گورستان‌ها به لحاظ تاریخی، فرهنگی، معماری و باستان‌شناختی منابع باارزشی به شمار می‌روند. فضای گورستان نه فقط برای مردگان، بلکه برای زندگانی است که مردگان تنها سوژه‌های آنها قلمداد می‌شوند. این فضاها که زمانی بخش مهمی از بن‌مایه‌های زیستگاه‌های بشری بوده‌اند و به عنوان فضاهایی مانا در خدمت فعالیت‌های آیینی، فرهنگی و مذهبی قرار داشته‌اند، اهمیت خود را از دست داده و به صورت لکه‌های متروک و فاقد حیات در شهرها پدیدار شده‌اند. اما سؤالات اصلی در اینجا مطرح می‌شود که آیا واقعاً باید به گورستان‌های باقیمانده در فضای امروزی شهرها به صورت یک معضل در ساختار آنها نگاه شود؟ و آیا نمی‌توان این گورستان‌ها را به حیات پویای شهری بازگرداند؟
این مقوله نیاز به تغییر نگاه دارد، چراکه این فضاها می‌توانند دارای امکانات بالقوه بسیار بالا و نقش‌آفرین در شهرها باشند. در حال حاضر یکی از مشکلات فعلی شهرهای ما میزان تراکم بالای ساخت و کمبود فضاهای باز شهری است. گورستان‌ها با توجه به ویژگی مانایی خود می‌توانند در غالب فضاهایی باز و سبز نقش مهمی را در حوزه اکولوژیک شهری ایفا نمایند و خود این امر باعث کنترل توده و فضا در شهرها می‌شود؛ از سویی دیگر با ساماندهی مناسب و باز‌زنده‌سازی می‌توان کارکردهای آیینی، فرهنگی و گردشکری را که در ذات گورستان‌ها نهفته است، دوباره رونق بخشید و آنها را در غالب مراکز یادمانی به پارک موزه‌ها، باغ مشاهیر و مراکز فرهنکی تبدیل نمود که این امر نیز خود کمک به افزایش کیفیت بافت‌های پیرامون این فضاها دارد. از این حیث گورستان‌ها می‌توانند در زمینه پایداری شهرها از جنبه‌های گوناگون توسعه شهری، اکولوژیکی، اجتماعی و فرهنگی بسیار اثرگذار باشند.
بدین منظور برای دست‌یابی به این اهداف نیاز به همکاری تخصص‌های گوناگون در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، شهرسازی و… است. رشته معماری منظر می‌تواند نقش مهمی را در تحقق اهداف فوق ایفا نماید. در واقع هنر منظرآرایی با هدف افزایش کیفیات محیطی و ساماندهی گورستان‌های قدیمی می‌تواند در باز‌ زنده‌سازی این فضاها اثر گذار باشد. در این زمینه می‌توان مثال‌های بیشماری را برشمرد که در این‌جا به «گورستان جدید نیوبیبرگ» در آلمان اشاره می‌نماییم تا اهمیت و تأثیر استفاده از دانش معماری منظر و رشته‌های مرتبط با آن در طراحی یک گورستان جدید مشخص شود.

سایت گورستان جدید نیوبیبرگ

گورستان نیوبیبرگ (Neubiberg)
گورستان نیوبیبرگ با در نظر گرفتن جوانب گوناگون طراحی منظر، شکل گرفته است و یکی از اهداف اصلی در طراحی آن حفظ منظر کوهستانی و طبیعی از طریق حداقل دخل و تصرف در سایت و همچنین استفاده از گونه‌های گیاهی مرتبط با این منطقه است. این گورستان از قسمت‌های گوناگونی تشکیل شده است که طراحی هر بخش بر اساس ویژگی‌های خاصی صورت گرفته است.
در انتهای جنوبی گورستان برکه طویلی قرار دارد که به یک تپه منتهی می‌شود. اطراف این برکه با یاس آبی و زنبق پوشیده شده است.
ردیف مقابری که در محوطه قرار دارند به گونه‌ای متفاوت طراحی شده‌اند که دارای شخصیت مستقلی شوند. این امر با هماهنگ کردن بته‌هایی به رنگ‌های آبی، قرمز و طلایی تشدید می‌شود و از طریق نوارهای ایجاد‌شده از کاشت این گیاهان و قرارگیری هندسی مقابر، محوطه میانی گورستان به دیوارهای نگهداری خاکستر متوفیان در شمال سایت متصل می‌شود. گیاهان این بخش عبارت است از اسطوخودوس، آویشن و گل ناز.
در غرب و در پایین‌ترین نقطه، نهر آبی وجود دارد که اطراف آن توسط گیاهان بادوام محلی پوشیده شده است.
در تمام راه‌هایی که به گورستان منتهی می‌شوند درختان افرا، بلوچ و لیمو کاشته شده است. درختان میوه که در ردیف سنگ‌مزارها قرار گرفته‌اند، تغییر فصول را یادآور می‌شوند. در لبه هر ردیف از سنگ‌مزارها، فضاهای آرامی که تحت سایه درختان گردو قرار دارند نیز دیده می شوند. آبنماهای ساخته‌شده از سنگ آهک نیز در این گورستان به چشم می‌خورند که توسط «کریستین هینگ» ، مجسمه‌ساز معروف طراحی شده است. در کل همان‌طور که اشاره شد، طراحی این قسمت از گورستان با تکیه بر اصول منظرسازی و بهره‌گیری از عناصر طبیعی منجر به ساماندهی خلاق محیط شده و تصویری متفاوت از گورستان را ایجاد کرده است.

چشم انداز تپه از کنار برکه

چشم انداز تپه از کنار آبنما