پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

گاهشماری و تقویم ایرانی: ماه بهمن

چکیده: در نگاه به یسنه‌های اوستا، بهمن پسر اهورامزداست که کردار مردمان را در واپسین داوری می‌سنجد و خانه‌ی او بهشت است.

در فرمانی که فروردین 1314 در دوران سلطنت رضاشاه پهلوی صادر شد، الزامی بود که در تمام نوشتجات و معاملات رسمی تنها تاریخ خورشیدی ذکر گردد و از نوشتن دیگر گاهشماری‌ها خودداری شود. این گاهشماری بر حسب تقویم جلالی بود؛ تقویم جلالی اصلاحیه‌ای بود بر تقویم یزدگردی ساسانی. به فرمان سلطان جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی هیئتی متشکل از عبدالرحمن خازنی، حکیم ابوالعباس لوکری، ابوالمظفر اسفزاری، میمون بن نجیب واسطی، ابن کوشک بیهقی، بهرام و عمر خیام نیشابوری مأمور اصلاح تقویم یزدگردی شدند.

گاهشماری و تقویم ایرانی: ماه بهمن

ترتیب نام ماه‌های تقویم جلالی و ترتیب بروج دوازده‌گانه آن عبارتند از: حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو و حوت که هم‌اکنون در کشور افغانستان از همین نام‌ها برای ماه‌های سال استفاده می‌شود. اما در دستوری که در دوران رضاشاه داده شده بود نباید از نام ماه‌های تقویم جلالی استفاده می‌شد. بنابراین سالشماری با تقویم جلالی و نام ماه‌های تقویم اوستایی تدوین شد؛ در نامگذاری ماههای تقویم اوستایی -که قدمت آن به دوران اواخر شاهنشاهی داریوش اول هخامنشی (۵۲۲–۴۸۶پ.م) می‌رسید- از یکی از القاب اهورامزدا، یعنی دی و یازده تن از فرشتگان و یاوران اهورامزدا استفاده شده بود. با این احتساب اکنون در ماه بهمن از تقویم اوستایی و سال 1398 از احتساب گاهشماری جلالی هستیم. نام بهمن برگرفته از یکی از نامیرایان جاویدان دین زرتشتی (امشاسپندان) است؛ در نگاه به یسنه‌های اوستا، بهمن پسر اهورامزداست که کردار مردمان را در واپسین داوری می‌سنجد و خانه‌ی او بهشت است و زرتشت پیامبر از طریق او به درگاه اهورامزدا بار می‌یافت. بهمن به معنی اندیشۀ نیک و دشمن او اکومن دیو (اندیشه‌ی ناپاک) است. در ادبیات پهلوی باستان، بهمن نخستین آفریده‌ی اهورامزداست، این بهمن است که زرتشت را به هنگام زادن پاسداری می‌کند و حضرتش را از آسیب دیوان رهایی می‌بخشد؛ بهمن در طرف راست اهورامزدا می‌نشیند و نقش مشاور وی را دارد، بهمن پشتیبان حیوانات سودمند در جهان است و با ایشان سر و کار دارد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

میزان مطالعه مطلب