2018). Comment Paris veut métamorphoser le quartier Montparnasse, LE MONDE ECONOMIE | 09.03.2018.
برچسب ها: شهر ابزارمگا مال‌ها
نوشته قبلی

جایگاه نهاد متولی در بافت فرسوده

نوشته بعدی

پرچکانی: وزارتخانه شدن سازمان گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع به نفع کشور است

فرنوش مخلص

فرنوش مخلص

دکتری منظر شهری، پژوهشکده‌نظر، ایران/ دانشگاه پاریس 8 _فرانسه

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

منظر: «امرِ گشوده»

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

نوشته بعدی
پرچکانی: وزارتخانه شدن سازمان گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع به نفع کشور است

پرچکانی: وزارتخانه شدن سازمان گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع به نفع کشور است

نادیده گرفتن نقش زیرساخت‌های منظر در طرح‌های راهبردی – ساختاری توسعه و عمران شهری

نادیده گرفتن نقش زیرساخت‌های منظر در طرح‌های راهبردی - ساختاری توسعه و عمران شهری

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم