• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
پنج‌شنبه 5 خرداد 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی شهر سازمان فضایی شهر

حرکت طبیعی و کنش های جمعی در شهر معاصر

محمد فرشیدی توسط محمد فرشیدی
یکشنبه 22 تیر 1399
در سازمان فضایی شهر, شهر
A A
0

 بیش از نیم قرن از ورود طرح های جامع به شهرسازی کشور ما می گذرد. طرح هایی که بر اساس نظریات شهرسازی مدرن و در جهت نظم دهی به چهار مؤلفه یعنی مسکن، کار، اوقات فراغت و آمد و شد پایه ریزی شده اند. حرکت انسان در شهر یه عنوان یکی از این مؤلفه ها بسیار متاثر از پیکره بندی شهر می باشد. با گذشت زمان و اجرایی شدن طرح های جامع در شهرهای ایرانی، برنامه ریزی بدون توجه به رفتار و حرکت های انسانی بیش از پیش خود را هویدا نمود. بنا بر نظریه حرکت طبیعی که از مهم ترین تئوری های نحو فضا می باشد، پیکره بندی معابر مهم ترین عامل در چگونگی حرکت عابر پیاده در شهر می باشد و طبق آن حرکت در بخش های هم پیوند تر از سایر معابر بیشتر خواهد بود. 

در شهر ما قبل از مدرن، حرکت و برخورد عابر پیاده در چند سطح صورت می گرفت. در بازار که همپیوندترین بخش شهر بود، حداکثر تماس و برخورد صورت می گرفت و پس از آن به ترتیب به میدان ها، مرکز محله ها و در نهایت به واحد همسایگی که کمترین میزان همپیوندی را داراست ختم می شد. بنا بر همین سلسله مراتب بود که رفتارهای جمعی شکل می گرفت و با کاهش تردد به سمت واحد همسایگی تعاملات نیز جنبه شخصی بیشتری به خود می گرفت. اما پیکره بندی معابر شهر مدرن ارمغان دیگری داشت. حرکت عابر پیاده نظام سلسله مراتبی را از دست داد و خود را در یک شبکه شطرنجی جای داد  که در آن حرکت و برخورد اشخاص قابل طبقه بندی نبود. همین غیر قابل پیش بینی بودن حرکت در شبکه شطرنجی است که شناخت الگوهای رفتاری عابرین در شهر مدرن را دشوار نموده است، چرا که دیگر نمی توان مشخص کرد که چه نوع عابری و بر اساس چه هدفی  در این شبکه در حال حرکت است و اساسا برخورد او با دیگر عابرین به چه اندازه می تواند به شکل گیری رفتارهای جمعی ختم شود.

حرکت طبیعی و کنش های جمعی در شهر معاصر
تصویر 1: نقشه همپیوندی محله نظام آباد (سمت راست) و نقشه همپیوندی محله یوسف آباد (سمت چپ)

ریسمانچیان در تحقیقات خود براساس نظریه حرکت طبیعی  به بررسی حرکت عابر پیاده در دو منطقه یوسف آباد و نظام آباد پرداخته است. تحقیقات او نشان می دهد که حرکت و دسترسی عابر در درون بافت محلی یوسف آباد با سهولت بیشتری اتفاق می افتد. در واقع پیکره بندی فضایی در این محله به گونه ای است که میزان همپیوندی فضایی خیابان از معبر اصلی (خیابان اسد ابادی) به سمت معابر محلی تر و مناطق مسکونی به تدریج کاهش یافته و این کاهش تدریجی، پدید آورنده نظام سلسله مراتبی حرکت و در نتیجه شکل گیری برخوردهای بین فردی و شکل گیری تعاملات در چندین مقیاس شده است و این همان اتفاقی است که در شهرهای سنتی ایران با شدت بیشتر وجود داشته است.  اما درمورد محله نظام آباد اختلاف زیاد میزان همپیوندی میان معابر اصلی با خیابان های کناری آن موجب شده است که بخش عظیمی از حرکت عابر معطوف به معابر اصلی بوده و سایر خیابان های محلی مجال کمتری برای حرکت و برخورد ایجاد کنند. 

بیشتر بخوانید

جایگاه نظام بهره برداری در پروژه های شهری

تحلیلی بر ساخت شهرهای جدید به منظور حل صورت مساله بحران مسکن

بازنگری در پیکره بندی معابر و توجه به نظام سلسله مراتبی حرکت می تواند تاثیر مطلوبی بر زندگی جمعی شهروندان داشته باشد. همپیوندی به عنوان یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده میزان حرکت در خیابان هاست و می بایست در سازماندهی فضایی محلات مورد توجه قرار بگیرد. به نظر می رسد استفاده از الگوی حرکتی شهرسازی سنتی ایران که بر اساس حرکت از یک هسته مرکزی (بازار) به واحد های همسایگی و بالعکس می باشد، می تواند به عنوان راهکاری مفید  در ایجاد ارتباطات موثر شهروندان و ایجاد حرکت و کنش های فردی و جمعی در شهر ایرانی در نظر گرفته شود. چرا که در این صورت است که عابر پیاده متوجه می شود در هر فضای شهری در چه سطحی از تعامل قرار دارد و متناسب با آن رفتارهای جمعی را شکل می دهد.

برچسب ها: حرکت طبیعیرفتار جمعینحو فضا
نوشته قبلی

شکل گیری اداره بلدیه و چرخش گفتمان غالب در بازتولید منظر شهرهای معاصر از اجتماعی به سیاسی

نوشته‌ی بعدی

ادعای مبهم دولت برای کاهش قیمت مسکن و راهکارهای که استفاده نمی شود.

محمد فرشیدی

محمد فرشیدی

پژوهشگر دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

مطالب مرتبط - Related Post

جایگاه نظام بهره برداری در طرح های معماری و شهرسازی

جایگاه نظام بهره برداری در پروژه های شهری

پنج‌شنبه 29 اردیبهشت 1401
تحلیلی بر ساخت شهرهای جدید به منظورحل صورت مساله بحران مسکن

تحلیلی بر ساخت شهرهای جدید به منظور حل صورت مساله بحران مسکن

چهارشنبه 28 اردیبهشت 1401

هسته امن، پدافند غیرعامل، همسو یا خلاف جهت؟

پاویون، پاویون که می گفتند این است؟

مدیریت شهری کمتر هوشمند و انزوای شهروندان در اداره شهر

بررسی ابعاد مشارکت شهروندان در اجرای سند کاهش خطرپذیری تهران

نوشته‌ی بعدی
ادعای مبهم دولت برای کاهش قیمت مسکن و راهکارهای که استفاده نمی شود.

ادعای مبهم دولت برای کاهش قیمت مسکن و راهکارهای که استفاده نمی شود.

بایستگی بازنگری در راهبردهای گردشگری در همه گیری جهانی بیماری کرونا

بایستگی بازنگری در راهبردهای گردشگری در همه گیری جهانی بیماری کرونا

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
استقبال از بیان های جدید هنر در دنیای مجازی و انزوای هنرهای سنتی

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

دوشنبه 2 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401
چرا ما کارناوال نداریم؟!

چرا ما کارناوال نداریم؟!

جمعه 30 اردیبهشت 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم