• آرشیو
  • نویسندگان
شنبه 12 فروردین 1402
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی یادداشت

ضرورت انجام پژوهشهای فرارشته ای و میان رشته ای از تئوری تا امکان

آیدا اسدافروز نویسنده: آیدا اسدافروز
چهارشنبه 31 شهریور 1400
در یادداشت
A A
0

آیا بدون انجام پژوهش های میان رشته‌ای و فرارشته ای امکان دستیابی به طرح‌های اجرایی دقیق در حوزه تاب آوری شهری وجود دارد؟

مطالعات در حوزه تاب آوری شهری به طور معمول با توجه به نوع مخاطره مورد نظر تحدید شده و توسط تخصص و یا دیسیپلینی خاص مورد پژوهش قرار می گیرند. در این نوع پژوهش‏ ها که غالبا میان رشته ای هستند، اغلب مطالعه و استخراج نتایج به صورت جامع نگر انجام شده و یا کل نگری و نگاه سیستمی در آنها حضوری کمرنگ دارد.

در اینگونه پژوهش ها نمی توان صرفا با استفاده از مطالعه اسنادی ادبیات موضوع به پژوهشی کل نگر دست یافت. چرا که مفاهیم تقریباً مشابه با پیشینه های بسیار قوی با نام های متفاوت در دیسیپلین های گوناگون وجود دارند که متخصص پژوهشگر در حیطه رشته ای خاص به تنهایی قادر به کشف همه مفاهیم مرتبط در همه دیسیپلسین ها و با پرهیز از جامع نگری نخواهد بود.

واژه منظر (در رشته معماری منظر) قرابت مفهومی به مکان و حس مکان در معماری، ادراک و ابژه در روان شناسی دارد. این واژه در دیسیپلین های دیگر مانند علوم مرتبط با محیط زیست،‌ گاه معادل محیط زیست قرار می گیرد و در علوم مرتبط با جغرافیا تعبیری مشابه آمایش سرزمین پیدا می کند. این دیسیپلین ها بعضاً با هم تفاوت ماهوی داشته و ریشه های پارادایمی، زمانی و تاریخی آنها نیز متفاوت است. لذا در کنار هم قرار دادن نتایج مستخرج از این علوم تنها به مغلطه‌ای شبیه پژوهش می انجامد.

به عنوان مثال علوم مرتبط با محیط زیست بیشتر با وجه کالبدی محیط در ارتباط بوده و پایه و تفکر ریشه ای آن در مدرنیسم و نگاه اثبات گرایانه به پژوهش است. در صورتی که نگاه مدرن در رویکردهای پسامدرن با نقدهای جدی رو به رو شده و از دیدگاه های پسا مدرن رویکردها و رشته های دیگری مانند معماری منظر به وجود آمدند.

همچنین علوم محیط زیست و جغرافیا بیشتر محصول نگاه اثبات گرایانه در علم بوده و با علوم دیگر که متاخر در رویکردهای پسا اثبات گرا به وجود آمدند قابل جمع شدن و همگن سازی نیستند. در اینگونه پژوهش ها مهارت پژوهشگر نقش اساسی پیدا می کند و اعتبار پژوهش را رقم می زند.

ضرورت انجام پژوهشهای فرارشته ای و میان رشته ای از تئوری تا امکان
تصویر 1: تفاوت مفاهیم میان رشته ای و فرا رشته ای. منبع: imaqpress

یکی از چالش هایی که پژوهشگران معماری منظر در حوزه تاب آوری شهری با آن رو به رو می شوند اهمیت و نقش پررنگ ذهنیت در مطالعات این حیطه است که گاهاً ممکن است به دلیل عدم تشابه واژه منظر با ابژه و روابط ابژه ارتباط دو دیسیپلین روان شناسی و معماری منظر به خوبی برقرار نگردد یا متدولوژی های موردنیاز رویکرد معماری منظر به تاب آوری شهری به صورت تکه تکه در دیسیپلین های دیگر در انبوه اطلاعات تک رشته های خاص کمیاب باشد.

ماهیت فرارشته ای مفهوم تاب آوری

از آنجا که موضوع تاب آوری منظر، ماهیت فرارشته ای دارد، اطلاعات مورد نیاز پژوهش در این حوزه به صورت منفرد و توسط یک پژوهشگر به صورت کارا قابل دستیابی نیست و همچنین اطلاعات رشته‌های مدرن از جمله روان شناسی، محیط زیست و غیره به صورت منفرد قابل جمع بندی و تجمیع با اعتبار بالا نخواهد بود. لذا ضروری است که همه دیسیپلین ها حیطه تاب آوری را امری فرارشته ای دانسته و با رویکردی کل نگر و سیستمی با در نظر گرفتن همه ابعاد فرارشته ای بودن آن به تولید محتوا بپردازند به نحوی که این علم به جای بازگشت های موازی قادر به پیشرفت های قابل توجه در طرح های اجرایی شود.

بیشتر بخوانید - Read More

چرا دوچرخه اشتراکی در مشهد، اشتراکی نشد؟

تناقض در آیین نامه و شیوه نامه نشریات علمی

این موضوع باعث شده متخصصان دیسیپلین های مختلف از مداخله در سایر رشته ها و دیسیپلین ها فاصله گرفته و پژوهش ها درست در زمانی که ضرورت پژوهش های فرا رشته‌ای اثبات شده است پا را از حیطه میان رشته هایی اغلب ناکامل فراتر نگذارند و یا ارتباط میان حوزه های مشترک در دیسیپلین های گوناگون به خوبی برقرار نگردد.

از آنجایی که تاب آوری شهر امری است که در آن نمی توان کالبد، محیط و انسان و ادراک انسان از کالبد را از اقدامات انسانی جدا کرد، به ورطه ای ناآشنا و دشوار در پژوهش فرو می‌رود و استخراج طرح های اجرایی دقیق در حوزه تاب آوری شهری غیر ممکن و یا کم اعتبار می شوند. لذا قراردادن حوزه تاب آوری در دیسیپلینی خاص امکان پذیر نبوده و ماهیت فرارشته ای بودن آن را خدشه دار می سازد.

برچسب ها: پژوهشفرا رشتهکل نگریمیان رشته
نوشته قبلی

تاثیر تحریف مفهوم اجتماع بر تحول فضایی شهرهای معاصر ایرانی

نوشته بعدی

آسیب شناسی قدرت در موضوع تدبیر سیمای شهری تهران

آیدا اسدافروز

آیدا اسدافروز

دکتری معماری منظر، دانشگاه تهران

مطالب مرتبط - Related Post

چرا دوچرخه اشتراکی در مشهد، اشتراکی نشد؟

چرا دوچرخه اشتراکی در مشهد، اشتراکی نشد؟

شنبه 24 مهر 1400
تناقض در آیین نامه و شیوه نامه نشریات علمی

تناقض در آیین نامه و شیوه نامه نشریات علمی

چهارشنبه 7 مهر 1400

توسعه شبکه آزادراهی کشور، عدالت یا تبعیض اجتماعی؟!

«عدالت» یا «شبه نخبه گرایی» در پژوهش ایران

تفکیک وزارتخانه راه و شهرسازی؛ جبران اشتباه یا استراتژی جدید

آسیبهای به‌‌روز نبودن مجلات در ایران

نوشته بعدی
آسیب شناسی قدرت در موضوع تدبیر سیمای شهری تهران

آسیب شناسی قدرت در موضوع تدبیر سیمای شهری تهران

جستاری در ضرورت بازنگری در مدیریت رودخانه ها و منابع آبی ایران در دولت جدید

جستاری در ضرورت بازنگری در مدیریت رودخانه ها و منابع آبی ایران در دولت جدید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم