• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
چهارشنبه 8 تیر 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی معماری

مسجد جامع شهرک غرب

سید محمدباقر منصوری توسط سید محمدباقر منصوری
یکشنبه 10 اسفند 1399
در معماری, معماری اسلامی
A A
0

مسجد جامع شهرک غرب یکی از مسجد های معاصری است که در چند دهه اخیر در ایران ساخته شده و توانسته است خود را از طرح های کاملا سنتی رایج که نمونه آن ها را به وفور در شهرها و روستاهای ایران می بینیم متمایز کند.

هدف این یادداشت این است که بتواند زمینه را برای نقد این نوع طرح که به نوعی سعی در معاصر سازی معماری سنتی ایران دارد باز کند و تلاش کند که معیار‌هایی برای نقد این نوع طرح‌ ها بیاید.

اگر از زاویه ساختار فضایی به این طرح نگاه کنیم می توان گفت که نگاه طراح بسیار سنت گرا و محافضه کارانه بوده و سعی کرده ارکان اصلی و آشنا و سمبلیک مسجد را حفظ کند. در این طرح عناصر اصلی مسجد یعنی گنبد، دو مناره، سردر و حیاط را با تغییرات ناچیز نسبت به ترکیب سنتی را می توانم ببینیم.

بیشتر بخوانید

نقدی بر طرح شماتیک مسجد النبی در کتاب باغ و منظر اسلامی

رتبه بندی ساختمان در سلیقه بازار

از ساختار فضایی که بگذریم به زبان مورفولوژیک یا شخصیت فرمی این مسجد که از سوی طراح انتخاب شده می رسیم. در اینجا می توانیم تغییراتی را نسبت به اصول سنتی مشاهده می کنیم و می بینیم که تلاشی برای باز تفسیر از سوی طراح صورت گرفته و در نتیجه به دنبال آن ما نیز می توانیم این باز تفسیر را نقد کنیم.

آز آنجایی که اساس عناصر معماری سنتی (به خصوص در مساجد) بر پایه هندسه و به نوعی «بازی های هندسی» استوار شده است، می توانیم از این زاویه طرح را ارزیابی کنیم. اینجاست که با دقیق شدن در عناصر و تزیینات هندسی کار شده در ساختمان مسجد که با هدف معاصر سازی از سوی طراح صورت گرفته است متوجه نا هماهنگی ها و تناقضاتی می شویم.

به طور مثال در طرح های دو بعدی هندسی که در جاهای مختلف مسجد به کار برده شده، چه در انتخاب طرح ها و چه در چگونگی کاربرد و ترکیب بندی این طرح ها و تزیینات با نوعی «سطحی نگری» رو به رو می شویم. وقتی به توجهی که معماران سنتی در خلق طرح های پیچیده و غنی هندسی دو بعدی و سه بعدی نگاه می کنیم، و همچنین اهمیتی که در طول تاریخ در هر دوره به نو آوری در طراحی و ساخت داده شده است را به وضوح می بینیم، می توانیم در نقد زبان فرمی این طرح از  واژه سطحی نگری استفاده کنیم.

مسجد جامع شهرک غرب
تصویر 1: سردر مسجد جامع شهرک غرب

اساسا نمی توان وارد بازی پیچیده باز تعریف معماری سنتی شد و فرایند طراحی جدید را بدون در نظر گرفتن پیشینه و سابقه آن فنون غنی به میان آورد و یا از آن سو، رویکردی محافظه کارانه افراطی در پیش گرفت. در طرح مسجد جامع شهرک غرب به نظر می رسد که رویکرد در پیش گرفته شده در مورد تزیینات نوعی «کلاژ» عناصر سنتی است، که ترکیب بندی های غیر متعارفی را در نتیجه تغییر یافتن کالبد کلی (نسبت به کالبد سنتی) بنا به وجود آورده است. در نتیجه می توانیم بگوییم طرح نمی تواند نتیجه موفقی  داشته باشد وقتی که در طراحی صرفا به لایه سطحی فرم ها و عناصر سنتی نگاه شود و تلاشی برای باز تفسیر و یا به روز رسانی یا معاصر سازی «منطق» هندسی یا سازه ای عناصر سنتی صورت نگیرد.

این مساله برخورد سطحی در مورد عناصر سنتی را می توان در بسیاری دیگر از طرح ها که سعی در معاصر سازی معماری اسلامی چه در ایران و چه در کشورهای دیگر دارند به وفور دید و از نظر نویسنده اصلی ترین مساله ای که منجر به وجود آمدن طرح های ناهمگون و نا هماهنگ با رویکرد معاصر سازی می شود را باید در این بعد جست و جو کرد.

برچسب ها: شهرک غربمسجد جامعمعاصرسازیهندسه
نوشته قبلی

چرا باید به پروژه های رفقا در جوایز بین المللی رای داد؟

نوشته‌ی بعدی

پارادوکس کیفیت در مهندسی حمل و نقل

سید محمدباقر منصوری

سید محمدباقر منصوری

استادیار مدرسه عالی معماری لیل فرانسه

مطالب مرتبط - Related Post

نقدی بر طرح شماتیک مسجد النبی در کتاب باغ و منظر اسلامی

نقدی بر طرح شماتیک مسجد النبی در کتاب باغ و منظر اسلامی

سه‌شنبه 24 خرداد 1401
رتبه بندی ساختمان: حلقه مفقوده ارتقاء سلیقه در بازار

رتبه بندی ساختمان در سلیقه بازار

پنج‌شنبه 12 خرداد 1401

بازبینی مفهوم مکان و فضا در معماری

ساختمان و معماری، از محصول تا فرآیند

معماری، معنا و روایت

نقد مفهوم هویت در معماری معاصر ایران

نوشته‌ی بعدی
پارادوکس کیفیت در مهندسی حمل و نقل

پارادوکس کیفیت در مهندسی حمل و نقل

توسعه اکوتوريسم با توانمندسازی، آموزش، مشارکت یا حذف و محروميت؟

توسعه اکوتوريسم با توانمندسازی، آموزش، مشارکت یا حذف و محروميت؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
احیای فرهنگی - هویتی بافت پیرامون حرم رضوی، چالش ها و راهکارها

احیای فرهنگی هویتی بافت پیرامون حرم رضوی، چالش ها و راهکارها

سه‌شنبه 7 تیر 1401
قرائت منظر شهری

قرائت منظر شهری

یکشنبه 5 تیر 1401
با رخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

با زخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

چهارشنبه 1 تیر 1401
نقش نهاد راهبری و پایش طرح‌های توسعه در مدیریت شهری

نقش نهاد در پایش طرح های توسعه شهری

دوشنبه 30 خرداد 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم