پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
منو
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
  • یکشنبه 2 مهر 1402 07:46
جستجو
Close this search box.
صفحه اصلی شهر برنامه ریزی و مدیریت شهر

هسته امن، پدافند غیرعامل، همسو یا خلاف جهت؟

الهام نهاوندی نویسنده: الهام نهاوندی
چهارشنبه 21 اردیبهشت 1401
در برنامه ریزی و مدیریت شهر, شهر
A A
0

طرح هسته امن محله

چندی پیش پیشنهاد اجرای طرح هسته امن محله در بافت‌ های فرسوده مطرح شد. در حالی که رئیس سازمان نوسازی شهر تهران از امضای تفاهم نامه بین شهرداری و وزارت راه برای تامین مسکن و ساخت و ساز در بافت فرسوده و اراضی ناکارآمد شهری خبر داد که همزمان برخی از سازندگان و کارشناسان پیشکسوت در امر احیای بافت های فرسوده ضمن نمایشی خواندن این نوع تفاهم نامه ها، پیشنهاد اجرای طرح هسته امن محله در بافت های فرسوده را مطرح و همزمان موانع تسریع در احیای محله های ناکارآمد شهری را تبیین کردند (ساختمان آنلاین، دی ماه).

در حقیقت به گفته سیدامیر منصوری (پژوهشگر درحوزه احیای بافت های فرسوده) مشکل بافت های فرسوده با انعقاد تفاهم نامه حل نمی شود و این تفاهم نامه ها بیشتر نمایشی هستند. ایدۀ «هستۀ امن محله» به عنوان برنامه ای جهت فعالسازی برنامۀ نوسازی بافت فرسوده، بر رفع موانع اولیۀ نوسازی (لزوم تأمین پارکینگ) و لزوم مدیریت عوامل مشوق (اعطای تراکم، افزایش سطح اشغال وپذیرش کوچک سازی) به عنوان محرک های اصلی این برنامه تأکید می کند.

بیشتر بخوانید - Read More

مدیر پروژه سفر به هرمزگان در گفت و گو با روزنامه صبح ساحل: اقتصاد محلی دریاپایه بسیار کمرنگ شده است

در نشست شهرسازی روی آب مطرح شد؛ مشهودی: اساس طرح جامع شهرهای ایران روی آب بنا شده است/ منصوری: باید روی چند مساله کلیدی تهران تمرکز کنیم/ خسروی پور: اگر اجازه می‌دادند همین طرح جامع اجرایی شود امروز وضع بهتری داشتیم

معتقد است هرگونه مداخله به قصد نوسازی در بافت فرسوده، باید ضمن توجه به لزوم صرفۀ اقتصادی برای مالکان، باترسیم راهکارهایی برای مدیریت شهری زمینۀ ارتقای کیفیت زندگی اجتماعی، توسعۀ مشارکت ورونق اقتصادی شهر را نیز فراهم آورد (منصوری، 1399). سوالی که به ذهن می آید این است که ایده هسته امن تا چه حدی با مفاهیم پدافند غیر عامل همپوشانی دارد؟ آیا می توان از ایده هسته امن جهت اجرایی کردن اصول پدافند غیرعامل استفاده کرد یا هر کدام راه به سویی متفاوت می برند؟

همانطور که پیشتر بیان شد در ایده هسته امن به تامین پارکینگ توجه شده است. این نظریه پیشنهاد ساخت یک پارکینگ طبقاتی در مرکز محله را می دهد که از طرفی می تواند کمبود پارکینگ های مسکونی را تامین کند از طرف دیگر می تواند به عنوان نقطه عطف محله عمل کند. اگر از دیدگاه پدآفند غیرعامل به این موضوع نگریسته شود این پارکینگ ها می تواند در مواقع بحران تغییر کاربری داده و تبدیل به پناهگاه، بیمارستان و … شود البته ضروری است که زیرساخت های لازم در این رابطه پیش بینی شود.

به طور مثال لازم است استانداردهای ایمنی و سازه ای لازم در این پارکینگ ها رعایت شود تا بتواند به عنوان پناهگاه (اصل استحکامات پدافند غیرعامل) مورد استفاده قرار گیرد. از وجهه دیگری نیز می توان به موضوع پارکینگ پیشنهادی در ایده هسته امن نگریست. از آنجایی که نجات بخشی موضوعی اصلی و مهم است و تنها به نجات بخشی در مورد تهدیدهای طبیعی نمی پردازد بلکه نجات در مقابل آسیب های انسان ساخت نیز حایز اهمین است.

با یادآوری این موضوع به یکی از اصول پدافند غیرعامل اشاره می کنیم: اصل پراکندگی. با رعایت اصل پراکندگی می توان تا حد بسیار زیادی از میزان صدمات و تلفات جانی و مالی در زمان جنگ کاست و با بالا بردن هزینه های تخریب و جنگ برای دشمن، او را دراجرای تخریب کامل شهرها ناکام گذاشت (کریمی و همکاران، 1395). به نظر می رسد که ایده هسته امن با اصل پراکندگی در پدافند غیرعامل در تضاد است و گویی یک هدف آماده و قابل شناسایی برای حملات احتمالی دشمن است که باعث افزایش آسیب پذیری می شود.

هسته امن، پدافند غیرعامل، همسو یا خلاف جهت؟
تصویر 1: مترو به عنوان پناهگاه در اوکراین (وبگاه اکوایران،1401)

به طور کلی ایده هسته امن، همانطور که از آن نام آن پیداست، به نجات بخشی انسانها در شرایط سخت و بحرانی می پردازد، اولویت و اصول پدآفند غیر عامل نیز بر همین اساس است: نجات بخشی.

متصور است که ایده هسته امن در همپوشانی کامل با اصول پدافند غیرعامل باشدبه طور مثال در پاسخ به این موضوع که این پارکینگ های طبقاتی هدف های راحت و قابل دسترسی برای دشمن هستند شاید بهتر باشد در زیر زمین (با توجه به اصل اختفاء و استحکامات پدآفند غیرعامل) طراحی شود. در حقیقت ایده هسته امن نیاز به پالایش و توجه بیشتر به جزییات دارد که این موضوع منوط به بررسی و کاوش در حیطه های علمی مختلف مرتبط با نجات بخشی است.

منابع:

  • منصوری.سیدامیر، 1399، هستۀ امن محله، روش استراتژیک برای خروج از رکود نوسازی، مجلۀ منظر، 12) 53 (، 74 – 81 / زمستان 1399.
  • کریمی، ابراهیم و ملک، علی و حسین جانی زاده، نعیمه، 1395، بررسی لزوم اجرای اصل پراکندگی در احداث اماکن و تأسیسات و ارائه خدمات شهری با رویکرد اقتصادمقاومتی،همایش بین المللی اقتصاد شهری، تهران.

 

برچسب ها: مخاطرات انسان ساختمخاطرات طبیعیمدیریت شهریهسته امنپدافندغیرعامل
نوشته قبلی

معضل قاچاق، تهدیدی برای منظر راه

نوشته بعدی

گردشگری ایران و نجات از سردرگمی

الهام نهاوندی

الهام نهاوندی

دکتری شهرسازی، پژوهشگر و نویسنده

مطالب مرتبط - Related Post

مدیر پروژه سفر به هرمزگان در گفت و گو با روزنامه صبح ساحل: اقتصاد محلی دریاپایه بسیار کمرنگ شده است

مدیر پروژه سفر به هرمزگان در گفت و گو با روزنامه صبح ساحل: اقتصاد محلی دریاپایه بسیار کمرنگ شده است

شنبه 18 شهریور 1402
در نشست شهرسازی روی آب مطرح شد؛ مشهودی: اساس طرح جامع شهرهای ایران روی آب بنا شده است/ منصوری: باید روی چند مساله کلیدی تهران تمرکز کنیم/ خسروی پور: اگر اجازه می‌دادند همین طرح جامع اجرایی شود امروز وضع بهتری داشتیم

در نشست شهرسازی روی آب مطرح شد؛ مشهودی: اساس طرح جامع شهرهای ایران روی آب بنا شده است/ منصوری: باید روی چند مساله کلیدی تهران تمرکز کنیم/ خسروی پور: اگر اجازه می‌دادند همین طرح جامع اجرایی شود امروز وضع بهتری داشتیم

پنج‌شنبه 9 شهریور 1402

واکنش به زمزمه جابجایی بازار تهران/ سید امیر منصوری: جراحی قلب تهران یک ضرورت خطرناک است

واکاوی علل به سرانجام نرسیدن وعده ساخت 4 میلیون مسکن در گفت و گوی بازار نیوز با سید امیر منصوری؛

نشست تخصصی «شهرسازی روی آب» 1 شهریور برگزار می شود

بهترین زمان سفر به چابهار در ماه های مختلف بر اساس پژوهش محققان

نوشته بعدی
گردشگری ایران و نجات از سردرگمی

گردشگری ایران و نجات از سردرگمی

تصمیم‌گیری برای اقدام در منظر

تصمیم‌ گیری برای اقدام در منظر

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *