• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
چهارشنبه 8 تیر 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر

منظر نخبه گرایانه یا منظر مشارکتی؟

امیر میراحمدی توسط امیر میراحمدی
یکشنبه 23 خرداد 1400
در منظر, منظر شهری
A A
0

شیوه سنتی مدیریت و برنامه ریزی شهری، مبتنی بر اجرای برنامه و طرح هایی است که از سوی مدیران و نخبگان تعیین می شود. در این روش، نقش شهروندان صرفا بعد از اتمام اجرای پروژه، آغاز می شود. در مقابل این دیدگاه، طراحی مشارکتی منظر قرار می گیرد.

طراحی مشارکتی منظر، participation in landscape design، به فرآیند طراحی منظری اطلاق می شود که مردم، متخصصان و کارفرماها در تمام مراحل آن حضور فعال و متقابل دارند و این امر، با هدف خودیاری و دستیابی به طراحی بهینه که مورد رضایت هر سه گروه بوده و بدین ترتیب ابعاد ذهنی و عینی منظر را بهبود بخشد، انجام می شود (منصوری و فروغی، 1397).

مشارکت، نوعی فرآیند خودیاری است که بر کیفیت تعامل انسان با محیط و جامعه و در نتیجه منظر که محصول این تعاملات است، موثر است. رویکرد منظر مشارکتی، یکی از راهکارها برای پیوند دوباره مردم با شهر است و بر مخاطب محور بودن منظر تاکید دارد. فرآیند طراحی مشارکتی، فرایندی سازمان دهی شده و اصولی است که از طریق آن، استفاده کنندگان غیرمتخصص، ناظران و ذی نفعان طرح به یکدیگر کمک می کنند تا یک فضای شهری به یک مکان ارزشمند تبدیل شود (منصوری و فروغی، 1397).

بیشتر بخوانید

قرائت منظر شهری

با زخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

موفقیت این شیوه در بررسی رضایت مندی افراد قابل مشاهده خواهد بود. رضایت مندی مفهومی است که در خلال ادراک ذهنی مخاطب از مولفه های عینی محیط پدید می آید. بنابراین سنجش رضایت نه فقط براساس محیط عینی، بلکه بر پایه ادراک افراد از محیطی که به آن تعلق دارند، صورت می پذیرد. (مجیدی و دیگران، 1398) از آنجا که در شیوه طراحی مشارکتی، ذهن مخاطبان از ابتدا بر برنامه ریزی منظر و شکل گیری آن تاثیر می گذارد، رضایت مندی شهروندان را به همراه خواهد داشت.

مجیدی معتفد است که پروژه های منظر شهری، که باید سبب افزایش کیفیت شهرها شوند، نیازهای روحی و فیزیکی مخاطبان را برآورده کنند و در نهایت رضایت شهروندان را به ارمغان بیاورند، علیرغم افزایش کمی، از کیفیت بالایی برخوردار نیستند. او علت این مسئله را در پایگاه اختصاصی برنامه ریزی، طراحی، اجرا و مدیریت این پروژه ها می داند. (مجیدی و دیگران، 1398)

منظر نخبه گرایانه یا منظر مشارکتی؟
تصویر 1: سیمای خیابان سی تیر با فودتراک های مشابه. منبع: https://mag.fidilio.com

بنابراین منظری که با شیوه طراحی مشارکتی برنامه ریزی و اجرا شود علاوه بر آنکه رضایت مندی شهروندان را به همراه دارد، نمودی از بستر و فرهنگ ایشان است و بر ذهنیت مخاطبان بعدی آن منظر هم تاثیر می گذارد. محصول این روند به مراتب موفق تر از شیوه نخبه گرا خواهد بود.

برای مقایسه دو شیوه مذکور در روند برنامه ریزی و اجرای پروژه های شهری به وضعیت دو خیابان سی تیر در شهر تهران و لشکرآباد در شهر اهواز نگاهی می اندازیم. دو خیابان که با کاربری مشابه، نوسازی شده اند؛ یکی به شیوه نخبه گرایانه و دیگری مشارکتی.

به تازگی، شهرداری تهران پروژه ای تحت عنوان خیابان غذا در جهت نوسازی خیابان سی تیر با هدف ایجاد قطب گردشگری شهری تهران در محله ای تاریخی و ارزشمند برنامه ریزی و اجرا کرد.

منظر نخبه گرایانه یا منظر مشارکتی؟
تصویر 2: منظر شبانه خیابان لشکرآباد اهواز. منبع: https://www.namehnews.com

خیابان سی تیر، در محدوده مرکز قدیمی شهر و در نزدیکی بازار بزرگ تهران با ترافیک بالای عابرین پیاده قرار دارد. در حدود 15 موزه، اماکن مذهبی مختلف و متعدد و ساختمان های تاریخی بسیاری در اطراف آن دیده می شود. برنامه ریزی، طرح و اجرای موضوع نوسازی این خیابان از سوی شهرداری تهران انجام شده است. در طرح این خیابان غرفه های ثابت با شکل یکسان و غرفه های متحرک (foodtruck) مشابه با هزینه زیادی اجرا شد. غذاهای ارائه شده در این مکان اغلب فست فودهای مشابه در سطح شهر است.

در نمونه دیگر، در خیابان لشکرآباد اهواز طرح نوسازی با مشارکت تدریجی و خودجوش ساکنین و همراهی شهرداری اجرا شد. در طرح این خیابان، که در گذشته نه چندان دور محل بزه و یکی از خطرناک ترین مناطق شهری اهواز محسوب می شد، ساکنین، غرفه های فروش غذاهای محلی به ویژه فلافل را در مقابل حیاط خانه های خود گشودند. با گذشت زمان کوتاهی و در پی تغییرات صورت گرفته، افزایش حضور مردم و گردشگران، این خیابان را به یکی از امن ترین مناطق و خیابان های سطح شهر حتی در طول شب تبدیل کرد.

روش برنامه ریزی و اجرای پروژه خیابان غذای سی تیر تهران، به شیوه سنتی و با انحصار شهرداری شکل گرفته است. تمامی هزینه های اجرا و نگهداری آن به عهده شهرداری بوده و برای رونق بخشیدن به این پروژه تبلیغات گسترده ای از سوی شهرداری انجام شده است. در مقابل، خیابان لشکرآباد اهواز با برنامه ای مشارکتی و مردمی از سوی ساکنین شروع شد و توسعه یافت.

برچسب ها: رضایت مندیطراحی مشارکتی منظرمنظر نخبه گرایانه
نوشته قبلی

نقدی بر مقاله ساحل زنان

نوشته‌ی بعدی

گردشگری و تقویت هویت فرهنگی جامعه میزبان

امیر میراحمدی

امیر میراحمدی

کارشناس ارشد معماری منظر دانشگاه شهید بهشتی، طراح و ناظر پروژه منظر شهری

مطالب مرتبط - Related Post

قرائت منظر شهری

قرائت منظر شهری

یکشنبه 5 تیر 1401
با رخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

با زخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

چهارشنبه 1 تیر 1401

خارج بیولوژی و اکولوژی

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

احیای تکنوکرات قنوات

بحران های سرزمینی از دیدگاه منظر

نوشته‌ی بعدی
گردشگری و تقویت هویت فرهنگی جامعه میزبان

گردشگری و تقویت هویت فرهنگی جامعه میزبان

معضلات غیر رسمی در منظر شهری

معضلات غیررسمی در منظر شهری

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
احیای فرهنگی - هویتی بافت پیرامون حرم رضوی، چالش ها و راهکارها

احیای فرهنگی هویتی بافت پیرامون حرم رضوی، چالش ها و راهکارها

سه‌شنبه 7 تیر 1401
قرائت منظر شهری

قرائت منظر شهری

یکشنبه 5 تیر 1401
با رخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

با زخم متروپل بر منظر شهری آبادان چه باید کرد؟

چهارشنبه 1 تیر 1401
نقش نهاد راهبری و پایش طرح‌های توسعه در مدیریت شهری

نقش نهاد در پایش طرح های توسعه شهری

دوشنبه 30 خرداد 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم