امروزه این کار با کامپیوتر انجام می شود. بعد از فیلم برداری فیلم ها را ظاهر می کردیم و پس از خشک شدن، (خشک کردن فیلم ها با آویزان کردن آن ها بر روی بند انجام می گرفت) فیلم ها به قرقره بسته می شدند.
بوسیله پرژکتور 16 میلی متری تست ها دیده می شد و بعد از مشاهده و اصلاح حرکت کارها برای دسن آماده می شد.
سپس (دسیناتورها) کاغذها را روی پین مخصوص قرار می دادند و آنگاه با قرار دادن یک طلق بر روی آن، تمام قسمت های طراحی شده را با قلم راپیدوگراف می کشیدند. پس از اتمام مرحله دسن کاری، طلق ها آماده رنگ آمیزی بودند. برای رنگ آمیزی از رنگ پلاستیک استفاده می شد و از آنجا که ابتدای انقلاب بود، تهیه رنگ مخصوص طلق ها کار دشواری بود و به همین دلیل از رنگ پلاستیک استفاده می کردیم.
علت استفاده از این نوع رنگ این بود که از چسبندگی بالایی برخوردار بود و پس از رنگ آمیزی به آسانی از روی طلق جدا نمی شد.
رنگ پلاستیک بر حسب رنگی که شخصیت های انیمیشن داشتند ساخته می شد و هر رنگ مربوط به هر قسمت انیمیشن را در ظرفی جداگانه ریخته و روی آن را با برچسبی که نمایانگر هر قسمت از انیمیشن بود به عنوان مثال : (رنگ سر تبر)، (رنگ دسته تبر) قرار می دادند.
رنگ کارها رنگ مربوط به هر قسمت را برداشته و از پشت بر روی طلق رنگ آمیزی می کردند و پس از آماده شدن رنگ گذاری، طلق ها در پوشه های مربوط به هر پلان نگهداری و برای فیلم برداری آماده می شد.
Backgroun
ها و دکورها را هم آقای عربانی بر روی مقوا طراحی میکرد.
پس زمینه ها و دکورها متناسب با نمای شخصیت بود. یعنی می دانستیم که شخصیت در کجا و درختان در کدام قسمت هستند و در چه محلی شخصیت از روی درخت عبور می کند، و این صحنه ها از قبل آماده و سپس کار آماده فیلم برداری بود.
کارها بر روی (نگاتیو) 35 میلیمتری و بوسیله دوربین (cross) آلمانی فیلم برداری شد. در فیلم تبر از تکنیک (مولتی پلان) نیز در چند مورد استفاده شده است.
مولتی پلان در انیمیشن ستنی دو نوع است: نوع اول اختلاف بین شخصیت هاست. هر شخصیت بر روی یک سطح و background بر روی سطح دیگری قرار داشت و همه سطوح با هم اختلاف سطح داشتند.
مولتی پلانی که در فیلم تبر استفاده شده اختلاف سطحی نداشت و همه شخصیت ها بر روی یک سطح قرار داشتند.
اما به دلیل اختلاف سرعت حس (بُعد) داشتن را بوجود آوردیم و شخصیت ها و درختانی که به دوربین نزدیک بودند را با سرعت بیشتری و درخت هایی که در سطح دیگری قرار داشتند را با سرعت کمتری پلان می کردیم. بدین طریق در بعضی از پلان ها حس بعد داشتن انیمیشن را در نظر بیننده ایجاد کردیم.
تصاویر بر روی نگاتیو (Negative) ها را مونتاژ کرده و صداگذاری انجام شد و پس از آن فیلم آماده و عرضه گردید.(علیمراد ۸۹-۱۰-۱۲ )
نتيجه گيري
در اين مقاله کوتاه تكنيك ها و روش هاي جان بخشي به تصاوير دوبعدي انیمیشن تبر توضيح داده شد.
و در پايان شايسته است تجربيات و تلاش هاي اساتيد پويا نمايي اين مرز و بوم را ارج نهاده از تجربیات آن ها بهره مند گردیم و بر دانش خود بیفزائیم.
پی نویس
1. Animation انيميشن
فرايند انيميشن شامل طراحي كاركتر در وضعيت هاي پي در پي است براي ساختن حركت واقعي مانند راه رفتن ؛ دست تكان دادن؛ دويدن ؛ يا پريدن . با انتقال ژست ها و حالت هاي كاركتر به طراحي ها تصويري از زندگي به آن مي بخشيم.( آموزش نقاشي متحرك طراح: والتر فاستر ترجمه : سونيا رضاپور ناشر : انتشارات ياساولي)
2. احمد عربانی
سال ۱۳۲۶ در تهران متولد شد. از کودکی به نقاشی علاقه داشت. در ۲۱ سالگي به مجله توفیق رفت و پس از یک دوره آموزشی دو ماهه به صورت حرفه‌اي در آن نشریه مشغول به کار شد كه این همکاری تا زمان توقیف «توفیق» ادامه داشت. پس از آن به دعوت كامبيز درم‌بخش به مجله کاریکاتور رفت و تا سال ۱۳۵۵ در آنجا بود. در همين زمان بود كه آثارش كم‌كم در نشريات ديگر هم به چاپ رسيدند.
سال ۵۲ عرباني به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پيوست. او در كانون به فعاليت در زمینه انیمیشن پرداخت و در ساخت چند فیلم انیمیشن با اين سازمان همكاري كرد.
پس از انقلاب، عرباني پس از همكاري با نشرياتي چون فكاهيون، با آغاز انتشار هفته‌نامه گل‌آقا با اين نشريه و ديگر نشريات گل‌آقا همكاري كرد و كار در زمينه انيميشن را هم در كنار اين فعاليت‌ها به فراموشي نسپرد. انيميشن‌هايي مثل «تبر»۱۳۵۹، «گنج» ۱۳۶۷، «نقلی و گل‌های آفتابگردان» ۱۳۷۲ و «طرح‌های کوتاه» ۱۳۷۴ از نمونه آثاريست كه عرباني براي كانون پرورش فكري ساخته است.
كسب مدال طلا و ديپلم افتخار از نمایشگاه کاریکاتور اسکوپیه ۱۹۷۱ و نمايشگاه‌هاي انفرادي در تالار نقش (سالهاي ۵۵-۵۴) و چند نمايشگاه گروهي (سال ۵۶) از ديگر فعاليت‌هاي عرباني است.
3. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
در دی ماه ۱۳۴۴ به عنوان سازمان فرهنگی، هنری،بنیان نهاده‌شد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سازمانی است فرهنگی، و هنری و دارای گسترده‌ترین شبکه‌ی کتابخانه‌های کودکان و نوجوانان و از شایان‌ترین و ارجمندترین تولیدکنندگان و ناشران کتاب‌های این کودکان و نوجوانان در ایران می باشد، کانون تهیه‌کننده‌ی فیلم‌ها و سایر فرآورده‌های فرهنگی برای کودکان و نوجوانان است که پس از انقلاب اسلامی، به‌عنوان شرکتی دولتی وابسته به وزارت آموزش و پرورش به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
4. عبدالله علیمراد
متولد ۱۳۲۶ فارغ التحصیل نقاشی متحرک
فعالیت به عنوان انیماتور ، فیلم‌بردار و کارگردان فیلم‌های انیمیشن و عروسکی.
فعالیت در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان سازنده تیتراژ فیلم در سال ۱۳۵۲.
شروع فعالیت سینمایی با فیلم مدرسه عدل آفاق / مدرسه‌ای که می‌رفتیم (داریوش مهرجویی) به عنوان یکی از سازنده‌های تیتراژ فیلم در سال ۱۳۵۹
افسانه‌هاي ملل كهن ناشر: سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي، انتشارات مدرسه پديدآور: محمدعلي دهقاني؛ نيلوفر ميرمحمدي
5. سلولویید
هنر انيميشن حتى پيش از تولد سينما به دنيا آمد. اما اگر اختراع نوار سلولوئيد عکس‌دار را مبدأ تاريخ سينما بدانيم، هنر انيميشن در آغاز قرن بيستم توسط اميل کول در فرانسه ابداع شد و بعد طى دو دهه در اروپا و امريکا متداول گرديد و در طول نيم قرن به بلوغ و تکامل رسيد. اين هنر نيز مانند ديگر پديده‌هاى نوين با چند دهه تأخير به ايران آمد و در طول دههٔ چهل و پنجاه توانست آيندهٔ دلگرم‌کننده‌اى را بشارت دهد.
همهٔ ما با فيلم کارتون به‌عنوان تفريحى همگانى به‌ويژه براى کودکان آشنائيم. اما نمونه‌هاى متعددى نيز از امکانات بالقوهٔ انيميشن براى انتقال انديشه‌هاى بصرى طنزآلود و روايت‌هاى جدى و پيچيده به تماشاگران بزرگسال يافت مى‌شود. نمونهٔ شناخته شده‌تر آن فيلم‌هاى آموزشى براى کودکان و بزرگسالان است. در اين مقوله انيميشن به نوعى زبان جديد بدل مى‌شود.
با کاربرد انيميشن زمان لازم براى بيان انديشه‌ها به يک چندم زمان شيوه‌هاى آموزشى مرسوم مى‌رسد. انيميشن در مقايسه با رسانه‌هايى مانند هنرهاى زيبا و سينما و موسيقى به‌طورکلى رسانه‌اى فراموش شده است.
6. Light box جعبه نور
عمده ترين كار در متحرك سازي ايجاد تغييراتي اندك در حركت از طرحي به طرح ديگر است. بنابراين ضروري است دو يا چند طرح را در ارتباط با يكديگر و در يك زمان ببينيم. بهترين راه دستيابي به اين كار، روشن كردن سطح زير كاغذ است. بنابراين توصيه مي شود متحرك ساز از جعبه نور استفاده كند. يك جعبه نور ساده، قاب قابل تنظيمي دارد كه از سطح كار بزرگ نگهداري ميكند و مي تواند براي ايجاد سهولت زاويه دار شود.
جعبه نور
كاغذ نيمه شفاف پلاستيكي از قاب قرار مي گيرد و به اندازه كافي به دور از صفحه جعبه نور تعبيه مي شود تا از آب شدن پلاستيك جلوگيري گردد. در زير پلاستيك يك لامپ فلورسنت وجود دارد كه با روشن شدن اجازه ورود نور از پلاستيك نيمه شفاف را مي دهد. سپس بلافاصله ميله پين به بالاي پلاستيك و در جاي مناسب چسبانيده مي شود و كاغذ يا تلق نيز مي تواند روي آن جاي بگيرد.
7. فیلم 16 میلیمتری
این فیلم ها در سال 1923 به بازار آمدند و بیش از همه ، فیلم سازان آماتور را به عنوان مشتری در نظر داشتند ، زیرا هم ارزان بودند و هم کار با آنها آسان بود ، اما از طرفی ، چون امکانات قابل توجهی داشتند در فیلم سازی حرفه ای نیز مورد توجه قرار گرفتند.
از این فیلم ها در تولید فیلم های صنعتی ، دولتی و آموزشی بسیار استفاده می شد و می شود. با روی کار آمدن این فیلم ها ، دوربین های سبک ۱۶ میلیمتری به اصلی ترین وسیله تولید فیلم های خبری تلوزیونی بدل شد ، هر چند امروزه جای آنها را دوربین های سبک ویدئویی گرفته است. همچنین فیلم ۱۶ میلیمتری ، محبوب ترین فیلم برای تولید آثار مستند و تجربی بوده و هست و فیلم سازان مستقل معمولا علاقه خاصی به استفاده از آنها دارند. در حال حاضر فیلم های ۱۶ میلیمتری چنان کیفیت بالایی یافته اند که از آنها در تولید فیلم های بلند داستانی هم استفاده می کنند و سپس از آن ، نسخه ۳۵ میلیمتری تهیه می کنند ، تا این فیلم ها برای نمایش نیز ، مناسب شوند.
فهرست منابع
1-دهقانی، محمد علی، میر محمدی، نیلوفر، افسانه‌هاي ملل كهن، سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي، انتشارات مدرسه
2-فاستر، والتر(۱۳۸۴)آموزش نقاشي متحرك ، ترجمه : سونيا رضاپور، انتشارات يساولي
3-وایت، تونی(۱۳۸۴) شیوه گام به گام متحرک سازی، مترجم: تهمینه سرباززاده، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php
http://forum.p30world.com/archive/index.php/t-106128.html
http://golagha.org/members/?ty=1&id=3
http:// kanoonnews.ir
نویسنده : حامد پورقرايي/ دانشجوی رشته نقاشی متحرک دانشگاه علمی وکاربردی/[email protected]
