• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
پنج‌شنبه 5 خرداد 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی هنر

ابعاد هویتی_ واژگانی نقش به عنوان مؤلفه‌ای معنوی_نمادین در خلق نقوش ایرانی_اسلامی

سیده شیرین حجازی توسط سیده شیرین حجازی
جمعه 19 بهمن 1397
در هنر, منتخب
A A
0

هنر ایرانی- اسلامی آکنده از معنا، روایت و باورهایی است که با مفاهیم معنوی پیوند خورده و در عرصه هنرهای تجسمی، هنرمندان خلاق با استناد به این مفاهیم، عرصه بداعت را در نوردیده و نقوشی را خلق نموده‌اند که رویکردی معنوی- نمادین دارد. واژه یا واژگان به عنوان “عنصری مجرد”، دارای کثرت‌های مختلفی است که توانسته ناقل معناها و روایت‌های مختلف در عرصه هنر به ویژه هنر سنتی باشد.

واژه “بداعت” به معنی نوآوری و ویژه انسان که این صفت- واژه را از خداوند به عاریه گرفته، را در ساحتی مقدس با عنوان ” خلقت” می‌توان بهترین نمونه برای گستردگی عرصه و ابعاد هویتی- واژگانی به عنوان مولفه‌ای برای خلق اثر برشمرد. پیغمبر (ص) فرمود خداوند انسان را از روی صورت خود خلق کرد: “خلق الله آدم علی صورته”. صورت در این جا به معنی شباهت کیفی است زیرا انسان دارای قوایی است که مظاهر هفت صفت خداوند (حیات، علم، اراده، قدرت، سمع، بصرو کلام) است.

واژه یا واژگانی که خود به عنوان بعد “ماهیتی” در شکل‌گیری اثر و همچنین به عنوان حاملان معانی، در کنار بیان “هویتی”، تداوم‌بخش مسیر خلق اثر هستند. به بیان دیگر، مفاهمه فیزیکی و متافیزیکی، نوع کلمه و جریان‌بخشی ذهن در تداعی معانی، جهانی از نقش و رنگ را در ذهن هنرمند متبلور می‌نماید.

بیشتر بخوانید

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

بحران های سرزمینی از دیدگاه منظر

ابعاد هویتی_ واژگانی نقش به عنوان مولفه‌ای معنوی- نمادین در خلق نقوش ایرانی- اسلامی

“دوئیت”‌های واژگانی در ساحت هنرهای ایرانی- اسلامی، صورت ظاهر و معنای باطنی دارند که معنای باطنی آن به عنوان “کنشگری ارزشمند”، تداوم این ساحت را تا به امروز موجب شده است. امروزه نیز با شناخت و تعمیم‌بخشی کلمات در مصداق‌های هنری مانند هنرهای سنتی، نگارگری و گرافیک می‌توان چراغ پرفروغ این روند هنری و سنتی را پابرجا نگه داشت. دوئیت‌ها شامل موارد ذیل است:

الف- حرکت افقی و حرکت آفاقی: سیر الی الله، حرکات عمودی و اسپیرال گونگی.

ب- تناظر و تجلی: تناظر که انسان را معادل عالم و عالم را معادل انسان می‌داند.

پ- تشبیه و تنزیه: زمانی که صفات عبد به حق نسبت داده می‌شود مقام تشبیه است و در تنزیه، حق تعالی از جمیع جهات با مخلوقات و در مقام اطلاق صرف است.

ت- مصوِّر و مصوَّر: صفت “مصوِّر” از آن خداوند است. انسان جلوه‌ای از ذات خداوند است و جلوه آفرینشگری در انسان به ودیعه گذاشته شده است.

ث-جمال و جلال: از میان نقوش ایرانی اسلامی، نقوش هندسی، نماینده خوف یا صفت جلالی، نقوش گیاهی یا اسلیمی، نماینده جمال و کتیبه‌ها نماینده کلام وحی الهی هستند.

ج- صورت و معنی: معنای بسیط، حکم جان را دارد و اثر هنری حکم تن یا جسم است.

چ- تقلید و خلق: تصویر، کارکردی تقلیدی و محاکات دارد. افلاطون در این باب 3 کلمه به کار برد: تخنه (دانش و فن و تقلیدگونگی از طبیعت “فوسیس”)، پوئسیس (به معنی آنچه هنوز نیست، هست کردن است) و میمسیس (نوعی از تولید است ولی برخلاف پوئسیس، تولید اصل یک شیء نیست).

ح- نگاره  و انگاره: نگارگری مرز بین واقعیت و حقیقت است. واقعیت، صورت عینی و زمینی است ولی “حقیقت” گرایش تصویر و واقعیت به سوی هدفی متعالی‌تر است).

خ- تمثال و شمایل: تمثال، مورد مثل واقع‌شدن و بازنمایی‌کردن و شمایل مشاهدات قلبی هنرمند از آن ذات مقدسه است.

د- اصل و سایه: مولانا مرغ را حقیقت و سایه مرغ را مجاز می‌داند و افلاطون عرضه می‌دارد: ما انسان‌ها سایه‌هایی بر  روی زمین هستیم و خود واقعی ما در جای دیگر است.

ذ- کثرت و وحدت: آجرها، تکثر و ستون، وحدت. تصویرها، تکثر و نقش، وحدت است.

ر- مجاز و حقیقت: تکثر سی مرغ در وادی رهپویی و راهبری هدهد و وحدت سیمرغ شدن و واماندن بلبل از واقعیت مجاز به جای حقیقت.

ز-ناسوت و  لاهوت: تعبیه دو فضا در نگارگری، عالم ناسوت یا فیزیکی همان ابژه‌های تصویری و عالم لاهوت یا فضای زراندود افشانگری شده.

س-کمیت تصویر و کیفیت نقش: دانشمند به کمیت و چگونگی فکر می‌کند و نگارگر به کیفیت. منظور از کیفیت، عالم مثالی است و نه کیفیت ارائه و چگونگی اثر هنری.

ش- دیدن و نگریستن: نگریستن، تعمق و حکمت را به دنبال دارد.

ص- سوبژه و ابژه: ابژه، شکل ظاهری و سوبژه، انفعالات ذهنی از اشیاست.

ض- محسوس و نامحسوس: همان ملموس و ناملموس است.

 

 

 

 

 

 

برچسب ها: مطالعات هنرمنصور مهرنگارواژه
نوشته قبلی

سازمان گردشگری در شهرداری تهران

نوشته‌ی بعدی

اهمیت بازگرداندن جایگاه «انجمن آثار ملی» در سفارش ساخت مجسمه‌های مشاهیر

سیده شیرین حجازی

سیده شیرین حجازی

مطالب مرتبط - Related Post

استقبال از بیان های جدید هنر در دنیای مجازی و انزوای هنرهای سنتی

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

دوشنبه 2 خرداد 1401
بحران های سرزمینی از دیدگاه منظر

بحران های سرزمینی از دیدگاه منظر

یکشنبه 25 اردیبهشت 1401

نسبت مینیاتور معماری و واقعیت

نبرد عقل و جهل

المان های مفهومی شهر و پرسه زنی خلاق

مبانی نظری فلسفی، چشم اسفندیار پژوهش هنر در ایران

نوشته‌ی بعدی
مجسمه‌های مشاهیر

اهمیت بازگرداندن جایگاه «انجمن آثار ملی» در سفارش ساخت مجسمه‌های مشاهیر

نقدی بر تعیین مکان برای اعتراضات مردم

نقدی بر تعیین مکان برای اعتراضات مردم

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
استقبال از بیان های جدید هنر در دنیای مجازی و انزوای هنرهای سنتی

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

دوشنبه 2 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401
چرا ما کارناوال نداریم؟!

چرا ما کارناوال نداریم؟!

جمعه 30 اردیبهشت 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم