• آرشیو
  • نویسندگان
دوشنبه 10 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر

فرونشست زمین، زلزله خاموش

پریچهر صابونچی نویسنده: پریچهر صابونچی
جمعه 6 فروردین 1400
در منظر, منظر طبیعی
A A
0

مجموعه ای از عوامل محیطی (كاهش بارش ناشی از تغییرات اقلیمی)، عوامل اجتماعی- اقتصادی (توسعه شبکه ‌های صنعتی، افزایش جمعیت، مهاجرت و حاشیه ‌نشینی) و عوامل نهادی (عدم مدیریت صحیح منابع آبی، تکنیک های سنتی بهره برداری) سبب برداشت بی ‌رویه از منابع آبی و نتیجتا نزول سطح آبخوان ها و سفره های زیرزمینی شده است. با پدیداری حفره های تهی از آب و کاهش سطح ایستایی خاک در اثر وارد آمدن فشار طبقات فوقانی زمین، پدیده فرونشست و فروچاله شکل میگیرد.

بیشینه فرونشست از سال ۹۲ تا کنون به بیش از یک میلیمتر در روز (بالاترین رقم در سطح جهان) رسیده و گزارش های سازمان زمین ‌شناسی ایران از رکورد فرونشست ۵۴ سانتی‌متر در سال (۱۲ برابر شرایط بحرانی) در برخی از مناطق خبر می دهد! طبق گفته کارشناسان سال ‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۵ اوج فرونشست ‌ها است. اکنون پدیده فرونشست همانند یک توده سرطانی از مناطق خشک بیابانی تا مناطق جلگه ‌ای شمال کشور را تحت تاثیر قرار داده اما از آنجاییكه برخلاف مخاطراتی همچون سیل و زلزله بصورت تدریجی رخ می دهد، اقدامات پیشگیرانه ای نسبت به آسیب ‌ها و پیامدهای شدید این چالش مهم زیست محیطی صورت نگرفته است.

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

فرونشست زمین، زلزله خاموش
تصویر 1: نقشه فرونشست مناطق بحرانی دشت های استان تهران و البرز

در شهر تهران نیز پدیده فرونشست به دو دلیل برداشت‌ های بی ‌رویه آب از مخازن زیرزمینی و حفر تونل های مترو، بسیاری از نواحی را درگیر کرده است. پیش بینی ها حاکی از آن است که میزان تغییرات عمودی سطح زمین در استان تهران از ۱۸ سانتی ‌متر فراتر خواهد رفت. بر پایه بررسی ‌های پژوهشگران مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، بیشترین نرخ فرونشست های تهران در مناطق جنوبی ورامین و قرچک و دشت شهریار بوده و در سال‌ های آتی نیز مناطق 17، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۱۵ و ۱۶ با تهدیداتی جدی روبرو خواهند بود. با توجه به امتداد رشته ‌قنات‌ هایی از شمال تهران تا بخش ری نیز می ‌توان انتظار فروریزش‌ های بیشتری را داشت. اما آسیب های اصلی فرونشست زمین کدامند و در چه بخش هایی نمود می یابند؟ راهکار عملی برای رفع این معضل چیست؟

فرونشستها و فروچاله ها با برهم کنش و هم افزایی با دیگر مخاطرات سبب تشدید بلایای فیزیکی و غیرفیزیکی خواهند شد. برگشت ‌ناپذیری ظرفیت مخازن آب های زیرزمینی یا بعبارتی مرگ آبخوان ها و دشت ها بعنوان مهم ترین خطر فرونشست ها شناخته می شود؛ یعنی حالتی که لایه‌ های خاک قدرت نفوذپذیری و جذب آب را بطور کامل از دست می دهند. با مرگ آبخوان ها حتی درصورت بارش های فراوان نه تنها سفره‌ های آب زیرزمینی پر نمی شود بلکه با فرونشست آبخوان های بالادست و افزایش وزن آنها، فرونشست در مناطق پایین دست تشدید خواهد شد؛ مسئله ای که هم اکنون به یکی از بحران های جدی در بسیاری از دشت های اطراف تهران بدل شده است.

فرونشست ها علاوه بر از بین بردن قابلیت تجدید خاک یک منطقه، شکاف‌ های ممتد و خطرناکی را بر روی سطح زمین ایجاد میکنند. عبور این شکاف‌ ها از اراضی زراعی ضمن تخریب بافت حاصلخیز، آبیاری زمین ‌ها را نیز تحت الشعاع قرار داده و در میان مدت امنیت غذایی یک منطقه را به خطر می اندازد. همچنین شکل گیری این شکاف ها در مجاورت مناطق حساس همچون خطوط نفت، گاز، دکل ‌های برق، پل ‌ها، راه‌ ها، کانال های آب و فاضلاب منجر به بروز بحران های جانی و مالی جبران ناپذیر‌ می‌ شود. پدیداری فرونشست در مناطق مسکونی با تضعیف مقاومت ساختمان ها و آسیب دیدگی آنها، موضوع زمین ‌لرزه‌ ها حتی با شدت پایین (کمتر از 5 ریشتر) را بیش از پیش به یک مسئله بحران زا تبدیل می نماید.

فرونشست زمین، زلزله خاموش
تصویر 2: فرونشست یکی از مهمترین بحران های زیست محیطی شهر تهران

اما مهم ترین راهکار برای جلوگیری و کاهش میزان فرونشست ها مدیریت و حفاظت منابع آب درقالب مجموعه ‌ای از تمهیدات و اقدامات سازه ‌ای و غیر سازه‌ ای شامل اصلاح ساختارهای فیزیکی، بهینه سازی روش های عملی و تغییر شیوه های قانون گذاری در بهره برداری از آب است. یکی از این اقدامات تغییر روش ها و تکنیک های مدیریت منابع آب است. درگذشته وجود سازه‌ های قدیمی به منظور هدایت سیلاب ها، راهکاری موثر برای فرسایش خاک بوده، اما امروزه هدایت آب ‌ها به خارج از شهرها و جلوگیری از ورود آب به سفره های زیرزمینی یک مقوله خطرآفرین است.

لذا تغذیه مجدد آبخوان‌ ها و ایجاد امکان نفوذ روان ‌آب ‌ها در معابر شهری و احیای قنات ‌ها در قالب ایجاد بافت اسفنجی در شهرها حتی به شیوه های مصنوعی یکی از تکنیک های موثر برای مقابله با گسترش پدیده فرونشست است. تحلیل و رصد مستمر داده‌ ها، شناسایی و پایش نقاط پرخطر، جلوگیری از هدررفت ها در بخش های کشاورزی و صنعت با تغییر الگوهای مصرف، بازگردانی پساب ها به چرخه منابع آبی، آگاهی بخشی‌ و فرهنگسازی‌ در راستای مصرف بهینه آب، بهسازی و مقاوم سازی و اصلاح تأسیسات و تجهیزات شهری، اصلاح قوانین و مقررات و تدوین قوانین بازدارنده بویژه در رابطه با حفر چاه‌ های غیرمجاز از دیگر اقدامات مهم در راستای کنترل فرونشست هاست.

برچسب ها: مخازن آبهای زیرزمینیمدیریت منابع آب
نوشته قبلی

عدالت فضایی و بافت فرسوده

نوشته بعدی

کنوکارپوس، عنصر غیر برگزیده طبیعت در منظر اهواز

پریچهر صابونچی

پریچهر صابونچی

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

منظر: «امرِ گشوده»

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

نوشته بعدی
کنوکارپوس، عنصر غیر برگزیده طبیعت در منظر اهواز

کنوکارپوس، عنصر غیر برگزیده طبیعت در منظر اهواز

شبه ‌پژوهش، اعتباربخشی به قالب صوری پژوهش

شبه ‌پژوهش، اعتباربخشی به قالب صوری پژوهش

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • پربازدیدترین
  • پربحث ترین
  • آخرین مطالب
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

7
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

3
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
تأثیر روند رشد و توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

تأثیر روند توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

جمعه 29 مهر 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401
راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم